هواداری ۹۶درصدی سعودی‌ها از قطع روابط با اسرائیل
محبوبیت حماس به عربستان رسید
یک نظرسنجی جدید نشان می‌دهد که ۹۶درصد سعودی‌ها معتقدند که کشورهای عربی باید همه روابط خود را با اسرائیل برای اعتراض به جنگ غزه قطع کنند و این چالشی مهم برای فشار دولت بایدن بر عربستان برای برقراری روابط دیپلماتیک با اسرائیل است. «ویویان نریم» در گزارش ۲۲دسامبر در نیویورک‌تایمز نوشت، بر اساس این نظرسنجی، ۴۰درصد از سعودی‌ها نگرش مثبتی نسبت به حماس ابراز کردند؛ درحالی‌که در نظرسنجی چند ماه قبل از شروع جنگ، ۱۰درصد از سعودی‌ها نگرش مثبت داشتند.
تنها ۱۶ درصد از سعودی‌هایی که در این نظرسنجی شرکت کردند گفتند که حماس باید از درخواست برای نابودی اسرائیل دست بردارد تا ایجاد دولت‌های فلسطینی و اسرائیلی در کنار هم پذیرفته شود؛ این همان «راه‌حل دو کشوری» برای مناقشه‌ای است که دولت سعودی علنا از آن حمایت می‌کند. این نظرسنجی که توسط «موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک» (یک سازمان تحقیقاتی عموما حامی اسرائیل) انجام شد، از ۱۴نوامبر تا ۶دسامبر از ۱۰۰۰سعودی نظرسنجی کرد. درحالی‌که عربستان سعودی طی هشت سال گذشته خودکامه‌تر شده است، اما تحلیلگران می‌گویند که محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی همچنان باید افکار عمومی را در حین سنجش تصمیم‌ها در نظر بگیرد.
قبل از جنگ - زمانی که به نظر می رسید تلاش‌های آمریکا برای دستیابی به توافق «عادی‌سازی» عربستان و اسرائیل در حال افزایش است- تحلیلگران سیاسی آمریکایی، مقامات آمریکایی و برخی مقامات سعودی تاکید کرده بودند که سعودی‌های جوان‌تر کمتر از نسل‌های قبلی به موضوع فلسطین اهمیت می‌دهند و بنابراین ممکن است بیشتر از ایده روابط با اسرائیل پیروی کنند.
با توجه به فقدان نظرسنجی منظم و قابل اعتماد در عربستان سعودی - و با توجه به فضای ترس ایجادشده به‌دلیل تعمیق سطح سرکوب سیاسی در دوره شاهزاده محمد- مشخص نیست که این تا چه حد درست است. از زمان شروع جنگ در غزه، حمایت صریح از آرمان فلسطین و ضدیت با اسرائیل در میان سعودی‌ها در تمام سنین گسترده بوده است. دیدگاه‌های مثبت از حماس که این نظرسنجی نشان داد قابل توجه است؛ زیرا شهروندان سعودی به‌دلیل همدردی با حماس که حملات ۷اکتبر به اسرائیل را آغاز کرد، ممکن است تحت پیگرد قانونی قرار گیرند. در ماه سپتامبر، کمی قبل از شروع جنگ، شاهزاده محمد در یک مصاحبه تلویزیونی گفت که مذاکرات بین مقامات سعودی و آمریکایی «هر روز» به توافقی نزدیک می‌شود که در آن عربستان «برای اولین‌بار دولت اسرائیل را به رسمیت می‌شناسد.» مقامات سعودی در ازای عادی‌سازی روابط با اسرائیل، خواستار امتیازاتی در زمینه دسترسی به فناوری هسته‌ای و تضمین‌های امنیتی از سوی آمریکا هستند.
نظرسنجی موسسه واشنگتن نشان داد که ۹۵درصد سعودی‌ها باور ندارند که حماس در حملات خود غیرنظامیان را کشته باشد. نزد اعراب آنچه نسبتا رایج است این باور است که گزارش‌های مربوط به کشته شدن غیرنظامیان تبلیغات اسرائیل است. در مقابل، تمرکز اکثر سعودی‌ها و دیگر اعراب محاصره غزه توسط ارتش اسرائیل بوده است، از جمله بمباران‌هایی که یکی از شدیدترین بمباران‌های قرن حاضر بوده و به گفته مقامات بهداشتی در غزه، حدود ۲۰هزار فلسطینی را روانه دیار ابد کرده است.
در این نظرسنجی، ۸۷درصد از سعودی‌ها گفتند که جنگ نشان داده است که «اسرائیل آن‌قدر ضعیف و در داخل دوپاره است که می‌توان آن را شکست داد.» فقط ۵درصد موافق بودند که سعودی‌ها باید «به یهودیان جهان احترام بیشتری نشان دهند و روابط خود را با آنها بهبود بخشند.» با این حال، این نظرسنجی نشان داد که اکثریت سعودی‌ها از راه‌حل سیاسی برای مناقشه اسرائیل و فلسطین به جای رویکرد نظامی حمایت می کنند. سه‌چهارم گفتند که از ایده تلاش دیپلماتیک عربی برای برقراری صلح بین دو طرف حمایت می‌کنند.
