سرنوشت شبهجزیره کره در انتظار اوکراین است؟
گورهای دستهجمعی در حومه کییف
اوکراین روز یکشنبه نیروهای روسیه را به ارتکاب «کشتار دستهجمعی» در شهرک بوچا، واقع در ۳۷ کیلومتری شمال غرب کییف متهم کرد. روسیه چنین اتهامی را رد کرد و آن را «تحریکآمیز» خواند. شرکت خصوصی «مکسار» که تصاویر ماهوارهای از اوکراین تهیه و منتشر میکند، گفت که نخستین نشانههای حفاری برای یک گور دستهجمعی در کلیسای «سنت اندرو» و «سنت پیرووزانوهو» روز ۱۰ مارس (۱۹ اسفند) دیده شده است. این شرکت در ادامه اطلاعیه خود افزود: «کشفیات اخیر در روز ۳۱ مارس (۱۱ فروردین) محل این گور دستهجمعی به طول ۴۵ فوت در بخش جنوب غربی نزدیک به کلیسا را نشان میدهد.»در این حال، مسکو خواستار برگزاری نشستی در شورای امنیت سازمان ملل متحد برای بررسی وقایع بوچا شد. ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه، روز یکشنبه گفت: «فدراسیون روسیه خواستار برگزاری یک نشست در شورای امنیت سازمان ملل متحد در ارتباط با تحریکات ارتش اوکراین و افراطیون در شهر بوچا شده است.» وی افزود: «هدف رژیم کییف برای ارتکاب جنایت بعدی خود، بر هم زدن مذاکرات صلح و تشدید خشونتهاست.» کشف گورهای دستهجمعی در بوچا واکنشهای جهانی را به دنبال داشته است. در این گورها اجساد بیش از ۳۰۰ نفر شناسایی شده است. ولادیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین حمله روسیه به کشورش را «شکنجه کل ملت» توصیف کرد. وی روز یکشنبه به شبکه تلویزیونی سیبیاس نیوز گفت که مردم اوکراین نمیخواهند تحت تسلط روسیه قرار بگیرند و در نتیجه در حال نابودی و منقرض شدن هستند. وی در پاسخ مستقیم به این سوال که آیا اقدامات روسیه نسلکشی است، گفت: «در واقعیت این یک نسلکشی و حذف کل ملت و مردم است.» او در یک سخنرانی ویدئویی دیگر گفت: «شیطان به سرزمین ما آمده است» و افزود که «همه جنایتهای اشغالگران در کشورمان» بررسی خواهد شد.
الجزیره هم از وقوع چندین انفجار در پی حمله موشکی روسیه به بندر استراتژیک اودسا خبر داد. منابع خبری اوکراین، روز یکشنبه ۱۴ فروردین، از وقوع چندین انفجار حوالی ساعت ۶ بامداد بهوقت محلی در یک منطقه صنعتی در بندر اودسا واقع در جنوب این کشور خبر داد. مقامات ارشد اوکراین نیز اعلام کردند که بندر استراتژیک اودسا در سواحل دریای سیاه، مورد حملات موشکی نیروهای نظامی روسیه قرار گرفته اما نیروی ضدهوایی اوکراین موفق شده برخی از موشکها را ساقط کند و این حملات تا کنون تلفاتی بر جای نگذاشته است. خبرگزاری اینترفاکس به نقل از وزارت دفاع روسیه، ضمن تایید حملات موشکی به بندر اودسا اعلام کرد که نیروهای روسیه پالایشگاه نفت و تاسیسات و انبار سوخت در این بندر را هدف حملات موشکی قرار داده و منهدم کردهاند.
میخائیلو پودولیاک، مشاور رئیسجمهوری اوکراین، با اشاره به خروج نیروهای روسیه از برخی مناطق اوکراین، آن را یک تاکتیک متفاوت با هدف اعزام نیرو به سمت مناطق اشغالی در شرق و جنوب اوکراین دانست. وی در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: «ارتش روسیه جنوب و شرق اوکراین را ترک نخواهد کرد، بلکه سعی میکند در آنجا حفاری کند و پدافند هوایی خود را تحکیم کند. بنابراین ما بدون در اختیار داشتن جنگافزار و سلاحهای سنگین قادر به بیرون راندن نیروهای روسیه نیستیم.» (دنیایاقتصاد در گزارش دوشنبه ۱۵فروردین ماه ۱۴۰۱ با عنوان «عقبنشینی کامل روسها از حومه کییف» به این مساله پرداخته بود). مشاور رئیسجمهوری اوکراین، در توییت دیگری همچنین تاکید کرد که «تحریمهای وضعشده علیه روسیه کافی نیست؛ برای متوقف ساختن کشتار شهروندان اوکراینی، باید تمام منابع انرژی روسیه تحت تحریمهای مستقیم یا غیرمستقیم (از طریق بسته شدن بنادر برای کالاهای روسی از جمله نفت) قرار بگیرند.»
