بلینکن: این آخرین فرصت برای آتش‌بس است
مذاکرات در«راند پایانی»؟
«رابرت جیمیسون» در گزارش ۱۹اوت برای نیویورک‌تایمز نوشت، بلینکن اواخر دیروز دوشنبه به قدس اشغالی سفر کرد و با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر و یوآو گالانت، وزیر جنگ گفت‌وگو کرد. سفر بلینکن به اسرائیل - نهمین سفر او به منطقه از زمان آغاز جنگ بین اسرائیل و حماس در ماه اکتبر - چند روز پس از مذاکرات آتش‌بس در قطر انجام شد. اگرچه مذاکره‌کنندگان در آنجا به توافقی نرسیدند، اما گفته شد که به توافق نزدیک‌تر شده‌اند. با توجه به تنش‌های منطقه‌ای که اسرائیل، ایران و حزب‌الله ممکن است درگیر آن شوند، این گفت‌وگوها اهمیت بیشتری یافته است. هم ایران و هم حزب‌الله، اسرائیل را به‌دلیل ترور هنیه در تهران و فواد شکر در لبنان تهدید به انتقام کرده‌اند و همین چشم‌انداز یک درگیری گسترده‌تر را افزایش داده است.
دیپلمات‌ها امیدوارند که اگر جنگ در غزه متوقف شود، ممکن است به‌طور کلی تنش‌ها در منطقه کاهش یابد. مذاکره‌کنندگان ارشد امیدوار بودند که مذاکرات آتش‌بس در مصر تا پایان هفته از سر گرفته شود. بلینکن قرار بود پس از سفر به اسرائیل به مصر برود. روز جمعه (۲۶ مردادماه)، مقامات دولت بایدن اعلام کردند که مذاکرات ممکن است اکنون در «راند پایانی» باشد؛ اما نتانیاهو روز یکشنبه (۲۸ مردادماه) لحن محتاطانه تری به‌کار برد. او گفت که مذاکرات «بسیار پیچیده» است. از ۷اکتبر۲۰۲۳ به این‌سو، ایالات متحده حمایت گسترده‌ای از اسرائیل، چه نظامی و چه دیپلماتیک، به عمل آورده است. اما با افزایش بحران انسانی در غزه، جایی که مقامات بهداشتی می‌گویند بیش از ۴۰هزار فلسطینی جان باخته‌اند، تنش‌ها بین اسرائیل و ایالات متحده نیز افزایش یافته است. دولت بایدن تلاش‌های خود را برای متقاعد کردن نتانیاهو برای موافقت با توافق دو چندان کرده است.
الجزیره نیز در همین رابطه در گزارش ۱۹اوت نوشت، بلینکن، در سفر خود به اسرائیل، مذاکرات جاری را «شاید آخرین» فرصت برای آزادی اسیران و تضمین آتش‌بس توصیف کرد. این دیپلمات ارشد آمریکایی که روز دوشنبه در تل‌آویو صحبت می‌کرد، پیش از دیدار با اسحاق هرتزوگ، رئیس اسرائیل گفت که برای کاهش تنش‌های منطقه‌ای که به‌دلیل جنگ در غزه گسترده شده است، تلاش می‌کند. بلینکن فشار دیپلماتیک ایالات متحده را برای تلاش برای دستیابی به توافقی برای پایان دادن به مناقشه ۱۰ماهه افزایش می‌دهد. بلینکن در نهمین سفر خود به منطقه گفت: «من اینجا هستم به‌عنوان بخشی از یک تلاش دیپلماتیک فشرده به دستور بایدن برای تلاش به‌منظور رسیدن به توافق و حتی فراتر از آن... زمان آن رسیده است که این کار انجام شود. همچنین زمان آن فرا رسیده که مطمئن شویم هیچ‌کس هیچ اقدامی انجام ندهد که بتواند این روند را از مسیر خود منحرف کند.» بلینکن افزود: «ما در تلاش هستیم تا اطمینان حاصل کنیم هیچ تشدید تنشی وجود نداشته باشد، هیچ تحریکی وجود نداشته باشد، هیچ اقدامی وجود نداشته باشد که به هر طریقی بتواند ما را از رسیدن به این توافق دور کند یا در این مورد، درگیری را تشدید کند.» هرتزوگ که نقشی عمدتا تشریفاتی دارد، گفت که اسرائیلی‌ها می‌خواهند «در اسرع وقت» اسرای غزه را ببینند.
