مرحله دوم انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه روز گذشته برگزار شد
پیروز مغموم
الجزیره در گزارش ۲۳ آوریل می‌نویسد، نظرسنجی‌‌ها نشان می‌‌دهند که مکرون برنده احتمالی است؛ اما با اختلاف بسیار کمتری نسبت به سال۲۰۱۷. در آن سال مکرون ۱/ ۶۶درصد از آرا را به‌دست آورده بود و توانست لوپن را شکست دهد. رقابت در این انتخابات احتمالا شانه به شانه خواهد بود و مکرون با اختلاف اندکی پیروز خواهد شد. با این حال، الجزیره می‌نویسد برنده شدن لوپن را نمی‌توان رد کرد؛ اما احتمال کمی دارد که او برنده شود.
چه چیزی تعیین‌کننده است؟
اینکه رایدهندگان کدام یک از دو نامزد بیشتر دوست ندارند یا بیشتر می‌ترسند؛ اینکه هیچ یک از کاندیداها به اندازه کافی حامی سرسخت ندارند که بتوانند آنها را به قدرت برساند. بنابراین نکته کلیدی برای هر یک از این دو نامزد، متقاعد کردن رایدهندگان بلاتکلیف است که یکی از نامزدها بدتر از دیگری است تا به این ترتیب بیشترین آرا را به‌دست آورد. این همان کاری است که مکرون در برابر راست افراطی انجام داده و به ترس از آنها و سیاست‌هایشان دامن زده است و لوپن هم همین کار را با حمایت از رای‌دهندگانی انجام می دهد که از دوران تصدی مکرون سرخورده و ناامید شده‌اند. تصمیمات رایدهندگان جناح چپ برای نتیجه بسیار مهم خواهد بود.
بعد چه اتفاقی می‌افتد؟
هر کسی که در روز یکشنبه برنده شود، پس از یک مبارزه انتخاباتی تلخ و تفرقه‌‌انگیزانه و احتمالا با اکثریت اندک به پیروزی دست می‌یابد. اگر مکرون پیروز شود، دومین دوره او مصادف با دورانی دشوار خواهد بود. او زمان چندانی ندارد و رایدهندگان به او احتمالا به‌دلیل طرح او برای ادامه اصلاحات در زمینه کسب‌وکار، از جمله درباره حقوق بازنشستگی، به خیابان‌ها می‌آیند. اگر لوپن پیروز شود، می‌‌توان انتظار تغییر اساسی در سیاستهای داخلی و بین‌‌المللی فرانسه و همچنین اعتراضات خیابانی را داشت که میتواند بلافاصله آغاز شود. در هر صورت، یکی از اولین چالش‌های فرد برنده، پیروزی در انتخابات پارلمانی ژوئن خواهد بود.
مسائل اصلی رایدهندگان چیست؟
«قدرت خرید» به‌دلیل افزایش شدید قیمت انرژی و «افزایش تورم» در رأس نگرانی رایدهندگان است. لوپن کمپین خود را با موفقیت روی این موضوعات متمرکز کرده است. مبارزات انتخاباتی در بحبوحه جنگ در اوکراین آغاز شد و نظرسنجی‌‌ها نشان‌دهنده پیشتازی اولیه مکرون بود؛ اما این روند کاهش یافته و سرعت پیشتازی هر دو نامزد تقریبا برابر شده است. نظرسنجی‌‌ها نشان می‌‌دهد که رایدهندگان از سیاستهای اقتصادی مکرون ناراضی هستند، اگرچه نرخ بیکاری در پایین‌‌ترین حد خود در سال‌های اخیر است. شرکت‌‌کنندگان در نظرسنجی فکر نمی‌‌کنند که مخالفان مکرون هم بتوانند کاری - حتی به اندازه او یا بهتر از او- انجام دهند. نحوه مدیریت مکرون با همه‌گیری کووید نیز میتواند در تصمیم آنها نقش داشته باشد.
