چگونه یک استاد دانشگاه به جاسوسی برای چین متهم شد؟
چین‌هراسی در فضای آکادمیک آمریکا
همین مساله باعث شد تا دانشگاه با آنها همکاری و سپس این استاد را اخراج کند. بر اساس شهادت یکی از عوامل FBI در دادگاه، این نهاد نتوانست مدرکی از او دال بر جاسوسی بیابد. «آمی چین» در گزارش ۲۸نوامبر برای نیویورک‌تایمز نوشت: به هر حال، دادستان‌های فدرال بر اتهامات پافشاری و «آنمینگ هو» را متهم کردند که روابط خود را با دانشگاه مربوطه در پکن پنهان کرده و از دولت در مورد بودجه تحقیقاتی که از ناسا گرفته، کلاهبرداری کرده است. محاکمه بدون توافق هیات منصفه بر سر حکم پایان یافت. یکی از اعضای هیات‌منصفه، این پرونده را «مضحک» خواند. در ماه سپتامبر، یک قاضی اقدام نادری انجام داد و این دانشمند چینی‌الاصل را از همه اتهامات تبرئه کرد. دکتر هو در اولین مصاحبه مفصل خود پس از تبرئه شدن گفت: «این دوران تاریک‌ترین دوران زندگی‌ام بود.» روزگاری دانشگاه‌های ایالات‌متحده پذیرای بهترین و درخشان‌ترین استعدادهای علمی از سراسر جهان بودند. اما مقامات دولتی به طور فزاینده‌ای به این مساله مشکوک شدهاند که دانشمندانی مانند دکتر «هو» از فضای باز موسسات آمریکایی برای سرقت تحقیقات حساس به دستور دولت چین استفاده می‌کنند؛ تحقیقاتی که بودجه آن را مالیات‌دهندگان آمریکایی تامین می‌کنند. این امر تاثیر وحشتناکی بر تمام پردیس‌های دانشگاهی داشته است. دانشمندان و مسوولان دانشگاهی می‌گویند این مساله تحقیقات را کند کرده و به خروج جریان استعدادها از ایالات متحده کمک کرده است؛ امری که ممکن است به نفع پکن تمام شود. در مصاحبه با چند دانشمند چینیتبار که در دانشگاه‌های آمریکا کار میکردند، تصویری از جامعه‌ای ظاهر شد که روی لبه تیغ به نظر می‌رسید. برخی می‌گفتند با آموزش‌های اجباری در مورد مداخله خارجی تحقیر شدهاند. این امر شامل مواردی از دانشمندان چینی می‌شود. همچنین شامل تاخیرهای غیرقابل توضیح برای تمدید ویزای آنها می‌شود. همه آنها نگران بودند که ظاهرا هر چیزی - از جمله همکاری با دانشمند دیگری از چین یا اشتباه سهوی در فرم‌های تحقیقات - می‌تواند فرصتی برای تحقیقات فدرال فراهم کند. محاکمه دکتر «هو» -که در دانشگاه تنسی در ناکسویل کار می‌کرد- نمونه روشنی از دست‌اندازی و تجاوز دولتی است. او طی تحقیقات به مدت ۱۸ماه در حبس خانگی بود؛ بدون اینکه کار یا درآمدی داشته باشد. او در این مدت فقط بر کمک‌ها و هدایای GoFundMe برای هزینه‌های دفاع قانونی‌اش متکی بود. همسایه‌ها و دوستان کلیسایی وی، مواد غذایی را تحویلش داده و زباله‌هایش را به بیرون منتقل میکردند. از آن زمان دانشگاه به وی پیشنهاد بازگرداندن شغلش را داده است، اما او که یک شهروند کانادایی است، می‌گوید هنوز وضعیت مهاجرتش در آمریکا در هاله‌ای از ابهام است. این استاد چینی می‌گوید: «حقوق انسانی من مورد تجاوز قرار گرفت، آبروی من رفت، قلبم به‌شدت جریحه‌دار شد و خانواده‌ام آسیب دیدند. این انصاف نیست.» مطالعه اخیر از سوی دانشگاه آریزونا و «کمیته ۱۰۰» -سازمانی متشکل از آمریکایی‌‌‌های برجسته چینی- از دانشمندان چینی و غیرچینی که در موسسات دانشگاهی در ایالات متحده کار میکردند، در مورد مسائل نژادی و قومیتی در علم و تحقیق انجام شد. حدود نیمی از دانشمندان چینی که مورد پرسش قرار گرفته بودند- از جمله برخی از شهروندان آمریکایی - گفتند که احساس می‌کنند از سوی دولت ایالات متحده تحت نظر بوده و رصد می‌شوند. برخی برنامه اجرای قانون به نام «ابتکار چین» را که در دوران دولت ترامپ آغاز شد و در دوره بایدن ادامه یافت، مقصر دانسته‌اند. هدف این برنامه جلوگیری از سرقت اسرار تجاری آمریکا و سایر اقدامات جاسوسی از سوی دولت چین است. اما محققان، دانشمندان، گروه‌‌‌های حقوق مدنی و قانون‌گذاران این سوال را مطرح کرده‌‌‌اند که آیا در هدف قرار دادن دانشگاهیان بیش از حد افراط نشده است؛ به‌‌‌ویژه اینکه بیشتر تحقیقات انجام‌‌‌شده در دانشگاه‌‌‌ها طبقه‌‌‌بندی نشده و در نهایت منتشر شده است. نزدیک به ۲هزار استاد دانشگاه در موسساتی از جمله دانشگاه استنفورد، دانشگاه کالیفرنیا، برکلی و دانشگاه پرینستون نامه‌‌‌های سرگشاده‌‌‌ای را به دادستان کل «مریک گارلند» امضا و ارسال کرده‌‌‌اند و در آن ابراز نگرانی کرده‌‌‌اند که این ابتکار به طور نامتناسبی محققان چینیتبار را هدف قرار می‌دهد. آنها خواستار خاتمه این برنامه شدهاند. «استیون چو»، یکی از امضاکنندگان، فیزیکدان برنده جایزه نوبل در دانشگاه استنفورد و وزیر سابق انرژی ایالات متحده، گفت: «بسیاری از قدرت فکری تکنولوژیک ما از مهاجران است. ما نه به پای خود، بلکه به چیزی نزدیک به سرمان شلیک می‌کنیم.» دکتر «هو» اولین استاد دانشگاهی بود که بر اساس «ابتکار چین» متهم و روانه دادگاه شد.
