بخش هشتم
جاده جدید امپراتور
سوال این است که آیا BRI بر قدرت چین خواهد افزود یا از آن خواهد کاست. این منوط به چینی است که از نظم و انضباط برای انتخاب پروژههای مناسب و دور شدن از پروژههای نامناسب برخوردار است. در ۶ سال اول BRI، رسالت این ابتکار نه فقط خزیدن که سرازیر شدن بود. اشتباهات حتی قبل از زمانی که پاندمی کرونا اقتصاد جهانی را در سال ۲۰۲۰ فلج کند در حال ظهور بود، شرایط از پیش موجود BRI را تشدید کرد و نشان داد که چگونه ارتباطاتی که بنا بود هدفش تقویت باشد حامل وعده و خطر بود. همانطور که فصلهای بعدی نشان میدهد، BRI یک پروژه امپراتورمآبانه برای غنیمتهایی است که چین میتواند آنها را برداشت کند و برای خطراتی که با آن دست به گریبان است. پیش از آنکه تمام جادهها به پکن ختم شود، «شی» شاید پا فراتر نهد.
فصل ۲
پژواکهای امپراتورمآبانه- فناوری و تلاش برای کنترل
اگر به دقت گوش فرا دهید، تاریخ گاهی چیزی بیش از ریتمهاست. ترفند این است که بدانید کجا - یا بهتر بگویم چه موقع - گوش خود را قرار دهید. مقامهای چینی با نقلقول از کاشفان مشهوری مانند مارکوپولو و ابنبطوطه و تصاویری درخشان از کاروانهای اشتران و صحراها، BRI را در تصوراتی رمانتیک از «جاده ابریشم» پیچیدهاند. مسیرهای باستانی ابریشم در دوران خود نمادی از ارتباط بود، اما این مسیرها در وهله اول پدیدههایی قارهای بودند که بر تجارت زمینی متمرکز بودند نه پدیدههایی جهانی که تجارت دریایی در آنها غالب بود، چنانکه از قرن شانزدهم وجود داشت. این یک ابزار بازاریابی درخشان است اما از ابعادی حیاتی - به لحاظ سیاسی، اقتصادی و تکنولوژیک - گمراهکننده است. یک توازی دقیقتر - و هشداردهندهتر - رقابت قدرتهای بزرگ است که از نیمه قرن نوزدهم تا جنگ جهانی اول ادامه داشت؛ رقابتی بس عظیم که از سوی دنیل هدریک مورخ استادانه بازگو شده است. بسیاری از فناوریهای کلیدی BRI - بندرهای عمیق، راهآهنهای با سرعت بالا و کابلهای فیبر نوری - فرزندان مستقیم فناوریای هستند که قدرتهای غربی در این دوره برای گسترش دسترسیشان به بازارهای خارجی از آن استفاده میکردند. هزینهها، عواقب ناخواسته و چالشهایی که دولتهای قوی و ضعیف با آن روبهرو هستند نیز گویاست. قدرتهای حاکم و در حال ظهور جهانی پروژههای زیرساختی مهمی را برای توسعه نفوذ خود به هزینه مردمان بومی، محیطزیست و ثبات اقتصادی دنبال کردند. چین بهعنوان دولتی ضعیفتر در برابر استراتژیهایی مقاومت میکرد که مشابه استراتژیهایی بود که اکنون خودش بهعنوان قدرتی در حال ظهور به کار میگیرد. پژواکها در عرصه واقعیت صدای بلندی دارد که بر اساس آن چین به تمثیل یا گاهی بهصورت واقعی پا جای پای قدرتهای امپراتوری میگذارد. در سال ۲۰۱۸، چین ساخت یک کابل فیبر نوری جدیدی را با نام «کابل اکسپرس پاکستان و شرق آفریقا» یا PEACE آغاز کرد که به کوتاهترین مسیر برای ترافیک اینترنتی با سرعت بالا میان چین و آفریقا تبدیل خواهد شد.