تراژدی مهاجران غیرقانونی در ایتالیا
رئیس‌جمهور ایتالیا اعلام کرد: «تراژدی دیگری در دریا رخ داده است که نمی‌تواند ما را بی‌تفاوت بگذارد.» نخست‌وزیرایتالیا هم در واکنش نسبت به این حادثه در مقابل صحنه قایق متلاشی‌شده در ساحل کوترو، در جنوب ایتالیا صمن ابراز تاثر عمیق خطاب به قاچاقچیان انسان اظهار کرد: «این یک جنایت است که این تعداد انسان را در یک لنج سوار و به‌رغم پیش‌بینی هواشناسی آنها را روانه دریا کنید. قرار دادن یک قایق به‌طول ۲۰متر در دریا با این تعداد سرنشین و پیش‌بینی هوای نامطلوب جنایت است و مبادله جان مردان، زنان و کودکان به بهای «بلیت» پرداخته‌شده توسط آنها به امید اینکه سفر امن در پیش رو دارند، یک عمل غیرانسانی است.»
ماتئو پیانتدوسی، وزیر کشور ایتالیا در بیانیه‌ای اعلام کرد: «این غم و تراژدی بزرگ نشان‌دهنده نیاز جدی برای اقدام قاطعانه در راستای مقابله با مسیرهای مهاجرت غیرقانونی است. ضرورت دارد که از عبور غیرقانونی از راه دریا جلوگیری شود. عبور دریایی مهاجران به‌دنبال سراب زندگی بهتر در اروپا نه تنها قاچاقچیان را ثروتمند می‌کند، بلکه حوادث غم‌انگیز مانند آنچه را که امروز رخ داده است نیز رقم می‌زند. مارک روته، نخست‌وزیر هلند در پیام توییتری خود نوشت: «تراژدی بزرگی در سواحل ایتالیا رخ داده و غرق شدن کشتی منجر به مرگ ده‌ها نفر از جمله کودکان شده است. مراتب همدردی و تسلیت خود را با خانواده قربانیان اعلام می‌کنم.» روبرتا متسولا، رئیس پارلمان اروپا مدعی شد: «عصبانی و دلشکسته هستم. اتحادیه اروپا به قوانین جدید و مشترک نیاز دارد.» پاپ فرانسیس نیز اعلام کرد: «با درد برای آنها دعا می‌کنم: هم برای مردگان، مفقودان و هم برای بازماندگان.»
سواحل ایتالیا یکی از مناطق اصلی مورد توجه مهاجران غیرقانونی است که تلاش می‌کنند از راه دریا وارد قاره اروپا شوند. مسیر «راه مدیترانه» به‌عنوان یکی از خطرناک‌ترین مسیرهای آبی جهان برای مهاجران غیرقانونی شناخته می‌شود. طبق اعلام سازمان بین‌المللی مهاجرت، از سال۲۰۱۴ میلادی تاکنون بیست‌هزار و ۳۳۳نفر در بخش مرکزی دریای مدیترانه جان خود را از دست داده یا مفقود شده‌اند.
بر اساس آمار آژانس (اروپایی) فرونتکس از ابتدای سال۲۰۲۲ تعداد افرادی که به‌صورت غیر قانونی از مسیر دریای اژه به اروپا سفر کرده‌اند برابر ۲۸.۲۸۳ نفر بوده است. بسیاری از این تعداد از طریق سواحل جنوبی ایتالیا به اروپا وارد شده‌اند. از هر سه مهاجری که از سواحل ترکیه به اروپا آمده‌اند، ۲نفر به سواحل ایتالیا وارد شدند. بر اساس همین آمار طی ۱۰سال گذشته ۲۶هزار نفر در آب‌های مدیترانه جان خود را از دست داده‌اند. از آغاز سال۲۰۲۳ تا به امروز تعداد ۲۲۳نفر در مسیر مدیترانه جان خود را از دست داده‌اند.