در حالی که دولت ایالات متحده اساتید چینی را هدف گرفته است، رقابت و تنش میان دو کشور در حوزه دیگری هم جریان دارد. «دیوید. ای. سانجر» و «ویلیام. جی. بورد» در گزارش ۲۸نوامبر در نیویورک‌تایمز نوشتند، ایالات متحده هیچ خط تلفن مستقیم هستهای با پکن ندارد. دو طرف هرگز مکالمه جدی و گسترده در مورد دفاع موشکی آمریکا در پاسیفیک یا آزمایش‌های چین برای «کور کردن» ماهواره‌های آمریکایی در دوره‌های نزاع نداشتند. مقامات چینی پیوسته ایده ورود به مذاکرات کنترل تسلیحات را رد کرده‌‌‌اند و با یادآوری این نکته که ایالات متحده و روسیه هر کدام پنج برابر بیشتر از پکن کلاهک‌‌‌های هستهای مستقر کرده‌‌‌اند، این پیشنهادها را متوقف کرده‌‌‌اند. بایدن به دنبال تغییر همه اینهاست. به نوشته «سانجر- بورد»، برای اولین‌بار، ایالات متحده در تلاش است تا رهبری چین را به گفت‌وگو در مورد توانایی هستهای این کشور سوق دهد. مقامات آمریکایی، در تشریح استراتژی آمریکا، می‌گویند که بایدن و دستیاران ارشدش قصد دارند به‌آرامی حرکت کنند: تمرکز مذاکرات ابتدا بر جلوگیری از درگیری تصادفی، سپس بر استراتژی هستهای هر کشور و بی‌ثباتی مربوط به آن است که می‌تواند ناشی از حملات در فضای سایبری و فضا باشد. در نهایت - شاید سال‌ها بعد - دو کشور می‌توانند بحث درباره کنترل تسلیحات، شاید یک معاهده یا چیزی از لحاظ سیاسی کمتر پیچیده، مانند توافق بر سر هنجارهای مشترک رفتاری را آغاز کنند. به گفته مقاماتی که درگیر این موضوع هستند، در واشنگتن، فوریت این موضوع بیش از آن چیزی است که مقامات به طور علنی اذعان می‌کنند. محرک دستیاران بایدن این نگرانی است که مسابقه تسلیحاتی جدید بر سر سلاحهای مافوق صوت، تسلیحات فضایی و تسلیحات سایبری در حال داغ شدن است که همگی می‌توانند مارپیچ پرهزینه و بی‌ثبات‌کننده‌ای از حرکت و ضد حرکت متقابل را ایجاد کنند. ترس این است که حمله‌ای که ماهواره‌های فضایی یا سیستم‌های فرماندهی و کنترل را کور می‌کند، به‌سرعت بدتر شود؛ به شیوه‌ای که در رقابت‌های هستهای جنگ سرد قابل تصور نبود. توانایی‌‌‌های چین همچنین می‌تواند تهدیدی برای امیدهای بایدن برای کاهش نقش سلاحهای هستهای در سیستم دفاعی آمریکا باشد. از برخی جهات، واشنگتن بر پیشرفت توانایی هستهای چین متمرکز است، به گونه‌‌‌ای که از زمانی که مائو برای اولین‌بار در سال ۱۹۶۴ چنین سلاحی را آزمایش کرد، چنین نبوده است. بایدن در نشست مجازی خود در اوایل ماه جاری با «شی جین پینگ»، رئیس‌‌‌جمهور چین که به‌وضوح سعی کرده بود خود را به‌عنوان یک رهبر تعیین‌‌‌کننده در کنار مائو و در روزگار پسا‌مائو معرفی کند، آنچه را که کاخ سفید «مذاکرات ثبات استراتژیک» خوانده است، مطرح کرد. دستیاران بایدن در مصاحبه‌‌‌های خود گفتند که این تلاش اولین گام آزمایشی به سوی یک دستور کار بسیار بزرگ‌تر است؛ مشابه گفت‌وگوهای اولیه درباره سلاحهای هستهای که روسیه و ایالات متحده در دهه ۱۹۵۰ انجام دادند. آنها اصرار دارند که هدف آغازین این است که از ارتباطات نادرست و جنگ تصادفی اجتناب شود؛ حتی اگر هرگز به سطح یک تهدید هستهای نرسد. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی بایدن، یک روز پس از اجلاس مجازی در یک سخنرانی در موسسه بروکینگز گفت: «شما در سطوح مختلف شاهد تشدید تعامل برای اطمینان از وجود نرده‌‌‌های محافظ در اطراف این رقابت خواهید بود.»
