ناگفته‌های گفتنی
خاطرات و تاملات الیاس شوفانی متفکر برجسته فلسطینی درباره فلسطین، صهیونیسم و اسرائیل
اما بحث دکتر «اسعد غانم» به نوعی زنده کردن طرح دولت دموکراتیک است که روند رویدادهای فلسطین ثابت کرد، به نتیجه رسیدن آن به‌عنوان سازشی میان طرف‌های رویارویی، در این مرحله، غیر ممکن است. بحث دکتر «اسعد غانم» بر رویکردی با افق بسته، نسبت به رویارویی عربی-اسرائیلی، بنا نهاده شده است. «غانم» در ارزیابی خود از بعد فلسطینی رویارویی عربی-اسرائیلی، آن‌چنان پیش رفته که اهمیتی به آینده رابطه ملت فلسطین با امت عربی‌اش نداده است. در مجموع، این طرح‌ها نمی‌تواند مبنایی برای حل رویارویی فلسطینی-اسرائیلی باشد؛ چون در تلاش برای درمان دردهای یک بخش از ملت فلسطین، جدا از بقیه این ملت و از جیب آن است. خودگردانی فلسطینی هم در این راه پیش رفت و به گواهی وضع فعلی‌اش به بن‌بست رسید.
*مصر اولین طرف عربی است که توافق‌نامه سازش با اسرائیل را امضا کرد. با این حال مدتی است که تنش‌های سیاسی بین دو طرف رو به افزایش است. چه تنش‌های ناشی از موضع دوطرف درباره روندهای سازش در جبهه‌های عربی باقی‌مانده و چه تنش‌های پدیدآمده در پیوند با امور خاورمیانه و دریای مدیترانه و نقش مصر و اسرائیل در آن. این تنش‌ها از نگاه شما چه معانی دارد؟ و تا کجا می‌تواند پیش رود؟
مصرِ بابِ پسندِ اسرائیل، مصرِ منزوی از کشورهای عربی در دوره سادات است. اسرائیل معاهده کمپ‌دیوید را با مصر امضا کرد تا این کشور را از دایره رویارویی عربی - اسرائیلی خارج کند و بتواند به تسلیم واداشتن کشورهای مشرق عربی بپردازد. موضوعی که با تحرک تهاجمی اسرائیل، پس از کمپ دیوید نشان داده شد و به یورش به لبنان انجامید. پس از مطرح شدن طرح سازش، دولت‌های حزب کار در اسرائیل با همکاری «واشنگتن» تلاش کردند مساعی «مصر» را در جهت تحقق سازش با طرف‌های دیگر عربی به‌کار گیرند. به عبارتی، آنها این بار خواستند «مصر» به عرصه عربی بازگردد و برای سازش با اسرائیل فعالیت کند؛ اما در عرصه رویارویی با اسرائیل همچنان منزوی باقی بماند. در عمل، پیشبرد طرح های سازش با طرف‌های دیگر عربی، به‌ویژه سازمان آزادی بخش فلسطین، نقش «مصر» را در منطقه تقویت کرد که در مجموع باب پسند حزب «لیکود» و جریان راست اسرائیل نیست. در برابر «یاسر عرفات» گام‌های خود را به‌صورت روزمره با مصر هماهنگ می‌کرد. این موضوع، تحفظ دولت‌های «لیکود»ی اسرائیل را در پی داشت که می‌خواستند «مصر» را از نقش‌آفرینی در مذاکرات در دیگر روندهای عربی بازدارند؛ زیرا این دولت‌ها مایلند سرپرستی آمریکا را به شکل انحصاری برای خود داشته باشند و افزایش جایگاه «مصر» در واشنگتن را خطری برای این ویژگی خود می‌دانند.
jaberiansari۱۹۶۹@gmail.com