«اوموت اوراس» و «نیلز آدلر» هم در گزارش ۱۹اوت در الجزیره نوشتند، آنتونی بلینکن، در پشت درهای بسته در قدس غربی با بنیامین نتانیاهو دیدار کرد. این دیدارها در حالی انجام می‌شود که عملیات ارتش اسرائیل همچنان ادامه دارد. ارتش اسرائیل می‌گوید که سربازانش در مرکز «دیرالبلح» عملیات می‌کنند؛ جایی که تاکنون عمدتا از درگیری‌های زمینی در امان مانده است. نیروهای اسرائیلی یک خبرنگار فلسطینی را که حمله زمینی در حال گسترش به خان یونس در جنوب غزه را پوشش می‌داد، پس از شلیک گلوله از پشت زخمی کردند. به نوشته «اوراس- آدلر»، دیدار بلینکن در حالی انجام می‌شود که اسرائیل همچنان بر باقی ماندن در کریدور فیلادلفی - کل منطقه مرزی بین غزه و مصر - که محل اختلاف در مذاکرات آتش بس است، اصرار دارد.
نقبی به عقب: تقلای میانجی‌ها برای آتش‌بس
«مایکل لونسون»، «یوان وارد» و دیگران هم در گزارش دیگری در ۱۹اوت در نیویورک‌تایمز نوشتند، مذاکرات سطح بالا برای توقف جنگ در غزه بدون دستیابی به موفقیت فوری در روز جمعه (۲۶ مردادماه) به پایان رسید؛ اما ایالات متحده، مصر و قطر گفتند که مذاکرات در هفته جاری ادامه خواهد یافت؛ زیرا میانجی‌ها برای تضمین آتش‌بس تلاش می‌کنند و امیدوارند تلاششان به نتیجه برسد و از یک درگیری گسترده‌تر منطقه‌ای جلوگیری کنند. مقامات آمریکایی و برخی دیپلمات‌ها در منطقه روز جمعه ادعا کردند که ایران تصمیم گرفته است اقدامات تلافی‌جویانه خود را علیه اسرائیل به تعویق بیندازد تا به میانجی‌ها اجازه دهد به تلاش برای آتش‌بس در غزه ادامه دهند. پس از پایان اولین روز مذاکرات پنج‌شنبه شب، محمد بن‌عبدالرحمن آل‌ثانی، نخست وزیر قطر با علی باقری‌کنی، سرپرست وزارت امور خارجه ایران تماس گرفت تا او را در جریان مذاکرات قرار دهد. به گفته وزارت امور خارجه قطر، آل‌ثانی روز جمعه بار دیگر با باقری‌کنی صحبت کرد و هر دو بر لزوم آرامش و کاهش تنش در منطقه تاکید کردند. در بیانیه مشترک مصر، قطر و ایالات متحده آمده است که مقامات ارشد هفته جاری در قاهره، پایتخت مصر، به امید نهایی کردن توافق بر اساس شرایط تعیین‌شده در قطر، تشکیل جلسه خواهند داد.
جزئیات طرح «پل زنی» مشخص نشد. بایدن قبلا طرحی سه‌مرحله‌ای را توصیف کرده بود که گروگان‌های باقی‌مانده را که در حمله ۷اکتبر حماس به اسرائیل در ازای اسیران فلسطینی در اسرائیل بازداشت شده‌اند، آزاد می‌کند و در نهایت منجر به «توقف دائمی خصومت‌ها» و بازسازی غزه می‌شود. نتانیاهو روز جمعه در بیانیه‌ای، حماس را به‌دلیل ممانعت از توافق سرزنش کرد. اما او نیز شرایط اسرائیل را برای توافق در هفته‌های اخیر سخت‌تر کرده است؛ از جمله خواستار ماندن نیروهای اسرائیلی در سمت نوار غزه در مرز با مصر برای جلوگیری از تسلیح مجدد حماس شد. مقامات حماس که نتانیاهو را به چانه زنی با نیت بد متهم کرده‌اند، مستقیما در مذاکرات دوحه شرکت نکردند.
