خشونتها در شیخ جراح ابعاد بینالمللی پیدا کرد
اعتراض آمریکا به اسرائیل
ایالاتمتحده «نگرانی جدی» خود درمورد خشونت در بیتالمقدس را ابراز کرد؛ درحالیکه پلیس اسرائیل همزمان معترضان فلسطینی را که مخالف اخراج اجباری خانوادههای فلسطینی از منطقه «شیخ جراح» (در بیتالمقدس شرقیِ اشغالی) بودند، سرکوب کرد. الجزیره در گزارش ۹ می در این رابطه نوشت: «ابراز نگرانی جدی» واشنگتن در زمانی است که هلال احمر فلسطین اعلام کرد که حداقل ۱۷ نفر از جمله یک امدادگر فلسطینی طی تظاهرات صلحآمیز یکشنبه عصر ۱۹ اردیبهشت ماه در بیتالمقدس شرقی مجروح شدند. در ماه رمضان و در بحبوحه خشم روزافزون فلسطینیها از اخراج اجباری خانوادههای فلسطینی در منطقه شیخ جراح، تنشها در بیتالمقدس، اراضی اشغالی غربی و غزه بالا گرفته است. این خانوادهها مدعی زمینهایی بودند که شهرکنشینهای یهودی به طور غیرقانونی تصاحب کرده بودند. الجزیره همچنین نوشت که روز شنبه ۱۸ اردیبهشت ماه هم ۹۰ فلسطینی دیگر طی سرکوب معترضان در خارج از شهر قدیمی بیتالمقدس از سوی پلیس اسرائیل مجروح شدند؛ درحالیکه ۲۰۰ فلسطینی دیگر هم روز جمعه ۱۷ اردیبهشت ماه مجروح شدند؛ زمانی که نیروهای اسرائیلی به مسجدالاقصی یورش بردند. «پاتریک کینگزلی» هم در گزارش ۹ می در نیویورک تایمز نوشت، دیوان عالی اسرائیل تصمیم روز یکشنبه درمورد اخراج ۶ خانواده فلسطینی از خانههایشان در بیتالمقدس شرقی را به تعویق انداخت. تصمیم به تعویق پس از آن اعلام شد که دادستان کل اسرائیل خواستار زمان بیشتری شد. گفته شده یکی از دلایل این تعویق، ترس از تنشهایی است که در این منطقه آغاز شده است. این تصمیم به این دلیل گرفته شد که در میان مقامهای این رژیم ترسی مبنیبر گسترش موج ناآرامیها وجود دارد. این تصمیم ۳۰ روز به تعویق افتاد تا دادستان کل «آویخای مندلبلیت» زمان کافی برای بررسی آن داشته باشد.
نزد فلسطینیها، اندوه این ۶ خانواده نمادی از تلاش دولت یهود برای بیرون راندن فلسطینیان از بخشهایی از بیتالمقدس شرقی و یادآور آوارهسازی آنها در سرزمینهای اشغالی تلقی میشود. از آغاز ماه جاری، احتمال اخراج آنها موجب تظاهرات، دستگیریها و تقابلهای روزانه میان فلسطینیها با پلیس اسرائیل و افراطیون یهودی شده است. تنشها در مسجدالاقصی در جمعه شب اوج گرفت؛ زیرا پلیس اسرائیل مبادرت به پرتاب نارنجکهای دستی و گلولههای پلاستیکی به نمازگزاران کرد و نمازگزاران هم در مقابل به پرتاب سنگ و چوب و هر آنچه به دستشان میرسید به سوی پلیس روی آوردند. گزارشها حاکی است که نقطه اوج درگیریها همانا اعتراض به صدور حکم تخلیه ۳۰ خانه متعلق به ۶ خانواده فلسطینی در شرق اورشلیم بود. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل ضمن دفاع از عملکرد پلیس این رژیم اعلام کرد که کابینه این رژیم در راستای برقراری نظم و آرامش اقدام میکند. مقامهای اسرائیل بر این باورند که مساله شیخ جراح یک مساله خصوصی میان خانوادههای فلسطینی و گروهی از شهرکنشینهای یهودی است. دو دهه پیش، شهرکنشینها این زمینها را که فلسطینیان خانههای خود را در دهه ۵۰ بر آن بنا کرده بودند، خریداری کردند. اما مداخله دادستان کل این پیام را مخابره کرده که این مساله به مسالهای سیاسی و دیپلماتیک برای اسرائیل تبدیل شده و موجی از خشم را نه فقط از سوی فلسطینیها که از سوی سیاستمداران آمریکایی و اروپایی و پایتختهای عربی هم برانگیخته است. دادستان کل گفته بود که این مساله «حساسیتهایی را برانگیخته است.» این نشان میدهد تنشهایی در افق نمایان شده که دادستان کل در آن دخالت کرده است. عبدالفتاح اسکافی، ۷۱ساله که یکی از همین خانوادههایی است که حکم اخراجشان آمده است، میگوید: حکم دیوان عالی «فقط یک تعویق است و بس. اتفاقی به وجود نخواهد آمد.» بسیاری از فلسطینیها ماجرای شیخ جراح را شکلی از «پاکسازی قومی» مینامند. گروههای حقوق بشری