غرب در انتظار نتایج بزرگان شرق است
دیدار شی و پوتین در سمرقند
مسکو به پکن نیاز دارد. حملات اخیر روسیه در میدانهای نبرد اوکراین، همراه با آسیب گسترده ناشی از تحریمهای غرب، حمایت چین را بیش از پیش مهم کرده است. چین بهعنوان خریدار عمده کالاهای روسیه ظاهر شده است؛ خریدهایی که به پر کردن خزانه مسکو کمک کرده است. با این حال، پکن همچنان محتاط است. این کشور میخواهد در رقابت شدیدتر با ایالات متحده قدرت خود را نشان دهد و در این رقابت دوست ندارد ببیند که شریک اصلیاش در یک ائتلاف متحمل شکستی تحقیرآمیز شود. اما ارائه کمکهای اساسی و بیشتر به روسیه، چه از نظر اقتصادی و چه از لحاظ نظامی، خطرات ناشی از تحریمهای غرب را به همراه دارد که میتواند اقتصاد چین را به خطر اندازد.«رانا میتر» استاد تاریخ و سیاست در دانشگاه آکسفورد میگوید: «چین در ارتباط با روسیه بر روی طناب راه میرود.
چین میخواهد بهطور کلی از روسیه حمایت کند؛ اما حمایت فعال از این حمله را از نظر سیاسی بسیار شرمآور میبیند و از مسکو میخواهد که مسائل را به طریقی حل کند.» «تصویر» برای شی مهم است؛ زیرا او آماده میشود تا در کنگره مهم حزب کمونیست در ماه آینده در پکن، دوره سوم رهبری خود را شروع کند. سفر شی در این هفته - که طی آن در یک نشست منطقهای در ازبکستان شرکت میکند و از قزاقستان بازدید میکند- اولین سفر او به خارج از کشور از زمان شروع همهگیری کرونا است و نشان میدهد که چقدر برای این روابط ارزش قائل است. ملاقات با پوتین به رهبر چین این فرصت را میدهد که شبیه یک دولتمرد جهانی به نظر برسد و برای تماشاگران خانگی، خوب بازی کند.روسیه نیز از دستور کار چین حمایت بسیار لازم را ارائه میکند.
هنگامی که نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا ماه گذشته از تایوان بازدید کرد، کرملین به سرعت از موضع پکن حمایت و این سفر را «تحریکآمیز» توصیف کرد و متعهد به «همبستگی مطلق با چین» شد. در حقیقت، این دو کشور به یک بدهبستان دیپلماتیک با هم روی آوردهاند. اما چین خود را به جنگی گره زده که تاکنون برای روسیه نتیجه معکوس داشته است. هرگونه تضعیف جدی در تسلط پوتین بر روسیه میتواند به موقعیت پکن آسیب برساند آن هم در زمانی که رهبری چین با پیامدهای سیاسی و اقتصادی ناشی از سیاست های سختگیرانه خود در زمینه کووید صفر دست و پنجه نرم میکند.چین که از توصیف حمله روسیه به اوکراین بهعنوان یک «جنگ» یا «تهاجم» اجتناب کرده است، به نظر میرسد که در حال تعدیل شرطهای خود است.
هنگامی که دومین معاون عالی رتبه شی یعنی «لی ژانشو»، هفته گذشته با پوتین در روسیه دیدار کرد، رسانههای دولتی چین بر «تحسین مشترک» دو کشور تاکید کردند. خبرگزاری رسمی چین، شینهوا گفت که لی به پوتین گفته که «اعتماد متقابل سیاسی، هماهنگی استراتژیک و همکاری عملگرایانه بین دو کشور به سطح بیسابقهای رسیده است.» «شی یینهونگ» استاد روابط بینالملل در دانشگاه رنمین در پکن گفت: «چین از دخالت نظامی در هر درجهای در جنگ روسیه اجتناب میکند و به این کار ادامه خواهد داد؛ بهویژه زمانی که روسها در شرایط شکست شدید در این زمینه قرار دارند. حمایت یا همدردی دیپلماتیک و سیاسی چین واقعا به آنها کمک نخواهد کرد.»