تغییرات بزرگ در ژاپن در راه است
توبه توکیو از دکترین صلح‌طلبی
کیشیدا در بیانیه‌ای مشترک با رهبران اتحادیه اروپا در ماه می گفت: «ما قویا با هر گونه تلاش یکجانبه برای تغییر وضع موجود با زور، بدون توجه به مکان، مخالفیم.» همان بیانیه حاوی بندی بود که «نگرانی جدی درباره گزارش‌های مربوط به نظامی‌‌سازی، زورگویی و ارعاب در دریای چین جنوبی» را بیان می‌کرد، هرچند از چین به عنوان متجاوز نام نمی‌‌برد.موقعیت ژاپن این کشور را در یک محیط امنیتی فزاینده بی‌ثبات قرار می‌دهد: از یک سو در کنار چین در جنوب، از سوی دیگر در کنار کره شمالی مجهز به سلاح هستهای در غرب و روسیه در شمال آن. در نتیجه، جنگ در اوکراین بحث‌های مربوط به امنیت ملی در ژاپن را به‌طور بی‌‌سابقه‌ای برانگیخته است. در ماه آوریل، اعضای حزب حاکم کشور پیشنهادی را برای افزایش بودجه دفاعی کشور از ۱درصد به ۲درصد - مطابق با اعضای ناتو - و توسعه «قابلیتهای ضد‌حمله» ارائه کردند؛ اقدامی که منادی تغییرات بزرگی در موضع دیرینه امنیتی صلحطلب ژاپن است. «جوزوکا- اسیگ» در ادامه گزارش خود نوشتند، اما توکیو نه تنها در دفاع از خود سرمایه‌گذاری می‌کند، بلکه از دیپلماسی برای تقویت روابط خود در منطقه و فراتر از آن استفاده می‌کند. پیش از دیدار کیشیدا با جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده در روز دوشنبه، کارشناسان گفتند سومین اقتصاد بزرگ جهان در حال بازنگری در رویکرد خود درباره بازدارندگی است و در همین راستا، خود را به عنوان یک شریک قابل اعتماد در صحنه جهانی نشان می‌دهد.
ژاپن ایده خود را درباره «قوس آزادی و شکوفایی» که در سراسر اقیانوس هند و اقیانوس آرام گسترش می‌یابد و به ایالات متحده و استرالیا کشیده می‌شود بیش از یک دهه پیش مطرح کرد. در سال ۲۰۰۷، شینزو آبه، نخست‌‌وزیر ژاپن به قانون‌‌گذاران هندی گفت «آسیای وسیع‌‌تری» در حال شکل‌‌گیری است و از دهلی خواست تا در کنار توکیو برای «پرورش و غنی‌‌سازی این دریاها» همکاری کند. این آغاز همان گفت‌وگوی چهارجانبه امنیتی کوآد بود؛ یک اتحاد استراتژیک سست بین ایالات متحده، استرالیا، هند و ژاپن. تلاش‌های آبه برای متحد کردن متحدان اقیانوس آرام در حالی صورت گرفت که چین در حال پیشی گرفتن از ژاپن به عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان بود. مدتی است که پکن ابتکار «کمربند و جاده»( (BRI خود را برای توسعه مسیرهای تجاری جدید که چین را با جهان متصل می‌کند، ترویج می‌کند.
چین مدعی حاکمیت بر تقریبا تمام ۳/ ۱ میلیون مایل مربع دریای چین جنوبی است و صخره‌ها و جزایر رام‌نشدنی متعدد را - دور از خط ساحلی خود - به جزایر مصنوعی و دست‌سازبشر تبدیل کرده که به‌‌شدت با موشک، باند فرودگاه و سیستم‌‌های تسلیحاتی تقویت شده‌‌اند. ناظران نگرانند که توسعه‌طلبی چین در نهایت به پکن اجازه دهد تا آبراه‌ها را در دریای چین جنوبی کنترل و جریان آزاد تجارت را تهدید کند. بنابراین در سال ۲۰۱۶، آبه ایده خود را ارتقا داد و مفهوم «هند و اقیانوس آرام آزاد و باز» (FOIP) را مطرح کرد. بر اساسFOIP، کشورها و سازمان‌های همفکر در سراسر آسیای جنوب شرقی و آفریقا از اقیانوس هند و اقیانوس آرام و تریلیون‌‌ها دلار کالایی که هر ساله از آن عبور می‌کند، محافظت می‌کنند. «کلئو پاسکال»، استراتژیست هند و پاسیفیک در بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها گفت کشورها در ابتدا به کندی به سوی FOIP حرکت کردند. او گفت: «بسیاری از مردم فکر نمی‌کردند که FOIP اصلا مساله باشد، زیرا آنها تصور می‌کردند دریاها باز هستند و مردم آزاد. اما اکنون متوجه می‌‌شویم که آن دو چیز آزاد و باز در واقع در معرض تهدید هستند.» تلاش‌های ژاپن برای متحد کردن متحدان دموکراتیک خود زمانی که ایالات متحده FOIP را در سال ۲۰۱۷ تصویب کرد، نتیجه داد و به این مفهوم همراه با منابع، برنامه‌ها و مشارکت‌های جدید نفوذ بیشتری بخشید.
اما اکنون تحلیلگران می‌گویند ایالات متحده انتظار دارد ژاپن نقش رهبری قوی‌تری را در منطقه به عهده بگیرد و توکیو می‌داند که این به‌آن معناست که باید دفاع خود را تقویت کند. «کن جیمبو»، کارشناس امنیت ملی و استاد دانشگاه کیو، می‌گوید: «ژاپن می‌‌پذیرد که اگر تنها به ایالات متحده متکی باشد، واقعا اعتماد سیاسی بین دو طرف حفظ نخواهد شد.» دسامبر گذشته کیشیدا اعلام کرد که دولت در حال بررسی گزینه‌هایی برای ارائه این توانایی به ژاپن برای حمله به پایگاه‌های دشمن است. از آن زمان، تماس‌‌ها از درون حزب حاکم ژاپن برای توسعه «قابلیتهای ضد‌حمله» در هماهنگی با ایالات متحده تشدید شده است. این اقدام محدودیت‌‌های قانون اساسی صلح‌‌طلبانه کشور را گسترش می‌دهد، اما توانایی توکیو برای مقابله به مثل در برابر حملات متحرک و زیردریایی را افزایش می‌دهد. پاسکال می‌گوید: «ژاپن می‌خواهد قادر باشد که در مبارزه روی پای خود بایستد. بخش قدرتمندی از جمعیت این کشور نمی‌خواهند به قدرت‌های خارجی متکی باشند تا در شرایط مقتضی بتوانند تصمیماتی بگیرند که ممکن است خطری برای حاکمیتش داشته باشد یا نداشته باشد.» با این حال، در داخل کشور در برابر دور شدن از موضع صلح‌‌طلبانه ژاپن مقاومت‌هایی وجود دارد. «جیمز براون»، کارشناس روابط بین‌الملل در دانشگاه تمپل، می‌گوید: «افکار عمومی هنوز ژاپن را کشوری صلحطلب می‌‌دانند که نباید توانایی حمله به دیگران را داشته باشد، بلکه فقط باید ابزار کافی برای دفاع از خود داشته باشد.» او می‌افزاید: «بنابراین، این نگرانی باعث شده که دولت در این زمینه کندتر حرکت کند.»