کی خواهیم فهمید که چه کسی برنده شد؟
شعب اخذ رای از ساعت ۸ صبح (ده‌ونیم صبح تهران) تا ساعت ۷ شب به وقت محلی فعال بودند و در برخی از شهرهای بزرگ هم اجازه رای‌‌گیری تا ۸ شب داده شد. رای‌‌گیری در اراضی برون‌‌مرزی فرانسه انجام شده است و شعب اخذ رای در دیگر کشورهایی که جمعیت فرانسوی بالایی دارند، برپا بود. بعد از ساعت ۸ شب به وقت فرانسه، نتایج نظرسنجی‌‌ها پس از انتخابات منتشر می‌‌شود و اندکی پس از آن، تخمین اولیه رسمی بر پایه شمارش اولیه منتشر می‌‌شود. بعد از آن، اطلاعات جدید به تدریج تا زمان تکمیل شدن، منتشر می‌‌شود. نتایج تقریبا قطعی تا روز دوشنبه مشخص نخواهد شد؛ اما ممکن است تا پیش از آن هویت فرد پیشتاز معلوم شده باشد. برآیند گزارش‌ها حاکی از این است که مارین لوپن ۵۳ساله کار سختی برای ورود به کاخ الیزه در پیش دارد؛ زیرا براساس نتایج نظرسنجی‌‌ها امانوئل مکرون شانس بیشتری برای نشستن دوباره بر کرسی ریاست‌جمهوری دارد.
اروپا چه میگوید؟
روز پنجشنبه، اول اردیبهشت (۲۱ آوریل) اولاف شولتس، صدراعظم آلمان و نخست‌‌وزیران اسپانیا و پرتغال با انتشار مقاله‌‌ای مشترک در روزنامه فرانسوی لوموند، در اقدامی بی‌‌سابقه از مردم فرانسه دعوت کردند تا به مکرون رای دهند. رهبران آلمان، اسپانیا و پرتغال در مقاله مشترک خود تاکید کرده‌‌اند: «این، انتخابی است بین یک نامزد دموکرات که معتقد است فرانسه در اروپای قدرتمند و مستقل، قوی‌‌تر است و نامزدی از جناح راست افراطی که آشکارا طرفدار کسانی است که به آزادی و دموکراسی ما حمله میکنند.» جاستین ترودو، نخست‌‌وزیر کانادا نیز روز پنجشنبه گفت انتخاب مجدد مکرون «یک اتفاق خوب برای جهان» خواهد بود. ترس اروپایی‌ها از راست افراطی است. آنها از این می ترسند که نامزد راست افراطی با ارتباط نزدیکی که با پوتین دارد، در صورت پیروزی در انتخابات زمینه‌ساز گسست در وحدت اروپا شود. به‌طور مثال، لوپن اوایل ماه جاری میلادی در ارتباط با ناتو و روسیه گفت: «به محض پایان یافتن جنگ روسیه و اوکراین و حل و فصل آن با یک معاهده، خواستار روابط حسنه راهبردی میان ناتو و روسیه خواهم شد.» او منتقد ارائه تسلیحات سنگین به اوکراین از سوی اعضای ناتو است و قصد دارد پیوندهای فرانسه با این پیمان راهبردی نظامی را تضعیف کند. لوپن از نخستین کسانی بود که حاکمیت روسیه بر شبه‌‌جزیره کریمه را به رسمیت شناخت و علنا با تحریم سوخت‌‌های فسیلی و گاز و نفت روسیه مخالفت کرده است. پیروزی او تیر خلاصی بر وحدت اروپا خواهد بود. با توجه به اینکه اروپا تجربه «برگزیت» (خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا) را دارد، ترس دیگری هم در اروپا وجود دارد و آن «فرگزیت» (خروج فرانسه از اتحادیه اروپا) است. لوپن اگرچه سال‌ها خواستار خروج فرانسه از اتحادیه اروپا بود، اکنون میگوید به دنبال «فرگزیت» نیست. وی طی سخنانی در ١٣ آوریل در این ارتباط گفت: «این پروژه ما نیست. ما می‌‌خواهیم اتحادیه اروپا را از درون اصلاح کنیم. هرچه بیشتر خود را از حلقه بروکسل رها کنیم و در عین حال در اتحادیه اروپا باقی بمانیم، به همان میزان خود را بیشتر به روی جهان باز خواهیم کرد. به نظر من این چیزی است که انگلیسی‌‌ها به خوبی درک کردند.»
