اقتصاد جهانی نگران گسترش اعتراضات در امپراتوری زرد است
چین عطسه کرد؛ اقتصاد جهان سرما خورد
میلیون‌ها شهروند چین ماه‌هاست تحت یک قرنطینه شدید به سر می‌برند؛ زیرا حزب کمونیست به دنبال غلبه بر شیوع کووید، سه سال پس از ظهور آن است. خشم پس از آتش‌سوزی یک آپارتمان در هفته گذشته که منجر به کشته شدن ۱۰نفر شد، به اعتراض گسترده تبدیل شد و نظرات در رسانه‌های اجتماعی این پرسش را مطرح می کرد که آیا قرنطینه مانع از فرار آنها شده است یا خیر؟ مشخص نیست که آیا تظاهراتی که در سراسر کشور شعله ور شده به سرعت «جمع می شود» یا به مقاومت گسترده‌تری در برابر حکومت آهنین شی جین‌پینگ تبدیل می‌شود. اما تاکنون مهم‌ترین آسیب اقتصادی ناشی از قرنطینه بوده است. «کارل واینبرگ»، اقتصاددان ارشد در شرکت تحقیقاتی High Frequency Economics گفت: «بزرگ‌ترین ضربه اقتصادی از سیاست‌های کووید صفر برمی‌خیزد. من اعتراض‌ها را به خودی خود به‌عنوان تغییر‌دهنده بازی نمی‌بینم.» او افزود: «جهان همچنان به چین برای بهترین و ارزان‌ترین چیزی که می‌سازد روی خواهد آورد.»
جان کربی، هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی در شورای امنیت ملی روز دوشنبه در پاسخ به این پرسش که دولت بایدن پیامدهای اقتصادی ناآرامی‌های اخیر را چگونه ارزیابی می‌کند، گفت: «در حال حاضر هیچ تاثیر خاصی بر زنجیره تامین نمی‌بینیم.» باوجوداین، به نظر می‌رسد که نگرانی‌ها درباره تاثیر اقتصادی گسترش ناآرامی‌ها در چین تا حدی موجب افت یا کاهش بازارهای جهانی باشد. شاخص S&P ۵۰۰ با کاهش ۵/ ۱درصدی بسته شد؛ درحالی‌که دلار که در زمان‌های پرتلاطم اغلب ناجی بود، بالاتر رفت. قیمت نفت قبل از بازگشت به جای اول، روز خود را با کاهش شدید آغاز کرد. بزرگی اقتصاد و منابع چین، این کشور را به یک بازیگر مهم در تجارت جهانی تبدیل کرده است. «کری براون» یکی از همکاران برنامه آسیا-اقیانوسیه در موسسه چتم هاوس در لندن گفت: «این برای اقتصاد جهانی بسیار مهم است.» این عدم اطمینان «تاثیر عظیمی بر بقیه در جهان خواهد داشت.»
چین اکنون به‌عنوان بزرگ‌ترین واردکننده نفت از همه کشورها پیشی گرفته است. این کشور نزدیک به ۳۰درصد از کالاهای جهان را در سال۲۰۲۱ تولید کرد. براون گفت: «واقعا هیچ جایگزینی برای آنچه چین از نظر مقیاس و ظرفیت ارائه می‌دهد، وجود ندارد.» تاخیرها و کمبودهای مرتبط با همه‌گیری، بسیاری از صنایع را بر آن داشت تا انعطاف‌پذیری زنجیره‌های تامین خود را دوباره ارزیابی کنند و منابع اضافی مواد خام و کارگران را در نظر بگیرند. «اپل» که اخیرا اعلام کرد انتظار دارد فروشش به‌دلیل توقف در کارخانه‌های چینی‌اش کاهش یابد، یکی از چندین شرکت فناوری است که بخش کوچکی از تولید خود را به کشورهای دیگر مانند ویتنام یا هند منتقل کرده است. گرایش و تمایل برخی شرکت‌ها به دوری از چین به قبل از همه‌گیری مربوط می‌شود و به عزم رئیس‌جمهور سابق دونالد ترامپ برای آغاز جنگ تجاری با چین بازمی‌گردد؛ اقدامی که به مارپیچی از تعرفه‌های تنبیهی منجر شد.