«ریچارد گالانت» هم در تحلیل ۴ آوریل برای سیانان به جنبه دیگری از تحولات روسیه- اوکراین پرداخت و نوشت: روسیه و ژاپن رسما در حال جنگ هستند. او نوشت، ۷۶ سال پس از پایان نبرد جنگ جهانی دوم، مذاکرات برای اعلام صلح بین روسیه و ژاپن در اواخر ماه گذشته شکست خورد. دو کشور هرگز به پیمان صلح نرسیدند؛ زیرا روسیه از واگذاری چهار جزیره که اتحاد جماهیر شوروی در سواحل شمالی ژاپن در سال ۱۹۴۵ تصرف کرده بود، خودداری کرد. واشنگتنپست پنجشنبه ۱۱ فروردین ماه گزارش داد که هزاران ژاپنی که پس از آن تهاجم طولانی مدت از جزایر فرار کردند، اکنون می بینند که رویایشان برای بازگشت به کشورشان بهدلیل تنشها بر سر جنگ اوکراین بر باد میرود. روسیه اعلام کرد که در واکنش به تحریمهای اعمالشده توسط ژاپن پس از حمله به اوکراین، از مذاکرات صلح بر سر منطقه مورد مناقشه خارج میشود.
این یک نمونه کلاسیک از «درگیری های انجماد یافته» است که مدتها پس از پایان جنگ در مناطق مختلف جهان ادامه یافته است. هفته گذشته، حملات موشکی به شهرهای اوکراین بهرغم ادعای روسها مبنی بر اینکه آنها استراتژی خود را روی جنگ در بخش شرقی این کشور متمرکز کردهاند همچنان ادامه یافت. هیچکس نمیداند که جنگ چگونه پیش خواهد رفت و اینکه کدام یک از طرفین میتواند پیروز شود؛ اما این احتمال وجود دارد که این جنگ نیز درنهایت به یک «درگیری انجماد یافته» تبدیل شود. رئیس اطلاعات نظامی اوکراین هفته گذشته اعلام کرد که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه میخواهد غرب اوکراین را از بخشهای جداییطلب شرق جدا کند و شکافی شبیه شکاف بین کرهشمالی و کرهجنوبی در اوکراین ایجاد کند. این یک «درگیری انجماد یافته» دیگر است؛ هرچند خصومتها در جنگ کره در ۲۷ ژوئیه ۱۹۵۳ به پایان رسید.
«فریده قتیس» نوشت: «برای لحظهای کوتاه در این هفته، بهطور مبهمی به نظر میرسید که ممکن است روسیه از یورش دهشتناک خود به بخشهایی از اوکراین بکاهد. پس از اینکه نمایندگان روسیه روز سهشنبه با یک هیات اوکراینی در استانبول ترکیه دیدار و مذاکره کردند، معاون وزیر دفاع روسیه اعلام کرد که مسکو نیروهای خود را عقب میکشد و فعالیت نظامی را در اطراف شهرهای کییف و چرنیهف بهشدت کاهش میدهد تا اعتماد متقابل را تقویت کند. اما آنهایی که در دوران رهبری ولادیمیر پوتین به روسیه توجه زیادی داشتند، بهتر میدانستند که شاید نشود به این حرفها چندان وقعی نهاد.» قتیس پرسید: «آیا میتوان به سخنان پوتین اعتماد کرد؟ چگونه میتوان با یک طرف مذاکره که بهطور معمول، مکرر و بدون اغماض دروغ میگوید، مذاکره کرد؟» «ادوارد لوس» در فایننشالتایمز استدلال کرد: «در مقطعی، غرب باید با دشمنی که دارد به جای دشمنی که دوست دارد صحبت کند. این به معنای انجام نوعی معامله با پوتین است. آلترناتیو – با هدف تسلیم بی قید و شرط روسیه و اخراج پوتین - شرطی است که رهبران غربی نمیتوانند از عهده آن برآیند.»لوس خاطرنشان کرد که «تعداد کمی معتقدند که پوتین به احتمال زیاد جاهطلبی نهایی خود درباره بلعیدن اوکراین را کنار میگذارد. بنابراین هرگونه توافقی- چه رسد به آتشبس- باید بهعنوان یک مکث تاکتیکی تلقی شود.» چشمانداز مبهم او: «اوکراین ممکن است مجبور شود ماهها یا حتی سالها از بنبست خونین در رنج باشد.» «لارنس فریدمن» نیز که در فایننشال تایمز مینویسد، استدلال میکند که «در حال حاضر هیچیک از طرفین انگیزهای برای متعهد شدن به یک توافق طولانیمدت ندارند. آنها منتظر پیشرفتهای نظامی و دیدگاه روشنتر درباره روند احتمالی جنگ هستند. اگر چشمانداز یکی از طرفین بن بست طولانی باشد، در این صورت ممکن است هر دو احساس کنند موظف به سازش هستند.»