پس از کرونا نوبت به بحران خشکسالی بیسابقه رسید
برزیل در قعر جهنم
به نوشته روزنامه نیویورکتایمز، محصولات کشاورزی زیر گرمای خورشید رنگشان پریده است. سدهای عظیم که برای تولید برق بهکار میروند، بهطرز نگرانکنندهای خالی شدهاند و بزرگترین سیستم آبشاری جهان موسوم به آبشارهای ایوآچو، از یک سیلاب به قطرات تبدیل شدهاند. با عبور برزیل از مرگ ۵۰۰ هزار نفریِ کرونایی، خشکسالی، چشماندازی ترسناک را برای اقتصاد نابسامان این کشور ترسیم کرده است و ممکن است آتشسوزی جنگلهای آمازون، درد برزیلیها را دوچندان کند. چندین ایالت در این کشور با بدترین خشکسالی، حداقل در ۹۰ سال اخیر مواجه شدهاند. این بحران منجر به افزایش قیمت برق و تهدید به جیرهبندی آب شده است و در نهایت نیز تاثیری تاسفبرانگیز و مخرب بر چرخههای تولید محصولات کشاورزی خواهد داشت. در واقع، کشاورزی، موتور اقتصادی کشور برزیل - که به شدت به انرژی آبی متکی است - اکنون در معرض خطر است.
کارشناسان میگویند چشمانداز خشکسالی که با افزایش جنگلزدایی غیرقانونی در ماههای گذشته در جنگلهای بارانی آمازون همزمان شده است، میتواند منجر به یک فصل ویرانگر آتشسوزی شود. اجرای مقررات زیست محیطی در جنگلهای بارانی تضعیف شده است و فصل آتشسوزی بهطور سنتی در ماه ژوئیه آغاز میشود. لیانا اندرسون، یک زیستشناس که در زمینه مدیریت آتشسوزی در مرکز ملی نظارت و هشدار سریع حوادث طبیعی در برزیل تحصیل میکند، میگوید: «ما در برابر یک توفان عظیم به حال خود رها شدهایم.» او میافزاید: «سناریویی که در آن قرار گرفتهایم، کنترل آتشسوزی را بسیار سخت خواهد کرد.»
سیستم ملی هواشناسی برزیل در بولتن منتشر شده در ماه مه، زنگ خطر «شدتِ نامطلوب خشکسالی» را به صدا درآورد. این گزارش خاطرنشان کرد پنج ایالت - میناس گرایس، گویاس، ماتو گروسو دو سول، پارانا و سائوپائولو - از ژوئن تا سپتامبر با کمبود آب مزمن روبهرو خواهند شد. ژائر بولسونارو، رئیسجمهوری برزیل سال گذشته، خطرات بیماری کرونا را دستکم گرفت و به همین علت در مهار این بیماری بهشدت مورد انتقاد قرار گرفت. اما وی هشدار داد که خشکسالی در ماههای آینده زندگی و معیشت برزیل را مختل خواهد کرد.
بولسونارو، هنگامی که مقامات دولتی و تحلیلگران نسبت به عواقب خشکسالی در این کشور زنگهای خطر را به صدا درآوردند، در ماه مه گفت: «ما با یک مشکل اساسی روبهرو هستیم.» وی افزود: «ما در حال تجربه بدترین بحران آبی تاریخ هستیم. این باعث دردسرهای زیادی خواهد شد.»
مارسلو سلوچی، کارشناس آب و هوا که در مرکز ملی نظارت بر حوادث کار میکند، میگوید: «بنمایه این مصیبت امروز، حاصل سالها انباشت مشکلات و کمآبی است.» از سال ۲۰۱۴، مناطق وسیعی در مرکز، جنوب شرقی و غرب برزیل سطح باران زیر متوسط را تجربه کردهاند.
وی با بیان اینکه خشکسالی بهطور غیرمعمولی گسترده و طولانیمدت شده است، تصریح کرد: «هشت سال است که باران به اندازه نباریده است. این مانند یک مخزن آب است که دوباره پر نمیشود، اما ما از همان مقدار اندک هم هر ساله، بیشتر و بیشتر استفاده میکنیم؛ به این امید که سال بعد اوضاع بهتر شود، اما آن سال بهتر هنوز فرا نرسیده است.» سلوچی میگوید الگوهای بارانی که در خشکسالی نقش داشتهاند چند برابر شده و کاملا ناشناخته ماندهاند. این نقشهها شامل «لانینا» که یک الگوی آب و هوایی اقیانوس آرام است، بوده که تغییرات آب و هوایی و جنگلزدایی بر شدت بارش باران در این منطقه تاثیر بسزایی گذاشته است.