با این حال، براون گفت حتی اگر رهبران تجاری و سیاسی بخواهند کمتر به چین اتکا کنند، «واقعیت بی‌رحمانه این است که به این زودی این اتفاق نخواهد افتاد.» او افزود: «نباید خودمان را مسخره کنیم که می توانیم به سرعت از هم جدا شویم.» اندازه چین برای شرکت‌های آمریکایی، اروپایی و دیگر شرکت‌هایی که نه تنها به دنبال تولید سریع و ارزان محصولات هستند، بلکه به فروش آنها در تعداد زیادی نیز می‌پردازند یک جذابیت محسوب می‌شود. واقعیت این است که هیچ بازار دیگری به این بزرگی وجود ندارد. «تسلا»، «جان دیر» و «فولکس واگن» از جمله شرکت‌هایی هستند که روی چین برای رشد آینده شرط‌بندی کرده‌اند؛ اما احتمالا حداقل در کوتاه‌مدت با شکست مواجه خواهند شد. فولکس‌واگن هفته گذشته اعلام کرد که فروش این شرکت در چین در سال جاری رکود داشته و ۱۴درصد کمتر از حد انتظار بوده است.
این اعتراضات خطرات سیاسی مرتبط با سرمایه گذاری در چین را برجسته می‌کند؛ اما تحلیلگران می‌گویند موج اخیر چیز جدیدی را که سرمایه‌گذاران قبلا نمی‌دانستند، آشکار نمی‌کند. «نایجل گرین» مدیر اجرایی گروه deVere یک شرکت مشاوره مالی گفت: «بسیاری از سرمایه‌گذاران به آینده نگاه می‌کنند و سبدهای خود را اکنون برای بازگشایی آماده می‌کنند.» او افزود: آنها «به دنبال بهره‌برداری از حرکت کشور از اقتصاد صادراتی به اقتصاد مصرفی هستند.» برندهای لوکس همچنان آینده خود را بر سر رشد در چین به قمار گذاشته‌اند. همان قدر که اقتصاد جهانی به هم پیوسته است، یکی از راه هایی که کندی رشد چین ممکن است به سایر کشورها کمک کند، پایین نگه داشتن قیمت انرژی است. طی ۲۰سال گذشته، رشد اقتصاد چین محرک اصلی تقاضای جهانی برای نفت و هیدروکربن‌ها به‌طور کلی بوده است.
کارشناسان انرژی می‌گویند افزایش تعداد مبتلایان به کووید و شک و تردیدهای فزاینده درباره کاهش محدودیت‌های چین در شهرهای بزرگ دلیل اصلی کاهش قیمت نفت در سه هفته گذشته به سطوحی است که آخرین بار قبل از حمله روسیه به اوکراین در اواخر فوریه مشاهده شده بود. «دیوید گلدوین» یک دیپلمات ارشد انرژی در دولت اوباما گفت: «تقاضای چین بزرگ‌ترین عامل منفرد در تقاضای جهانی نفت است. چینیک متقاضی نوسان‌دار است.» ازآنجاکه اقتصاد چین در چنگال قرنطینه کووید کندتر شده است، تانکرهای نفت کمتری در هفته‌های اخیر به بنادر چین رفته‌اند و تولیدکنندگان عمده نفت خاورمیانه و روسیه را مجبور به کاهش قیمت‌های خود کرده است. اکنون گسترش اعتراضات، عدم اطمینان دیگری را درباره تقاضای آینده ایجاد می‌کند. به گفته یک شرکت تحلیلی به نام Kpler، انتظار می‌رود تقاضای نفت چین در این سه‌ماه به‌طور متوسط ۱/ ۱۵میلیون بشکه در روز باشد که کمتر از ۸/ ۱۵میلیون بشکه در سال گذشته است.
درباره اختلالات زنجیره تامین، «نیل شیرینگ»، اقتصاددان ارشد در شرکت تحقیقاتی «کپیتال اکونومیکس» گفت که فکر می‌کند تقصیر بیش از حد متوجه چین شده است. او گفت: «همه چیز حول محور کمبود عرضه بوده است» اما در چین، تولید صنعتی در طول همه‌گیری افزایش یافت. مشکل این بود که تقاضای جهانی بیشتر افزایش یافت. در حال حاضر، بیشترین تاثیر اقتصادی به جای اقتصاد جهانی، در چین خواهد بود. بخش‌هایی که به تماس رو در رو وابسته هستند - خرده‌فروشی، میهمان نوازی، سرگرمی- بیشترین ضربه را خواهند خورد. شیرینگ گفت که طی سه روز گذشته، تحرکات مردم به‌شدت کاهش یافته است. وی افزود که در حال حاضر افراد بیشتری نسبت به اوج اپیدمی اُمیکرون زمستان گذشته قرنطینه شده‌اند. او گفت که موج آلودگی‌ها و واکنش دولت به آن -نه اعتراضات- چیزی است که «بزرگ‌ترین تاثیر را بر اقتصاد چین» می‌گذارد.