طبق اعلام آژانس پناهندگی اروپا (EUAA) جنگ در اوکراین و دیگر کانون‌های بحران در سراسر جهان و همچنین پایان محدودیت‌های اعمال‌شده توسط همه‌گیری کووید-۱۹، در سال۲۰۲۲ افزایش بسیار زیادی در درخواست‌های پناهندگی در اتحادیه اروپا مشاهده شد. طبق گزارش آژانس پناهندگی اروپا، به‌طور کلی کشورهای عضو ۹۶۶۰۰۰ درخواست پناهندگی دریافت کردند که ۵۰درصد افزایش نسبت به آمار سال۲۰۲۱ نشان می‌دهد. این تعداد شامل ۴میلیون پناهنده اوکراینی نمی‌شود. بیشترین تقاضای پناهندگی از طرف شهروندان سوریه، افغانستان، ترکیه و نزوئلا و کلمبیا بوده است.
به‌گفته این آژانس اروپایی، حدود ۴۳۰۰۰ درخواست توسط افراد زیر سن قانونی بدون همراه ارسال شده که بالاترین میزان از سال۲۰۱۵ است. درخواست‌های اتباع سوریه و افغان‌ها با توجه به شرایط دشوار دو کشور تعجب‌آور نیست. تعجب‌آورتر حضور ۵۵هزار پناه‌جوی ترکیه‌ای است. بدیهی است که حرکت اقتدارگرایانه در این کشور بر انتخاب تعداد زیادی از شهروندان ترکیه تاثیر می‌گذارد. این آژانس اروپایی تاکید دارد در حقیقت، «ترک‌ها، ونزوئلایی‌ها، کلمبیایی‌ها، بنگلادشی‌ها و گرجی‌ها بیشترین تعداد درخواست را از سال۲۰۰۸ ارائه کرده‌اند.» در همان زمان، ۱۷۰۰۰شهروند روسیه نیز در سال۲۰۲۲ از اروپا درخواست پناهندگی کردند.
پناهندگان ازآنجاکه هیچ راه قانونی برای آمدن به اروپا و درخواست پناهندگی وجود ندارد، به مسیرهای (خطرناک) قاچاق متوسل می‌شوند. بسیاری از پناهجویان برای مدتی در ترکیه اقامت می‌کنند و سپس از طریق یونان خود را به اروپا می‌رسانند. تئودوریکاکوس وزیر حفاظت از شهروند یونان نسبت به احتمال تشدید جریان‌های مهاجرتی در پی وقوع زلزله ترکیه و سوریه ابراز نگرانی کرد و مدعی شد «متاسفانه احتمال دارد پس از زلزله ویرانگر ترکیه و سوریه شاهد تشدید فشارهای مهاجرتی به مرزهایمان باشیم. تردیدی نیست که خطر جدی است. از اول سال جدید میلادی تا کنون از ورود ۷۶۰۰مهاجر غیر قانونی به کشور جلوگیری شده است و ۱۱۸قاچاقچی نیز دستگیر شدند. مرزبانی کشور از ورود ۲۶۰هزار مهاجر غیرقانونی از طریق مرز زمینی با ترکیه جلوگیری کرد.»
میچوتاکیس، نخست‌وزیر یونان نیز در پنجاه‌ونهمین کنفرانس امنیتی مونیخ درباره مساله مهاجرت تاکید کرده بود یونان به‌عنوان کشور واقع در مرزهای خارجی اتحادیه اروپا به محافظت از مرزهای خود و مرزهای اتحادیه اروپا و در عین حال احترام به حقوق بین‌المللی و حقوق بشر پایبند است. به‌عنوان کشور واقع در مرزهای خارجی اتحادیه اروپا بدیهی است که به حمایت و همبستگی سایر شرکای اروپایی خود نیاز داریم. ترکیه توافق‌نامه منعقدشده سال۲۰۱۶ با اتحادیه اروپا در زمینه مهاجرت را به‌طور دقیق اجرا نمی‌کند. جریان‌های مهاجرتی در دریا کاهش چشم‌گیری داشته و گارد ساحلی یونان جان صدها نفر را نجات داده است.
