در کنفرانس حزب محافظه کار در منچستر چه گذشت؟
فستیوال شادی در میانه مصیبتهای بریتانیا
به نوشته روزنامه نیویورکتایمز، در این جمع شاد، در آن روز هیچکس به اندازه بوریس جانسون که در جمع وفاداران خود محاصره شده بود، شاد نبود: شما، نماینده پرتحرکترین، رقاصترین و خوانندهترین نمایندگانی هستید که گویی اینجا میهمانی گروه فانکاپولیتین (یک گروه موسیقی در دهه ۸۰) برپا است. اما این فستیوال شادی این گمانه را مطرح کرد که این حزب دچار ناهماهنگی شناختی است. جانسون در سخنرانی مهم و انگیزشی خود بیماریهای متعدد بریتانیا را برای رشد و احیای اقتصادی ناگزیر دانست و گفت تعدیلاتی چالشبرانگیز در دوران پسابرگزیت برای آیندهای مرفهتر ضروری است. این در حالی است که این سومین هفته از کمبود غذا و سوخت در بریتانیا بود که گریبانگیر این کشور است. در شرایطی که در ابتدا، جانسون وجود بحران را انکار کرد، اما این بحران همچنان در برخی مناطق ادامه دارد. سپس او گفت که کمبودها مربوط به برگزیت نیست که این ادعا با گفتههای تحلیلگران، رهبران اتحادیه، تولیدکنندگان مواد غذایی و صاحبان مشاغل متناقض است. او ادعا کرد که این بحرانی است که پس از خروج کشورها از بحران پاندمی رخ داده و حالا دامن بریتانیا را گرفته است. اما او سرانجام اذعان کرد که این فشارها میتواند شواهدی از تبعات برگزیت باشند که حالا اقتصاد این کشور را میلرزانند. جیل روتر، یکی از محققان ارشد بریتانیایی در اروپای در حال تغییر، یک اتاق فکر لندن، گفت: «جانسون از جمله کسانی است که میتواند بگوید طرح او جزو بهترین طرحها است که زمان میخواهد تا به ثمر برسد.» تعداد کمی از سیاستمداران از روحیه تسلیمناپذیری یا از انعطافپذیری ایدئولوژیک جانسون برخوردارند، بنابراین جای تعجب نیست که وی سعی کرده خوشروترین حالت خود را درباره اخبار بد بریتانیا نشان دهد. او همچنان فرماندهی حزب محافظهکار را که دارای اکثریت ۸۰ کرسی در پارلمان است، حفظ کرده و در نظرسنجیها از کییر استارمر، رهبر حزب کارگر مخالف، بسیار جلوتر است. با این حال اقتصاددانان و تحلیلگران میگویند که لحن بیش از حد خوشبینانهاش میتواند ریسکهایی به همراه داشته باشد. با پیشبینی اینکه تورم در سطح نسبتا بالایی ادامه خواهد داشت و دولت هم اعتراف کرده است که کمبودها میتواند تا کریسمس ادامه یابد، رایدهندگان میتوانند بهسرعت تبدیل به منتقدان وی شوند. افزون بر این سال بعد مالیات افزایش پیدا خواهد کرد. او پیشتر گفته بود که مالیات افزایش پیدا نخواهد کرد، اما حالا این سخن خود را نقض کرده است. در نگاه اجمالی، برخی گفتند کنفرانس هفته پیش ممکن است به عنوان نقطه عطفی برای نخستوزیر تلقی شود. جاناتان پورتس، استاد اقتصاد و سیاست عمومی در کالج کینگ لندن میگوید: «اختلال چند روزه در تامین سوخت باعث میشود دولت نابخرد به نظر برسد.» تیم بیل، استاد علوم سیاسی در کویین مری دانشگاه لندن میگوید که جانسون میتواند شبیه جیمز کالگان، نخستوزیر حزب کارگر باشد که در سال ۱۹۷۹ پس از آن زمستان سیاه که سوخت کم و تورم بالا بود، سقوط کند. جانسون نیز به اندازه او نسبت به هشدارها بیتفاوت است. زمانی که او هفته پیش برای ورود به تالار کنفرانس جلوی همسرش توقف کوتاهی داشت و با او خوشوبش کوتاهی کرد، بهنظر میرسید که نگران هیچچیز نیست. او بین شوخیها و اعتراضات مخالفان، طرحی را برای اقتصاد پس از برگزیت ارائه کرد که به گفته وی دستمزد بالایی را برای کارگران ماهر انگلیسی به جای مهاجران کم هزینه از اتحادیه اروپا در نظر گرفته است و این صورتحساب سنگینی را به مشاغل تحمیل خواهد کرد.
نخستوزیر انگلیس گفت: «شرکتها و دولتهای پیشین برای حفظ دستمزد پایین، از همان اهرم قدیمی، یعنی مهاجرت بیرویه استفاده کردند. پاسخ به معضل موجود این است که مهاجرت را کنترل کنید، اجازه دهید فقط افراد با استعداد به این کشور بیایند، اما از مهاجرت به عنوان بهانهای برای عدم سرمایهگذاری روی افراد، مهارتها و ساخت تجهیزات و ماشینآلات استفاده نکنید.» این مدل با آن اصطلاح ساخت سنگاپوری دیگر در کرانه رود تیمز فرق دارد که در آن به تجارت دوستانه با سایر کشورها به صراحت اشاره شده و در آن بریتانیا هاب تجاری در نظر گرفته شده است. در کتابی که به همین مناسبت خروج از اتحادیه اروپا هم نوشته شده، بریتانیا باید قوانین سفت و سخت را کنار بگذارد و خود را از قید و بندهای تجاری رها سازد. در حال حاضر هیچکس درباره حذف قوانین کار صحبت نمیکند. جاناتان پورتس میگوید: «تناقضات بین طرفداران حمایتگرایان و طرفداران بازار آزاد از ابتدا مشخص بود. من آن را درگیری انگلستان کوچک با بریتانیای جهانی توصیف میکنم.»
از زمان پیروزی قاطع جانسون در انتخابات در سال ۲۰۱۹، گرایش حزب محافظهکار به طور حتم به سمت حمایتگرایی و سیاستهای ضد مهاجرت تغییر کرده است. این پیامی بود که به حزب محافظهکار کمک کرد تا رایدهندگان دلسرد، طبقه کارگر و کارگران سابق در میدلندزِ صنعتی و شمال انگلستان را جذب این حزب کنند. حالا کسانی که زمانی شعار ساخت سنگاپور در کرانه تیمز را میدادند، با روی آوردن به حمایتگرایی در حال کاهش نقش بازارآزاد و دستکم گرفتن مولفههای آن هستند.