من دیکتاتور تونس نیستم

 «وی ویان لی» در گزارش اول آگوست برای نیویورک‌تایمز نوشت، ما در نیمه‌های روز جمعه در اتاق تماشاگران رسمی در کاخ ریاست‌جمهوری در تونس بودیم. من از سوی پرزیدنت «قیس سعید» فراخوانده شدم. این پنج روز قبل از اخراج نخست وزیر، تعلیق پارلمان و کنترل کشور از سوی او بود. درست ۱۰ سال پیش در این کشور علیه حکومت اقتدارگرا انقلابی انجام گرفته بود که به بهار عربی انجامید؛ بهاری که نقطه آغازش در همین تونس بود.

گزارشگر نیویورک‌تایمز نوشت، رئیس‌جمهور در حالی که از شارل دوگل (رهبر فرانسه که پس از اشغال فرانسه از سوی نازی‌ها دموکراسی را دوباره در کشورش برقرار کرد) سخنانی نقل می‌کرد، گفت: «چرا فکر می‌کنید منِ ۶۷ساله کارم را به‌عنوان دیکتاتور شروع می‌کنم؟» او قول داد که از آزادی مصرح در تونس تخطی نخواهد کرد؛ آن هم تنها دموکراسی‌ای که از دل طغیان‌های بهار عربی بیرون آمد و به حیات خود ادامه داد. او افزود: «هیچ ترسی درباره از دست رفتن آزادی بیان نباید باشد» و «هیچ ترسی درباره حق اعتراض مردم نباید وجود داشته باشد.» با این حال، او تجمعات بیش از سه نفر را ممنوع کرده و نهادهای امنیتی این کشور دفتر شبکه الجزیره را هم تعطیل کرده‌اند.

این گزارشگر با تعجب می‌نویسد در خیابان‌های تونس هیچ علاقه‌ای به تظاهرات ندیدم. تقریبا هیچ حس دهشتناکی درباره سرنوشت دموکراسی تونس وجود ندارد؛ از بس همه جا خلوت بود مثل فانتوم این طرف و آن طرف می‌رفتم. تونس به آرامی به زندگی خود ادامه می‌دهد: مغازه‌ها در خیابان‌ها باز هستند، کسانی که حمام آفتاب می‌گیرند در کنار سواحل هستند و تنها رادیوهای تاکسی‌ها به خبر اعتراضات تا حدودی می‌پردازد. چنین به نظر می‌رسد که مردم منتظرند تا ببینند مردی که به او اعتماد کردند چگونه از آب در خواهد آمد و چه کاری از پیش خواهد برد. باید منتظر ماند و دید که آیا دموکراسی به سبک غرب شکل خواهد گرفت یا اینکه فقط زندگی بهتری برای مردم فراهم خواهد شد با چاشنی آزادی‌های بیشتر و مقداری کرامت بیشتر. تونس آخرین امید برای بهار عربی بود. حقیقت این است که دموکراسی حتی با رفتن کشور به سوی جنگ داخلی و اقدامات ضد انقلابی الهام بخش دیگر مردمان در منطقه و در جهان غرب بود.

راشد الغنوشی، رئیس پارلمان تونس هم در مقاله‌ای در روزنامه نیویورک‌تایمز نوشت، نارضایتی تونسی‌ها از عملکرد رهبری سیاسی امری قانونی است و بیش از یک دهه پیش محمد البوعزیزی خودش را آتش زد و انگیزه‌ای برای اعتراضات بهار عربی شد، در اینجا، تونس، اقدامات او به پایان دادن بیش از پنج دهه دیکتاتوری کمک کرد. دیکتاتوری که شاهد فساد شایع، سرکوب مخالفان و عقب‌ماندگی اقتصادی بود. تنش‌هایی که امروز مشاهده می‌کنیم برای یافتن آزادی نیست، بلکه نارضایتی از وضعیت اقتصادی است. الغنوشی عنوان کرد: قانون اساسی سال ۲۰۱۴ یکی از پیشرفته‌ترین قانون‌های اساسی جهان عرب بود. امروز قیس سعید، رئیس‌جمهوری آن را پاره می‌کند. رئیس پارلمان تونس گفت: تصمیمات رئیس‌جمهوری دنبال کردن اصول بازی برای ایجاد نظام دیکتاتوری است و تحرکات سعید سیستم جدایی را بین اختیارات قوه‌ها براساس اصول و توازناتی که ملت تونس و نمایندگان منتخبشان تدوین کرده‌اند، پاره می‌کند. حکومت فردی راه‌حل مشکلات اقتصادی کشور ما نیست؛ زیرا منجر به دیکتاتوری، افزایش فساد، سهمیه‌بندی و نقض حقوق فردی و عدم مساوات می‌شود. او اضافه کرد: «هر تلاش کودتایی علیه قانون اساسی و انقلاب تجاوز به ارزش‌های دموکراسی ماست. باید این تحرکات به صراحت و به شکل قوی از سوی جامعه جهانی محکوم شوند.»