جهان میلیتاریستی
این افزایش در حالی صورت میگیرد که بر اساس پیشبینی صندوق بینالمللی پول، تولید ناخالص داخلی جهانی که تحت تاثیر همهگیری قرار دارد، کمی بیش از ۴ درصد کاهش یافته است. با اطمینان میتوان گفت که بیماری همهگیر تاثیر قابل توجهی در هزینههای نظامی جهانی در سال ۲۰۲۰ نداشته است. بهرغم همه تلاشها و هزینهها برای مقابله با بیماری کرونا، برخی از کشورها مانند شیلی و کرهجنوبی بودجه تسلیحات خود را برای مبارزه با این بیماری تخصیص دادهاند، اما چین و آمریکا به مسلح کردن خود ادامه میدهند. این دو کشور بیشترین بودجه را به بخش نظامی خود اختصاص میدهند. براساس گزارش SIPRI آمریکا در سال ۲۰۲۰ با بودجه نزدیک به ۷۸۰ میلیارد دلار(حدود ۶۴۵ میلیارد یورو) هزینههای نظامی خود را برای سومین سال متوالی افزایش داده است.
۲۶ سال است که چین بهطور مداوم هزینههای خود را افزایش میدهد که طولانیترین افزایش بودجه بدون وقفه در پرونده این موسسه تحقیقاتی است. در سال ۲۰۲۰، هزینههای ارتش چین ۲۵۲ میلیارد دلار(۲۰۸ میلیارد یورو) تخمین زده شد. چین قصد دارد در سطح نظامی با رقبای خود مقابله کند؛ در حالی که تنش بین پکن و جامعه جهانی در موضوعات مختلف به قوت خود باقی است.
اروپا نیز همچنان به دنبال همکاریهای تسلیحاتی است. آنِگرِت کرامپ- کارِنباوِر وزیر دفاع آلمان در دیدار با همتای فرانسوی خود امیدوار است که مسائل باقیمانده در ساخت یک هواپیمای جنگی اروپایی جدید تا پایان آوریل با تراستهای شریک حل شود. او مدعی است طرفین «عزم راسخ» دارند در دوره قانونگذاری جاری در پارلمان آلمان به تامین مالی پروژه بپردازند. هواپیمای جنگی جدید قرار است از سال ۲۰۴۰ هواپیماهای Eurofighter (آلمان) و هواپیماهای نوع Rafale (فرانسه) را جایگزین کند.
فرانسه نیز که از فروشندگان تسلیحات نظامی در جهان است اخیرا پیشنهاد رسمی خود برای فروش ۴ ناوچه مدرن FDI Belharra را به دولت محافظهکار یونان ارائه داده که البته جزئیاتی از هزینه مالی پیشنهاد فرانسه منتشر نشده است. چنانچه دولت یونان پیشنهاد فرانسه را بپذیرد، نخستین ناوچه در اوایل ۲۰۲۵ به این کشور تحویل داده خواهد شد. روابط نیروهای مسلح یونان و فرانسه در پی خرید ۱۸ فروند جنگنده رافال توسط یونان ارتقا یافته و میتواند ماهیت راهبردی این روابط را در منطقه مدیترانه نشان دهد. پاریس مدعی است پیشنهاد فرانسه باعث خواهد شد یونان برای سالهای آینده قدرت برتر در اژه و شرق مدیترانه باشد و با هر تهدیدی مقابله کند.
فروش تسلیحات به عربستان همچنان موضوع مهم در عرصه جهانی بوده و دارای مخالفان و موافقان است.
اقدام دولت آلمان در فروش تجهیزات نظامی به عربستان بهرغم ممنوعیت اعلام شده با انتقاد شدید چپها در بوندستاگ روبهرو است. دولت آلمان با وجود ممنوعیت صادرات بهطور غیر مستقیم در تحویل تسلیحات به عربستان همکاری دارد. آلمان طی سال گذشته در دو مورد اجازه صادرات تسلیحات تولید آلمان به ارزش کل ۸۷/ ۴ میلیون یورو را به عربستان داد. این کشور در یک اقدام مشترک اروپایی قطعات هواپیماهای جنگنده «Eurofighter» و «Tornado» را به عربستان صادر کرد. صادرات اسلحه به عربستان نه فقط به دلیل موضوعات حقوقبشری در این کشور بلکه بیش از هر چیز به دلیل نقشآفرینی آن کشور در جنگ یمن، بحث برانگیز است. سه حزب آلمان در مارس ۲۰۱۸ توافق کردند که صادرات اسلحه به تمامی کشورهای درگیر «مستقیم» در جنگ یمن را متوقف کنند؛ اما در عمل بعضی درهای پشتی را باز گذاشتند. ممنوعیت کامل صادرات تسلیحات به عربستان در نوامبر ۲۰۱۸ و متعاقب قتل خاشقجی، روزنامهنگار منتقد دولت عربستان تصویب شد، اما در ماه مارس صادرات تسلیحات تولید مشترک آلمان و کشورهای اروپایی به عربستان صورت گرفت. آمریکا اگرچه به ظاهر قصد دارد تا فروش تسلیحات تهاجمی به عربستان را متوقف کند، اما احتمالا فروش تسلیحات دیگر را که اهداف «دفاعی» دارند، تایید خواهد کرد. آمریکا در ژانویه سال جاری به صورت موقت فروش جنگندههای اف-۳۵ به امارات و مهمات به عربستان را متوقف کرد و مدعی شد باید بررسیهای بیشتری درباره فروش تسلیحات انجام دهد. هنوز مشخص نیست آمریکا چه سلاحهایی را به عربستان خواهد فروخت؛ اما گفته میشود بایدن قصد دارد فروش تسلیحات دفاعی هوا به زمین به عربستان را به حالت تعلیق درآورد. این تصمیم مربوط به سیستمها و تکنولوژیهایی خواهد بود که میتوانند توسط ائتلاف تحت رهبری عربستان در جنگ یمن از بمبهای معمول به مهمات هدایت شونده تبدیل شوند.
موضوع فروش تسلیحات انگلیس به عربستان نیز از موضوعات جنجالی است. اخیرا کمپین مبارزه با تجارت اسلحه (CAAT) برای پیگیری قضایی تصمیم از سرگیری فروش تسلیحات ساخت لندن به عربستان نیز فعالیت داشته و این امکان برای فعالان مخالف تجارت سلاح در انگلیس فراهم شده است که علیه تصمیم دولت مبنی بر از سرگیری فروش سلاح به عربستان در دادگاه عالی انگلیس اعتراض کنند. این کمپین اعتقاد دارد سلاحهای انگلیسی در حملاتی که باعث تخریب مدارس، بیمارستانها و خانهها شده و بدترین بحران انسانی در جهان را ایجاد کرده است، نقش داشتهاند. بهرغم همهگیری کووید-۱۹ و تحریمهای وضع شده علیه روسیه، سطح سفارشهای خارجی از تسلیحات نظامی و محصولات تجاری این کشور در همان سطح سالهای گذشته باقی مانده است. سال گذشته تولیدات نظامی و تجاری روسیه ۳۴ درصد از کل تولیدات شرکت فناوری و تولید «روستخ» (شرکت دولتی روسی برای کمک به توسعه، تولید و صادرات محصولات صنعتی با فناوری پیشرفته) را تشکیل داد. رئیس این شرکت تاکید کرده «ثبت سفارشهای خارجی از شرکت روسی تحت تاثیر همهگیری کرونا و تحریمها قرار نگرفته و حجم آن در حال حاضر نزدیک به ۵۰ میلیارد دلار تخمین زده میشود.»