الزام‌آور نشد؛ جنبه توصیه‌ای پیدا کرد
تصویب قطعنامه بی‌خاصیت در شورای امنیت
دنیای‌اقتصاد: شورای امنیت سازمان ملل متحد روز جمعه (1دی‌ماه) قطعنامه‌ای را تصویب کرد که به کمک‌های بیشتر به غیرنظامیان مستاصل در نوار غزه اجازه می‌دهد. تصویب این قطعنامه به حدود یک هفته کشمکش‌های دیپلماتیک شدید همراه با کارشکنی‌های ایالات متحده پایان می‌دهد. این رای 13 در برابر صفر همراه با رای ممتنع آمریکا و روسیه تصویب شد. «مایکل لونسون» در گزارش 22دسامبر در نیویورک‌تایمز نوشت، این قطعنامه پس از آن به تصویب رسید که دیپلمات‌ها بارها رای‌گیری را در هفته گذشته به تاخیر انداختند و در مذاکرات داغ با هدف جلب حمایت ایالات متحده (که قبلا دو قطعنامه را که خواستار آتش‌بس در جنگ بین اسرائیل و حماس بود وتو کرده بود) مجددا روی این قطعنامه کار کردند.
این قطعنامه یک آتش‌بس الزام‌آور قانونی را تحمیل نکرد و در عوض خواستار «توقف فوری و تمدید کریدورهای بشردوستانه در سراسر نوار غزه به مدت کافی برای دسترسی کامل، سریع، ایمن و بدون مانع شد.» همچنین «تعلیق فوری خصومت‌ها» از قطعنامه کنار گذاشته شد و آن را با زبانی ضعیف‌تر جایگزین کرد که ایجاد «شرایط برای توقف پایدار خصومت‌ها» را توصیه می‌کرد. «لانا زکی نصیبه»، سفیر امارات در سازمان ملل روز جمعه در شورای امنیت گفت: «ما می‌دانیم که این متن کاملی نیست. ما می‌دانیم که فقط آتش‌بس به رنج پایان می‌دهد.» اما او افزود: «هدف این متن بسیار ساده است: این متن با اقدام برای وضعیت وخیم انسانی در زمین برای مردم فلسطین که بار این درگیری را متحمل شده‌اند، پاسخ می‌دهد؛ درحالی‌که از کسانی که در تلاش برای ارائه کمک‌های نجات‌بخش هستند، محافظت می‌کند.»
حتی پس از اینکه ایالات متحده اعلام کرد که این اقدام را وتو نخواهد کرد، اختلافات شدید همچنان ادامه داشت. این اقدام سازمان ملل در حالی تصویب شد که نیروهای اسرائیلی روز جمعه حمله خود به غزه را ادامه دادند و به ساکنان بخش مرکزی این منطقه دستور دادند که فورا به سمت جنوب حرکت کنند. درخواست تخلیه «البُریج» در حالی مطرح شد که ارتش در شمال نوار غزه و اطراف شهر جنوبی خان یونس در حال عملیات بود. دریادار دانیل هاگاری، سخنگوی ارشد ارتش اسرائیل پنج‌شنبه‌شب گفت: «نیروهای ما به تشدید عملیات زمینی در شمال و جنوب غزه ادامه می‌دهند.» در مذاکرات با کشورهای اصلی عربی که این قطعنامه را مطرح کردند، ایالات متحده خواستار آزادی فوری همه گروگان‌های ربوده‌شده در جریان حمله حماس به اسرائیل در 7 اکتبر و سازوکاری برای دادن نقشی به اسرائیل در برنامه سازمان ملل برای بازرسی هر یک از کمک‌ها برای ورود به غزه شد.
این قطعنامه از آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل می‌خواهد تا مقامی را منصوب کند که «با همه طرف‌های ذی‌ربط مشورت کند» و مسوول «تسهیل، هماهنگی، نظارت و راستی‌آزمایی» محموله‌های کمکی دارای ماهیت بشردوستانه باشد که وارد غزه می‌شود. «مرسیها گادزو» و «عُصید صدیقی» هم در گزارش 23دسامبر در الجزیره نوشتند که با وجود تصویب قطعنامه مذکور اما بمباران مرگبار اسرائیل همچنان ادامه دارد. به نوشته الجزیره، اسرائیل در جدیدترین حملات خود به اردوگاه آوارگان جبالیا و خان‌یونس حمله کرد. دبیرکل سازمان بهداشت جهانی هم بار دیگر بر هشدارهای خود تاکید کرد که «قحطی در افق غزه نمایان است» آن هم درحالی‌که این درگیری مانع دسترسی به غذا و سایر مایحتاج و اقلام ضروری شده است. گزارشگران الجزیره به نقل از دبیرکل سازمان ملل نوشتند که تداوم حملات اسرائیل باعث ایجاد «موانع گسترده» برای ارائه کمک‌های بشردوستانه به غزه شده است.
