آمریکایی‌ها مشتری اماکن ارزان‌قیمت در سرزمین سامورایی‌ها هستند
ژاپن در تله خانه‌های ارواح
وقتی چند سال پیش جایا ترسفیلد خانه‌ای را که می‌خواست در ژاپن بخرد پیدا کرد، دوستان و خانواده‌اش به او گفتند که از خرید این خانه صرف‌نظر کند؛ چراکه این خانه ارزش مشکلاتش را ندارد. در نهایت تریسفلد خانه دلخواهش را در میان جنگلی مملو از علف‌های هرز پیدا کرد و این خانه را خرید. این خانه از هفت سال پیش خالی از سکنه بوده است و به‌عنوان یکی از میلیون‌ها خانه خالی که در فرهنگ ژاپنی با نام «آکیا» شناخته می‌شود، به حساب می‌آید.
ترسفیلد و همسر ژاپنی‌تبارش، چیهیرو، در ۲۰۱۷ با دو پسر خردسال خود به‌دلیل داشتن رویای خرید خانه‌ای با حیاط بزرگ از لندن به ژاپن نقل مکان کرده بودند. برنامه آنها خرید یک زمین خالی و ساختن یک خانه در آن بود؛ اما زمین در ژاپن گران است و بودجه آنها اجازه خرید زمین در ژاپن را نمی‌داد؛ بنابراین آنها مجبور به خرید خانه‌ای متروکه و بازسازی آن شدند؛ چراکه این خانه‌ها ارزان‌تر هستند و اغلب زمین بیشتری هم دارند. اگر «آکیا» نبود، هرگز خرید خانه‌ای با این کیفیت و به این بزرگی ممکن نبود؛ درحالی‌که بسیاری از ژاپنی‌ها خانه‌های قدیمی و کهنه را دوست ندارند، خارجی‌ها تمایل به خرید خانه ارزان‌قیمت دارند و می‌خواهند خانه را مطابق با سلیقه و بودجه خود بازسازی کنند.
براساس گزارش نیویورک‌تایمز، همزمان با کاهش جمعیت ژاپن، با املاکی در این کشور مواجه هستیم که مالکی ندارد، همچنین بخشی از خریداران درحال ظهور که دلبستگی کمی به شهرها دارند و عاشق زندگی و معماری روستایی هستند. تازه‌ترین داده‌های دولتی ژاپن نشان می‌دهد که در ۲۰۱۸، حدود ۵/ ۸میلیون «آکیا» در ژاپن وجود داشته است که تقریبا ۱۴درصد از کل موجودی مسکن این کشور محسوب می‌شود؛ اما به باور کارشناسان این رقم امروز افزایش هم پیدا کرده است. موسسه تحقیقاتی نامورا تعداد آکیاهای موجود در ژاپن را ۱۱میلیون اعلام کرده است و پیش‌بینی می‌کند که تعداد آنها تا ۲۰۳۳ از ۳۰ درصد کل خانه‌های ژاپن فراتر هم برود.
خانه ترسفیلد در میان شالیزارها در جنوب استان ایباراکی، حدود ۴۵دقیقه با مرکز توکیو فاصله دارد، پس از اینکه این ملک مدت‌ها خالی از سکنه بود، او توانست این خانه را به قیمت ۳میلیون ین، حدود ۲۳هزار دلار خریداری کند. از زمان خرید این خانه باغ در ۲۰۱۹، این زوج حدود ۱۵۰هزار دلار برای بازسازی آن هزینه کرده‌اند. در ژاپن برخی از صاحبان خانه بدون اینکه وارثی داشته باشند از دنیا می‌روند، برخی دیگر اما اموال خود را به وارثان یا اقوام خود می‌سپارند؛ اما بازماندگان به احترام بزرگ‌ترها از فروش زمین خانواده امتناع می‌ورزند و خانه را خالی رها می‌کنند و همین اتفاق به تدریج باعث فرسودگی و تخریب بنای ساختمان خالی از سکنه می‌شود. به گفته یکی از مقامات شهری ژاپن نگهداری نامناسب «آکیاها» می‌تواند مناظر شهری را خراب کند و همچنین جان و دارایی ساکنان را در صورت فروریختن به خطر بیندازد.
بنابراین باید برای تخریب این بناها یارانه تخصیص داده شود، گزارش‌های انجمن محله‌ای درباره «آکیا» جمع‌آوری شود و مالکان نسبت به خطرات احتمالی توجیه شوند. به گفته آکیرا دایدو، مشاور ارشد در موسسه تحقیقاتی نامورا، اگرچه مشکل «آکیاها» تاثیر مستقیمی بر فروش در بازارهای پر ازدحام شهری که روند افزایشی قیمت‌ها همچنان ادامه دارد نداشته است، ولی خطرات بالقوه‌ای که خانه‌های خالی برای جوامع ایجاد می‌کند درحال افزایش است. اخیرا یک بازنگری قانونی انجام شده است که به مقامات محلی این اجازه را می‌دهد که درصورت نادیده گرفته شدن درخواست‌های شهرداری برای نگهداری یا تخریب بناها از سوی مالکان، مالیات بر املاک را افزایش دهند.
