نیویورکتایمز معجزه ۳۰ساله در آفریقای جنوبی را مورد ارزیابی قرار داد
آزادی سیاسی؛ آپارتاید اقتصادی
هنگامی که حکومت آپارتاید در آفریقای جنوبی سرنگون شد و به حکومت اقلیت سفیدپوست پایان داد، مردم سراسر جهان در هیجان و خوشبینی به ظهور جامعهای عادلانهتر امیدوار شدند. البته درس مهمی از آفریقای جنوبی تاکنون گرفتهایم و آن این است که تجمع برای پایان دادن به نژادپرستی بسیار آسانتر از رفع نابرابریهای ریشهدار و اداره یک کشور پیچیده است. کنگره ملی آفریقا در انتخابات۱۹۹۴ با وعده «زندگی بهتر برای همه» پیروز شد. اما برای بسیاری این تبدیل به یک وعده کوتاهمدت شده است. نظرسنجیها اکنون نشان میدهد که در انتخاباتی که قرار است در ۲۹مه برگزار شود، این حزب برای اولینبار در خطر از دست دادن اکثریت مطلق خود در دولت ملی است.هیچکس شک ندارد که آفریقای جنوبی از زمان ظلم و ستمهای نژادی، از نظر قانونی پیشرفت کرده است.
دموکراسی یک طبقه متوسط روبه رشد سیاهپوست، دسترسی به آموزش بهتر در میان گروههای نژادی و کرامت انسانی را که زمانی از اکثریت سیاهپوستان ربوده شده بود، به ارمغان آورده است. اما شکاف بین فقیر و غنی، شکست در خدمات اولیه مانند برق و آب، و ادامه انزوای خانوادههای سیاهپوست که در خانههای فرسوده در اجتماعات دور گیر کردهاند نیز وجود داشته است. سیاهپوستان آفریقای جنوبی که ۸۱درصد از جمعیت را تشکیل میدهند، اغلب استدلال میکنند که آزادی سیاسی را بهدست آوردهاند؛ اما آزادی اقتصادی را بهدست نیاوردند و همچنان در ساختار آپارتاید گرفتارند. ما اعلامیههای منشور آزادی را مرور کردیم -که هر کدام با علامت تعجب ختم میشد- تا پیشرفت و کاستیهای آفریقای جنوبی را در ۳۰سال گذشته بسنجیم. نتایج نشان میدهد که دموکراسی باثبات است، اما مردم آفریقای جنوبی سرخورده شدهاند و اکثر آنها دیگر رای نمیدهند. البته در قارهای که کودتاها، خودکامگیها و انتخابات ناقص رایج شدهاند، آفریقای جنوبی استثنایی است که بسیار مورد تحسین قرار میگیرد.
از سال۱۹۹۴، این کشور هر پنجسال یکبار انتخابات سراسری برگزار میکند که در این بین انتخابات محلی هم برگزار میشود. روسایجمهور تغییر کردهاند، اما حزب در قدرت - A.N.C.- هرگز تغییر نکرده است. با وجود این، هرگز تردید جدی درباره درستی آن رقابتهای انتخاباتی وجود نداشته است. برای انتخابات سراسری امسال رکورد ۵۲حزبی زده و قرار است در انتخابات سراسری امسال رقابت کنند.با وجود ثبات انتخاباتی، سیاست خطرناک بوده است. درگیری شدید در درون حزب حاکم در طول سالها منجر به ترورهای بسیاری شده است. دسترسی این حزب به منابع دولتی بهعنوان حزب حاکم به بسیاری از اختلافات دامن زده و به فساد گسترده - از مقامات ارشد ملی گرفته تا اعضای شورای محلی- منجر شده است. ثروتمند شدن رهبران حزب درحالیکه بسیاری از مردم به سختی درآمد کافی برای تغذیه خود دارند، ایمان بسیاری از مردم آفریقای جنوبی را به سیستم دموکراتیک آنها متزلزل کرده است.
بر اساس نظرسنجیهای شورای تحقیقات علوم انسانی، سال گذشته، تنها ۲۲درصد از مردم آفریقای جنوبی عملکرد دموکراسی این کشور را تایید کردند که در مقایسه با ۶۳درصد در سال۲۰۰۴ کاهش اساسی داشته است.جامعه روی کاغذ آزاد و برابر است؛ اما موانع اقتصادی پابرجاست. تحت آپارتاید، نژاد مدعی برتری، همه جنبههای زندگی را برای آفریقای جنوبی که سیاهپوست، هندی و رنگینپوست بودند، محدود میکرد. بر اساس شیوه حکمفرمانی آنها، طبقهبندی چند نژادی توسط دولت ایجاد شده بود و محدودیتهای سختی برای محل زندگی، تحصیل، کار و مسافرت وجود داشت. در مقابل دولت دموکراتیک قانون اساسیای را پیشنویس کرد که حقوق برابر را برای همه در نظر گرفته بود.
آفریقای جنوبی به مکانی تبدیل شده است که مردم از همه نژادها اغلب با هم شام میخورند، عبادت میکنند و میهمانی برپا میکنند. حقوق اقلیتها تا حد زیادی پذیرفته شده است. مطبوعات آزاد و پرشور وجود دارد و اعتراضات و بحثهای سیاسی باز بخشی از زندگی است. اما بسیاری از موانع اقتصادی ایجادشده در دوران آپارتاید هنوز پابرجا هستند. با یک معیار، بانک جهانی، آفریقای جنوبی را بهعنوان نابرابرترین کشور جهان رتبهبندی کرده است. بر اساس گزارش بانک جهانی، ۱۰درصد از جمعیت حدود ۷۱درصد از ثروت کشور را در اختیار دارند؛ درحالیکه ۶۰درصد پایین تنها ۷درصد از داراییها را در اختیار دارند. تا حد زیادی، نابرابریهای ثروت، میلیونها سیاهپوست آفریقای جنوبی را به اسفناکترین شرایط تنزل داده است.