لولا در یک قدمی ریاست‌جمهوری

بر اساس آخرین نظرسنجی‌‌های انجام‌‌شده ۵۲درصد رای‌دهندگان لولا را انتخاب می‌‌کنند و در مقابل تنها ۳۴درصد انتخابشان رئیس‌جمهور کنونی ژائر مسیاس بولسونارو است. لولا پیش‌تر رهبر اتحادیه‌های کارگری بود و اگر این‌بار رئیس‌‌جمهور شود، اولین کسی در برزیل است که برای سومین‌‌بار وارد کاخ ریاست جمهوری می‌‌شود. او از سال۲۰۰۳ تا ۲۰۱۰ در دو دوره پیاپی رئیس‌‌جمهور برزیل بود. در سال۲۰۱۰ درحالی‌که همچنان ۸۰درصد مردم او را قبول داشتند، استعفا کرد. لولا که موسس حزب کارگر PT است به اتهام فساد و پولشویی از آوریل ۲۰۱۸ تا نوامبر ۲۰۱۹ را در زندان گذراند. غیبت او باعث شد تا بولسونارو در پایان سال۲۰۱۸ به ریاست‌‌جمهوری برسد. حکم لولا در آغاز سال۲۰۲۱ به‌دلیل اشتباهات در روند قضایی لغو شد و حقوق سیاسی‌‌اش به او بازگردانده شد. نظرسنجی‌‌ها نشان می‌‌دهد که از آن زمان تاکنون لولا حدود ۲۰درصد بیشتر از بولسونارو در میان مردم محبوبیت دارد. این رقم در ماه اوت به ۱۰درصد کاهش یافت. علت آن افزایش خدمات اجتماعی و کاهش قیمت سوخت از سوی بولسونارو بود. علاوه بر این، بولسونارو همسرش را وارد مبارزات انتخاباتی کرد.

بانوی اول برزیل، میشله عضو کلیسای انجیلی است و در سال۲۰۱۸ توانست آرای دوسوم اعضای این کلیسا را برای همسرش کسب کند. با این حال در حال حاضر بر اساس نظرسنجی‌‌های «داتا فولها» آرای بولسونارو در کلیسای انجیلی تنها حدود ۱۸درصد است. در میانه دو نامزد چپ و راست؛ لولا و بولسونارو، کاندیدایی از جناح میانه می‌‌تواند از دوقطبی شدن انتخابات جلوگیری کند و یک بدیل واقعی برای راست و چپ باشد. از میان ده‌ها نامزد جناح میانه اکنون تنها دو نفر وارد انتخابات شده‌‌اند: سیرو گومز از جناح سوسیال دموکرات‌‌ها و سیمونه تِبِت از جناح راست میانه. بر اساس نظرسنجی‌‌ها این دو تنها می‌‌توانند ۵درصد آرا را به‌دست آورند. به این ترتیب انتخابات امسال نیز همانند سال۲۰۱۸ دوقطبی خواهد بود.

در سال۲۰۱۸ پیروزی بولسونارو بر نامزد حزب کارگر، فرناندو حداد نشانه‌‌ای برای این حزب بود که به‌دلیل رسوایی فساد متزلزل شده بود.حالا اما ورق برگشته است: به‌دلیل سیاست فاجعه‌‌بار بولسونارو در پاندمی کرونا و حملات دائمی او علیه نهادهای دموکراتیک، محبوبیت او به‌شدت کاهش یافته است. با آنکه لولا هنوز هیچ برنامه مشخص انتخاباتی ارائه نداده، اما رای‌دهندگان او را انتخاب می‌‌کنند. او تنها قول داده است که برزیل را دوباره «خوشبخت» می‌‌کند. بر خلاف نظرسنجی‌‌ها بولسونارو همچنان معتقد است پیروز این انتخابات خواهد بود. او اوایل سپتامبر گفته بود: «این همچنین احساس اکثریت بزرگ مردم برزیل است.» در سال۲۰۱۸ نیز او معتقد بود که شمارش الکترونیک صندوق‌های رای دستکاری‌شده و او در حقیقت در اولین دور انتخابات پیروز شده است. بولسونارو از سال۲۰۱۸ تاکنون همچنان این اتهام را تکرار می‌‌کند؛ بدون آنکه شواهد و مدارکی برای آن ارائه دهد. روز چهارشنبه حزب او PL متنی را منتشر کرد که در آن امنیت صندوق‌های رای بار دیگر مورد تردید قرار گرفته بود. او بارها تهدید کرده که نتایج انتخابات را نمی‌‌پذیرد. با این روش او می‌‌خواهد راه الگویش دونالد ترامپ را در پیش بگیرد که نتایج انتخابات نوامبر ۲۰۲۰ را هنوز نپذیرفته است.

 نگرانی از ناآرامی پس از انتخابات

ناظران نگران این هستند که همان شورشی که در ۶ژانویه۲۰۲۱ از سوی طرفداران ترامپ در واشنگتن اتفاق افتاد، در برزیل نیز رخ دهد. در آن زمان و در اولین واکنش، بولسونارو از حمله طرفداران ترامپ به کاپیتول دفاع کرد و گفت: در انتخابات آمریکا مانند انتخابات برزیل در سال۲۰۱۸ تقلب شده است. این نگرانی از این جهت نیز بی‌‌دلیل نیست؛ چراکه هسته سخت طرفداران بولسونارو باندهای مسلح هستند. به‌دلیل آزادتر کردن قوانین حمل سلاح از سوی بولسونارو در حال حاضر حدود یک میلیون شهروند برزیل صاحب سلاح هستند. این تعداد زمانی که او رئیس‌‌جمهور شد، تنها ۱۲۰هزار نفر بود. در هفته‌های گذشته رشته حوادث خشونت‌‌باری در برزیل روی داد. در ماه ژوئیه یکی از طرفداران بولسونارو به یک عضو حزب کارگر در جنوب برزیل تیراندازی کرد.

حداقل دو حادثه مشابه دیگر نیز روی داد که در جریان آنها دو طرفدار دیگر لولا کشته شدند. این حوادث به‌عنوان خشونت‌‌های سیاسی طبقه‌‌بندی شدند. علاوه بر اینها درگیر‌‌ی‌‌های خشونت‌‌باری میان طرفداران دو نامزد انتخاباتی نیز روی داده است. جناح لولا نگران است که رای‌‌دهندگان حزب کارگر به‌دلیل ترس از خشونت به صندوق‌های رای مراجعه نکنند. سازمان دیده‌‌بان حقوق بشر نیز روز پنج‌‌شنبه بیانیه‌‌ای منتشر کرد و در آن گفت: «گسترش گفتمان نفرت در فضای آنلاین و آفلاین و خشونت‌‌های سیاسی جدی بسیاری از مردم برزیل را از ابراز عقایدشان و استفاده از حقوق سیاسی‌‌شان باز داشته است.» این سازمان حقوق بشری ابراز امیدواری کرد که ادارات و نهادهای دولتی تمام تلاششان را به‌کار برند تا برزیلی‌‌ها بتوانند در امنیت پای صندوق‌های رای بروند. ۱۵۶میلیون برزیلی واجد شرایط رای دادن هستند. علاوه بر ریاست‌جمهوری، فرماندارها، نمایندگان کنگره و نمایندگان مجلس قانون‌‌گذاری نیز در انتخابات روز یکشنبه انتخاب می‌‌شوند. دور دوم انتخابات برای ۳۰اکتبر پیش‌‌بینی شده است.