سازمان ملل و آژانس بینالمللی انرژی اتمی درخواست کردند
منطقه امن در اطراف نیروگاه زاپوریژیا
در این گزارش که بر پایه بازدیدها و ارزیابی بازرسان تنظیم شده است، تاکید میشود که هر دو طرف باید درباره برقراری منطقه امن توافق کنند تا از صدمه دیدن جدی تاسیسات و نشت مواد رادیواکتیو از آن جلوگیری شود. با وجود ادامه اشغال نیروگاه و درگیریهای نظامی در اطراف آن، این تاسیسات همچنان با کمک متخصصان و تکنیسینهای اوکراینی به کار ادامه میدهد. در گزارش تازه آژانس تاکید شده که وضعیت کارکنان اوکراینی نیروگاه که تحت نظر اشغالگران به کار خود ادامه میدهند نیز قابل تداوم نیست. بنا بر این گزارش با توجه به محدودیت تعداد پرسنل اوکراینی نیروگاه، آنها تحت فشار شدید قرار دارند و این مساله خطر بروز خطای انسانی را افزایش میدهد. نیروگاه زاپوریژیا که بزرگترین نیروگاه اتمی اروپا به شمار میرود شش راکتور دارد که بازرسان نزدیک همه آنها آثار بمباران را مشاهده کردهاند.
آنها میگوید در نزدیکی انبار زبالههای اتمی نیروگاه هم خسارتهایی دیده شده که نیروهای روسی تعمیر آنها را آغاز کردهاند؛ اما کار هنوز خاتمه نیافته است. خبرگزاری رویترز هم نوشت، دبیرکل سازمان ملل از روسیه و اوکراین خواست بر سر ایجاد یک منطقه غیرنظامیشده پیرامون نیروگاه هستهای زاپوریژیا توافق کنند. گوترش در صحبتهایی خطاب به شورای امنیت این سازمان گفت: «نیروهای روسی و اوکراینی باید بهعنوان یک گام اول متعهد به عدم درگیر شدن در هرگونه فعالیت نظامی چه در محل خود نیروگاه و چه به سمت نیروگاه شوند.» او به این شورا خاطرنشان کرد: «طرفها باید در گام دوم بر سر ایجاد یک منطقه غیرنظامیشده توافق کنند؛ توافقی که باید طبق آن نیروهای روسی تمامی تجهیزات و پرسنل نظامی خود را از این منطقه خارج کنند و نیروهای اوکراینی هم متعهد به عدم ورود به داخل آن شوند.»
این درخواست گوترش در حالی مطرح شد که آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز سهشنبه خواستار اعمال یک منطقه امنیتی پیرامون این نیروگاه که بزرگترین نیروگاه هستهای اروپا به حساب میآید، شده است و تاکید کرد کارشناسان این آژانس آسیبهای گسترده وارده به این نیروگاه بر اثر وقایع جنگ را طی بازرسی خود از آنجا یافتهاند. از سوی دیگر، نماینده دائمی روسیه در سازمان ملل گفت: مایه تاسف است که سازمان بینالمللی انرژی اتمی مقصر گلولهباران نیروگاه اتمی زاپوریژیا را معرفی نمیکند و پیشنهادش برای عدم استفاده نظامی از این نیروگاه «جدی نیست.» به گزارش راشا تودی، رافائل گروسی به تازگی شخصا در رأس تیمی از بازرسان این آژانس به نیروگاه زاپوریژیا در اوکراین سفر کرد، نیروگاهی که بزرگترین نیروگاه اتمی اروپاست و در حال حاضر توسط کارکنان اوکراینی تحت کنترل سربازان روسیه اداره میشود.
اما در گزارش این سازمان به منشأ گلولهباران این نیروگاه هیچ اشارهای نشده است؛ درحالیکه رئیس ستاد ارتش اوکراین بهطور رسمی تایید کرد که منطقهای در اطراف این نیروگاه را هدف قرار داده است. گروسی در مصاحبه با سیانان گفت: نمیتوانم بگویم (مقصر حملات کیست). ابزار بررسی آن را نداریم. همانطور که میدانید، برای تعیین مقصر حملات، باید عملیاتهای نظامی این منطقه وسیع را بررسی کنیم، کاری که از حوزه اختیارات این آژانس خارج بوده و به تواناییهای بسیار زیادی نیاز دارد. واسیلی نبنزیا، نماینده دائم روسیه در سازمان ملل متحد که پیش از این هم مدارکی مبنی بر «مجرمیت اوکراین» به سازمان ملل ارائه کرده، گفت که «انفعال ناظران و دیدهبانها مایه تاسف است.»