«راجر کوهن» هم در گزارش ۲۳آوریل در نیویورک‌تایمز نوشت، فرانسه تغییر کرده است. احزاب چپ میانه و راست میانه که محمل اصلی سیاستهای پس از جنگ بودند، از بین رفته‌اند. این کشور اکنون به سه بلوک تقسیم شده است: چپ سخت، میانه بی‌شکل که حول رئیس‌جمهور مکرون جمع شده است و راست افراطی مارین لوپن. با توجه به اینکه لوپن احتمالا ۴۵درصد آرا را به‌دست می‌آورد، حضور وی یک تابوی سرسخت را مدفون کرده است. در کشوری که به مدت چهار سال تحت حکومت «ویشی» بود که دست نشانده نازی‌های نژادپرست بود، هیچ رهبر بیگانه‌‌هراس و ملی‌‌گرایی اجازه ورود به جریان اصلی سیاسی را نداشت، چه رسد به اینکه بتواند بالاترین مقام را در این سرزمین داشته باشد. لوپن که بعید است برنده شود؛ اما در محدوده غافلگیری احتمالی گام برمی‌دارد، همه اینها را در هم شکسته است. او دیگر مطرود نیست. او یک فرانسوی عادی و جدید است. همان‌طور که نظرسنجی‌‌ها نشان می‌‌دهد اگر مکرون به پیروزی برسد، با کشوری ناآرام و درهم شکسته روبه‌رو خواهد شد که نفرت از او امری غیرعادی نیست. این باور قدیمی که فرانسه غیرقابل کنترل است ممکن است دوباره به محک آزمون گذاشته شود.
«سنت رمی سور آور» شهر کوچکی با حدود ۴هزار نفر جمعیت در ۶۰ مایلی غرب پاریس، قلمرو لوپن است. در کافه مریلند که به‌‌خاطر برند سیگاری که دیگر وجود ندارد نام‌‌گذاری شده است، دیدگاه غالب این است که در فرانسه‌ای که راه خود را در دوره رهبری رئیس‌‌جمهوری حامی ثروتمندان گم کرده باید به مسیر خود بازگردد. مشتریان بلیت‌های بخت‌آزمایی می‌خرند یا شرط‌بندی میکنند؛ آن هم به امید رهایی از دشواری‌ها. در این شهر خیابان‌ها خلوت است. اکثر فروشگاه‌ها ناپدید شده و توسط هایپرمارکت‌ها در بزرگراه له شده‌اند. در این شهر، لوپن در دور اول انتخابات در ۱۰ آوریل ۲/ ۳۷درصد آرا را به‌دست آورد و مکرون با ۶/ ۲۳درصد رتبه دوم را به‌دست آورد. ژان میشل ژرار ۶۶ ساله، از سن ۱۵ سالگی به عنوان قصاب در کشتارگاه یا مامور حمل لاشه گوشت کار می‌کرد. اما او مجبور شد در ۶۰ سالگی کار را کنار بگذارد؛ زمانی که زانوهایش دیگر به او اجازه حمل بار نمی‌داد. او روزانه ۴۶۵پوند بار گوشت را جابه‌جا می‌کرد. او گفت: «اکنون ما نسلی از آدم‌های تنبل و از زیر کار در رو را داریم. وقتی من جوان بودم، اگر کار نمی‌‌کردیم، نمی‌توانستیم چیزی برای خوردن بیابیم.» او با تاسف گفت که فرانسه قدیمی که مشخصه‌اش همبستگی و برادری بود از میان رفته است و مشخصه فرانسه جدید فردگرایی، حسادت و زیاده‌روی است.
او روزگاری به فرانسوا میتران، رئیس‌جمهور سوسیالیست رای داد تا زمانی که محدودیت‌هایی برای ساعات کار اعمال کرد. سپس به راست افراطی به رهبری مارین لوپن روی آورد. آنچه او را خشمگین کرده جمع‌‌آوری کمک‌های اجتماعی و کمک‌های بدون کار از سوی خارجی‌هاست. او میگوید: «ما نمی‌‌خواستیم کمتر کار کنیم، می‌‌خواستیم بیشتر کار کنیم تا درآمد بیشتری داشته باشیم. وقت آزاد بدون پول چه فایده‌ای دارد؟» او میگوید: «اگر خارجی‌ها کار کنند، جای ما را می‌گیرند.» میشل ژرار سپس به کلیسا خیره شد و روزگاری را به یاد آورد که یک مرد مغربی به دیوار کلیسا ادرار می‌کرد. او جوانی ۱۷ساله بود که کارش موجب ناراحتی ژرار و بسیاری مانند او شد. چنین بود که او و بسیاری مانند او به راست‌افراطی روی آوردند تا مانع از حضور خارجی‌ها در سرزمین خود شوند و مانع از این شوند که آنها جای کارگران فرانسوی را بگیرند، مانع از این شوند که پول و مزیت‌های اجتماعی نصیب خارجیان شود.