نشانه دیگری مبنی بر افزایش نگرانی نیز این است که دولت طرحی را توسط مقامات کیوتو تصویب کرده است تا برای اولین بار در ژاپن از صاحبان خانه‌های خالی مالیات گرفته شود. در این شهر با وجودی که موجودی خانه‌ها محدود است، اما حدود ۱۵هزار خانه خالی وجود دارد. «آکیا» نه تنها به‌عنوان تهدیدی برای بازارهای حومه و روستایی، بلکه به‌عنوان تهدیدی برای بهداشت روانی کشور هم دیده می‌شود؛ چراکه جرقه اختلافات خانوادگی بر سر ارث را برانگیخته است. این امر به نوبه خود منجر به ایجاد یک صنعت خانگی متشکل از مشاوران «آکیا» شده است که به‌عنوان مشاور برای نزاع اقوام عمل می‌کنند و اغلب از آنها می‌خواهد که قبل از اینکه دارایی‌هایشان از دست برود، اقدام کنند. به گفته یکی از این مشاوران، در بسیاری از موارد، والدین بدون اینکه تکلیف خانه خانوادگی را روشن کنند می‌میرند یا دچار زوال عقل می‌شوند. در چنین مواردی، فروش خانه ممکن است ورثه را دچار عذاب وجدان کند.
بنابراین در چنین شرایطی فرزندان ترجیح می‌دهند خانه پدری خود را خالی از سکنه حفظ کنند.شهرداری‌های ژاپن درحال تهیه فهرستی از خانه‌های خالی برای فروش یا اجاره هستند. این فهرست‌ها که به‌عنوان «بانک داده‌های آکیا» شناخته می‌شوند، اغلب صفحات مختصری همراه با تصویر هستند. تعدادی از شهرداری‌های ژاپن با شرکت‌های بخش خصوصی شریک شده‌اند که برای سرمایه‌گذاری بر آکیا شکل گرفته است و خانه‌های خالی را به خریداران مشتاق معرفی‌می‌کند. یک مشاور املاک مستقر در توکیو می‌گوید بانک داده‌های آکیا توسط کارکنان ادارات شهرداری مدیریت می‌شود که اکثر آنها اغلب هیچ تجربه‌ای در زمینه املاک ندارند.در بانک داده‌های آکیا، خانه‌ای به مساحت ۲هزار و ۱۹۵فوت مربع که در سال۱۹۸۳ در حومه توکیو ساخته شده است به چشم می‌خورد که دارای یک باغ کوچک و یک اتاق پذیرایی با کف تاتامی برجسته، طاقچه توکونوما و سقف حصیری است.
این ملک به قیمت ۳۶میلیون ین، حدود ۲۷۲هزار در صف فروش قرار دارد. تاکاهیرو اوکادا، ۸۵ساله روزنامه‌نگار بازنشسته صاحب این خانه است، می‌گوید همه معتقد به تخریب این بنا هستند؛ اما اگر این بنا تخریب شود فرهنگ ژاپنی از دست می‌رود.در ابتدا بیشتر تقاضاها برای خرید این خانه از سوی ژاپنی‌ها، استرالیایی‌ها و سنگاپوری‌ها بوده است؛ اما اکنون اکثر مشتریان بین المللی این خانه‌ها در ایالات متحده مستقر هستند. بسیاری از مشتریان تحت تاثیر همه‌گیری قرارگرفته‌اند که قطعا طرز فکر مردم ژاپن را درباره ایده زندگی روستایی تغییر داده است؛ به‌طوری‌که بالاخره مردم با این واقعیت که دارایی در مناطق حومه‌ای به‌طور کلی ارزان‌تر و در عین حال بادوام و آماده است، مواجه شده‌اند. بسیاری از فرهنگ‌ها دارای معماری چوبی هستند؛ اما وقتی صحبت از تکنیک‌های نجاری به میان می‌آید، ژاپن به‌طور عمده در نازک‌کاری و استفاده از مواد و همچنین استفاده از فضا و طراحی پیشرو است.
شرکت‌های املاک و مستغلات شروع به خرید خانه های قدیمی قابل سکونت کرده‌اند و آنها را به خریداران لوکس غیر ژاپنی به فروش می‌رسانند. سال گذشته، سام کینگ، فیلم‌بردار بریتانیایی و همسرش، نانامی ساکورای، یک آکیا در کوه‌های اوتسوکی، ۵۰مایلی غرب توکیو خریداری کردند. این زوج می‌خواستند در روزهای تعطیل به طبیعت نزدیک‌تر باشند. کینگ ۳۵ساله می‌گوید فضای خانه بسیار بسیار جذاب است، می‌توان به راحتی حیوان خانگی داشت. این خانه، در یک فضایی خالی از سکنه با ساکنان بیشتر مسن، تقریبا دو سال پس از مرگ صاحبش رها شده بود و به قیمت ۱۲میلیون ین یا حدود ۸۸هزار دلار به فروش رفته است. این کلبه دارای باغی مملو از درختان آلو و کیوی و تشک‌های سنتی تاتامی، درهای کشویی، کابینت‌های چوبی و طاقچه‌های توکونوما است.
