اولین دیدار دو رئیس‌جمهور ۲۶ خرداد انجام می‌شود

قرار بایدن و پوتین در ژنو

دنیای‌اقتصاد : جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا و ولادیمیر پوتین، همتای روس او قرار است روز ۱۶ ژوئن (۲۶ خرداد) در ژنو دیدار کنند. دستور کار این دیدار هنوز تعیین نشده اما به گفته کاخ سفید قرار است در آن تمام «مسائل عاجل» از جمله همه‌گیری کرونا، درگیری‌های منطقه‌ای، سلاح‌های هسته‌ای و روابط دو جانبه مورد بحث قرار گیرد. به گفته کاخ سفید هدف ایالات متحده رسیدن به «ثبات» و پیش‌بینی‌پذیری بیشتر در مناسبات میان دو کشور است. «مارک اپیسکوپوس» در گزارش کوتاه ۲۵ می‌در «نشنال اینترست» نوشت، این اولین دیدار چهره به چهره میان این دو رهبر پس از حضور بایدن در کاخ سفید خواهد بود. این نشست در پایان سفر رئیس جمهور ایالات متحده به اروپا برگزار خواهد شد. بایدن در نشست کشورهای «جی هفت» در بریتانیا و نشست ناتو در بروکسل شرکت خواهد کرد. بایدن در ماه آوریل در یک تماس تلفنی با همتای روسی‌اش پیشنهاد کرده بود که آنها برای گفت‌وگو در یک کشور سوم دیدار کنند. روز دوشنبه سوم خرداد مشخص شد که جیک سالیوان، مشاور امنیتی بایدن و نیکولای پاتروشف، دبیر شورای امنیت روسیه برگزاری این نشست را سازماندهی کرده‌اند. در بیانیه مطبوعاتی کاخ سفید این دیدار «گامی مهم در آماده‌سازی برای اجلاس برنامه ریزی شده سران آمریکا و روسیه» توصیف شده است. این بیانیه می‌افزاید که دو طرف «پذیرفتند که عادی‌سازی روابط آمریکا و روسیه به نفع دو کشور بوده و به پیش‌بینی پذیر شدن و ثبات جهانی یاری خواهد رساند».

آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا و سرگئی لاوروف، همتای روسی وی نیز چهارشنبه گذشته در ریکیاویک ایسلند دیدار کردند و نتیجه نشست را «سازنده» دانستند. از هنگام روی کار آمدن جو بایدن مناسبات روسیه و آمریکا به شدت به سردی و تنش انجامید. ایالات متحده، روسیه را به دخالت در انتخابات آمریکا و حمله گسترده هکری در سال گذشته متهم کرد. جو بایدن در اواسط ماه مارس در یک مصاحبه تلویزیونی در پاسخ به این سوال که آیا پوتین را «قاتل» می‌داند، پاسخ مثبت داد. تنش تا جایی پیش‌رفت که دو کشور دست به اخراج دیپلمات‌های یکدیگر زدند. گزارشگر نشنال اینترست معتقد است که پیشنهاد نشست سران ابتدا از سوی بایدن در تماس تلفنی ماه گذشته با همتای روس او مطرح شد. مسکو رسما این پیشنهاد را تا همین هفته نپذیرفته بود. بیانیه مطبوعاتی کرملین می‌گوید:«آنها خواهان بحث و بررسی شرایط فعلی در روابط دو کشور و چشم‌انداز توسعه این روابط در آینده بوده اند. همچنین ثبات استراتژیک و مسائل حساس در دستور کار بین‌المللی مانند تعامل در مبارزه علیه کرونا و حل و فصل درگیری‌های منطقه ای هم در زمره مباحث میان دو کشور است».

به نوشته این گزارشگر، چندین جای دیگر از جمله وین، هلسینکی و باکو و لیوبلیانا هم مد نظر بودند که در نهایت ژنو انتخاب شد. البته نکات مورد بحث این دو رهبر به صورت جزئی مطرح نشده اما گفته شده مسائل مربوط به کنترل تسلیحات و برخی موارد برشمرده در بالا ممکن است در دستور کار آنها باشد. معلوم نیست آیا تنش‌های اخیر در بلاروس هم در زمره مذاکرات خواهد بود یا نه. اپیسکوپوس در بخش دیگری از گزارش خود نوشت، نشست این دو رهبر در ژنو در بحبوحه افزایش خصومت‌ها میان مسکو و واشنگتن است. واشنگتن در ماه‌های اخیر مجموعه ای از تحریم‌ها را علیه روسیه به دلیل دستگیری و زندانی کردن مخالف روس یعنی الکسی ناوالنی و نیز مداخله انتخاباتی روسیه و حملات سایبری این کشور به اجرا در آورده است. مسکو هم در تعاملات خود با واشنگتن و اروپا رویکردی ستیزه جویانه در پیش گرفته و وعده داده در برابر «تهدیدها» و «تحریکات» غرب پاسخی «نامتقارن» بدهد.

اپیسکوپوس در گزارش خود می‌افزاید، از نشست بایدن- پوتین انتظار نمی رود که به سرعت به بهبود رابطه ختم شود یا به توافقات دوجانبه و چشمگیر بینجامد. در عوض، انتظار می‌رود که این دیدار مسیر روشنی برای این دو رهبر ترسیم کند تا بتوانند در آن مسیر ارتباطات خود را گسترش داده و روابط‌شان را ثبات بخشند. بایدن و پوتین احتمالاً از خوشایندها یا تشریفات دیپلماتیک اجتناب کرده و مستقیم وارد کار خواهند شد. آنها به این زودی‌ها نمی‌توانند به تفاهم برسند.