به نوشته گزارشگران نیویورک تایمز، «غازی حمد» یکی از مقامات ارشد حماس در یک مصاحبه تلویزیونی گفت که «هیچ یک از موارد اختلاف» در دوحه حل نشد. حمد به المیادین گفت: «اسرائیل یا شروط جدیدی را اضافه کرد یا خواستار عبارات جدید یا مسائل پیچیده شد. هیچ پیشرفتی وجود نداشت.» دیپلمات‌های آمریکا و خاورمیانه گفته‌اند که آتش‌بس در غزه می‌تواند به متقاعد کردن ایران و حزب‌الله برای مهار حملات وعده داده‌شده‌شان کمک کند. در صورت پاسخ دوباره اسرائیل، منطقه می‌تواند به یک مارپیچ افزایشی بحران کشانده شود. به گفته پنج مقام، تا روز جمعه برخی اطلاعات حاکی از این بود که ایران و حزب‌الله سطح آماده‌باش واحدهای موشکی خود را کاهش داده‌اند. با این حال، مقامات هشدار دادند که اطلاعات و ارزیابی‌های آنها با توجه به سیال بودن رویدادها به سرعت در حال تغییر است.
سرنوشت آتش‌بس؟
با این حال، به نظر می‌رسد اما و اگرهایی درباره آتش‌بس به گوش می‌رسد. «واشنگتن‌پست» در گزارشی به نقل از دیپلمات‌های آگاه نوشت، متن توافق احتمالی درباره آزادی اسرا در نوار غزه مبهم است. بنابراین تردیدهایی وجود دارد که این متن بتواند به آتش‌بس دائمی بین اسرائیل و حماس منجر شود. به نوشته این روزنامه، پیش‌نویس توافق پیش‌بینی می‌کند که پس از آزادی اکثر اسرا توسط حماس، اسرائیل و حماس در ۶هفته اول آتش‌بس برای آتش‌بس دائمی وارد مذاکره شوند. با این حال، این منابع گفتند که اگر تل‌آویو تشخیص دهد که مذاکرات شکست خورده است، می‌تواند عملیات نظامی خود را در نوار غزه از سر بگیرد. پیش از این، دفتر «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی اعلام کرد نتانیاهو به کار برای پیشبرد توافق غزه که تعداد اسرای آزادشده را به حداکثر می‌رساند، ادامه می‌دهد و همچنین تاکید کرد که ارتش صهیونیستی در کریدور مرز بین نوار غزه و مصر باقی بماند.
اسپوتنیک هم به نقل از «یک روزنامه ترکیه‌ای» گزارش داد، جنبش حماس معتقد است بر خلاف ایجاد نوعی خوش‌بینی از سوی آمریکا درباره مذاکرات آتش‌بس غزه، رژیم صهیونیستی خواسته‌هایی فراتر از برنامه‌های پیشین را مطرح کرده و هنوز به پیشنهاد کشورهای میانجی نیز پاسخی نداده است. بر اساس این گزارش در روز دوشنبه، نمایندگان جنبش حماس به ترکیه گفته‌اند که برخلاف مثبت‌اندیشی به نمایش گذاشته‌شده از سوی آمریکا، هیچ «تصویر خوش‌بینانه‌ای» در مذاکرات آتش‌بس با رژیم صهیونیستی وجود ندارد.
این روزنامه ترکیه‌ای گزارش داد که نمایندگان حماس گفته‌اند مقامات آمریکایی «تصویری خوش‌بینانه» از مذاکرات ارائه داده‌اند در صورتی که حقیقت ندارد و شروط مطرح‌شده از سوی رژیم صهیونیستی فراتر از سناریوی قبلی بود که در ۱۰ ژوئن توسط شورای امنیت سازمان ملل و ۲ژوئیه توسط حماس تایید شد. افزون بر این، روزنامه ترکیه‌ای گزارش داد که رژیم صهیونیستی خواسته است حماس با حضور نظامیان اسرائیلی در گذرگاه فیلادلفی موافقت کند. این رژیم همچنین می‌خواهد کننترل ایست بازرسی‌های گذرگاه نتزاریم و تردد ساکنان غزه را که از جنوب به شمال می‌آیند در دست بگیرد. طبق این گزارش، رژیم صهیونیستی فهرستی متشکل از ۲۰۰نفر دارد که می‌گوید باید غزه و رام‌الله را ترک کنند. این روزنامه ترکیه‌ای در این گزارش نوشته است حماس گمان می‌کند که هدف نهایی بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در مذاکرات آتش‌بس زمان خریدن برای ادامه دادن به کارزار نظامی خود در غزه است.