این شرایط در حالی است که اسرائیل اعلام کرد در هفته گذشته 200نفر از مبارزان حماس و جهاد اسلامی را در غزه دستگیر کرده و آنها را برای تحقیقات بیشتر به اسرائیل فرستاده است. الجزیره به نقل از ارتش اسرائیل نوشت که حدود 700نفر دیگر از اعضای حماس هم دستگیر شده‌اند.
بحران غزه بین واشنگتن و کشورهای غربی فاصله انداخت
آمریکای تنهای تنها
دنیای‌اقتصاد: تمرکز سیاست خارجی آمریکا دیگر روی اوکراین نیست و جای آن را غزه گرفته است. ایالات متحده خود را در حالت تدافعی می‌بیند و حتی با متحدان سرسخت خود مانند فرانسه، کانادا، استرالیا و ژاپن در تضاد است. چند روز مذاکرات فشرده به دولت بایدن امکان داد تا از وتوی شورای امنیت سازمان ملل در دفاع از عملیات نظامی اسرائیل در غزه اجتناب کند. اما رای ممتنع به قطعنامه‌ای که تنها خواستار رسیدن کمک‌های بشردوستانه بیشتر به غزه طراحی است، واشنگتن را بیش از پیش تنها کرده و هم‌اینک به تنها حامی اسرائیل در دنیا تبدیل شده است.
به نوشته روزنامه نیویوک‌تایمز، این نتیجه اقدامات آمریکا پس از حمله هفتم اکتبر حماس است؛ اما این واشنگتن سعی کرد که برای سومین‌بار درخصوص اسرائیل در نشست شورای امنیت از حق وتو استفاده نکند. جو بایدن گفته است که استفاده از حق وتو باید درموقعیت‌های نادر و خارق‌العاده باشد با این حال رای ممتنع آمریکا در شورای امنیت هنوز ممکن است به تصویر آمریکا در خارج کمک نکند. این یکی از دلایلی است که با نزدیک شدن به پایان سال، ایالات متحده خود را از نظر دیپلماتیک منزوی و در حالت تدافعی می‌بیند. این انزوا یک چرخش چشمگیر در دیدگاه‌های بین المللی دولت بایدن است: در دو سال گذشته، مقامات ارشد ایالات متحده، رهبری ماجرایی را بر عهده گرفتند که آن را جنگ صلیبی شجاعانه خواندند و قصد داشتند متحدانشان را علیه روسیه در جنگ اوکراین، زیر یک پرچم جمع کنند.
بایدن و آنتونی جی.بلینکن، وزیر امور خارجه‌اش، در داخل و خارج از کشور به‌دلیل متحد کردن متحدان تحت لوای رهبری آمریکا با استناد به اصول اساسی حقوق بین‌الملل و حقوق بشر مورد ستایش قرار گرفتند. بلینکن گفته بود: حمله پوتین یک آزمون بوده است؛ آزمونی برای آمریکا آزمونی برای جهان. ما با هم کاری را انجام دادیم که آمریکا همیشه در بهترین حالت ممکن انجام می‌دهد: رهبری کردیم. ما ناتو را متحد کردیم و یک ائتلاف جهانی ساختیم.» امروزه، درحالی‌که ایالات متحده از منافع اسرائیل در سازمان ملل محافظت می‌کند، هدف خود را پایان حماس اعلام کرده است و در این راستا مهمات برای اسرائیل تامین می‌کنند.
بسیاری از کشورهای جهان دولت بایدن را به‌عنوان فراهم‌کننده مهمات یک کارزار نظامی مرگبار و غیرقابل دفاع از اسرائیل می‌بینند. حتی خود بایدن به این حملات لقب «بمباران بی‌رویه» داده است. عامل متحد کردن کشورهای غربی علیه اسرائیل، حالا به مدیریت بحران غزه روی آورده است. ایالات متحده اکنون با متحدان سرسخت خود مانند فرانسه، کانادا، استرالیا و ژاپن که همگی در اوایل ماه جاری به قطعنامه‌ای رای دادند که خواستار آتش‌بس در غزه شد، در تضاد است. ایالات متحده این قطعنامه را وتو کرد، به این دلیل که هرگونه آتش‌بس به حماس اجازه می‌دهد تا دوباره به اسرائیل حمله کند.
گروه‌های حقوق بشر که ماه‌ها تلاش‌های ایالات متحده برای پاسخگویی به روسیه را تحسین می‌کردند، اکنون ایالات متحده را به‌دلیل حمایت از اسرائیل محکوم می‌کنند. بسیاری از آنها اسرائیل را به ارتکاب جنایات جنگی در غزه متهم می‌کنند. وزارت بهداشت غزه می‌گوید که تعداد جان‌باختگان در غزه به بیش از ۲۰هزار نفر رسیده است که عمده این افراد نیز زنان، کودکان و غیرنظامیان هستند.