آن را شکلی از «آپارتاید» دانسته و سازمان ملل هم آن را «جنایت جنگی بالقوه» نامیده است. اسکافی میگوید: «این فقط مساله خانواده من نیست. این در مورد وضعیت کل فلسطینیها در بیتالمقدس شرقی است.» برخی مقامهای این شهر منکر این مساله هستند که جابهجایی خانوادههای فلسطینی از سوی شهرکنشینان یهودی به معنای استراتژی آوارهسازی آنهاست. «فلور حسن ناهوم» معاون شهردار بیتالمقدس میگوید: «شیخ جراح یک مساله سیاسی نیست، بلکه یک مناقشه حقوقی» بر سر مالکیت زمین است. اما برخی دیگر از مقامهای این شهر میگویند این اقدام تلاشی است هماهنگ برای کنترل یهودیان بر این شهر و جلوگیری از واگذاری آن در مذاکرات صلح آینده به دولت فلسطینی. «آریه کینگ» از مقامهای دیگر این شهر روز جمعه گفت که «البته این مساله بخشی از یک استراتژی بزرگتر» است برای اسکان «لایههایی از یهودیان» در تمام بخش شرقی شهر. او میگوید این «یعنی تضمین آینده بیتالمقدس به عنوان پایتخت یهودی برای صهیونیستها». اسرائیل در جنگ ۱۹۶۷ اعراب- اسرائیل بیتالمقدس شرقی را تسخیر و ضمیمه خاک خود ساخت. گزارشگر نیویورکتایمز در بخش دیگری از گزارش خود میافزاید: شهرکنشینان، فلسطینیها را ساکنان غیرقانونی سرزمینی میدانند که به لحاظ تاریخی در مالکیت یهودیان بود. آنها بر این باورند که تصمیم دادگاه در روز یکشنبه نشانهای از ضعف کابینه این رژیم است. «یوناتان یوسف» رهبر شهرکنشینها که در شیخ جراح زندگی میکند، گفت: «بسیار متاسفم که کابینه اسرائیل از خشونت چند عرب جوان میترسد.» او وعده داد که شهرکنشینها از تلاش خود در اخراج فلسطینیها از این منطقه کوتاه نخواهند آمد. در هر حال، دامنه ناآرامیها به کرانه باختری رود اردن و همچنین به نوار غزه نیز گسترش یافته است. ارتش اسرائیل از پرتاب سه موشک از سوی نوار غزه به خاک این رژیم خبر داد. الجزیره در همین رابطه نوشت، ارتش رژیم صهیونیستی بامداد دیروز دوشنبه بار دیگر بخشهای مختلفی در نوار غزه را هدف حملات خود قرار داد. بر همین اساس، ارتش رژیم صهیونیستی مراکز دیدهبانی نیروهای مقاومت فلسطین در نوار غزه را بمباران کرد. همچنین ارتش اسرائیل یک نقطه کنترل میدانی واقع در شرق بیت حانون در شمال نوار غزه و رصدخانهای در استان رفح شرقی در جنوب غزه و یک مرکز کنترل میدانی در بیت لاهیا در شمال غزه را هدف قرار داد. در پی این حملات منابع محلی از شنیده شدن صدای انفجار مهیب در شهر رفح واقع در جنوب نوار غزه خبر دادند. این حملات در واکنش به شلیک موشک از نوار غزه به اراضی اشغالی صورت گرفت. پیش از این رسانههای اسرائیلی از شلیک دو راکت از نوار غزه به سمت شهرک «شعر هنیگو» در مجاورت این باریکه خبر دادند و بهدنبال آن منابع محلی پرواز گسترده جنگندههای اسرائیلی در آسمان مناطق مختلف نوار غزه را تایید کردند.
واکنشهای بینالمللی
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی دولت جو بایدن در تماس تلفنی خود با مئیر بن شبات، همتای اسرائیلیاش، نگرانی دولت آمریکا از ادامه ناآرامیها و تخلیه منازل فلسطینیان را به اطلاع مقامات اسرائیلی رساند. همچنین قرار است شورای امنیت سازمان ملل در ارتباط با درگیریهای شرق بیتالمقدس جلسهای غیرعلنی برگزار کند. اتحادیه عرب هم اعلام کرد که امروز (سهشنبه) نشستی را در سطح وزرا برای بررسی تحولات قدس اشغالی برگزار میکند. حسام زکی، معاون دبیرکل اتحادیه عرب اعلام کرد: قرار شد نشست اتحادیه عرب در سطح وزرا به جای نمایندگان برگزار شود تا متناسب با خطر تجاوزات رژیم صهیونیستی به نمازگزاران مسجدالاقصی و ساکنان محله شیخ جراح باشد. سازمان همکاری اسلامی هم امروز سهشنبه نشستی را درباره قدس برگزار میکند. صدها اردنی هم عصر یکشنبه با تظاهرات در نزدیکی سفارت رژیم صهیونیستی در امان، خواهان اخراج سفیر این رژیم شدند. همزمان وزارت امور خارجه اردن به منظور اعلام اعتراض خود به اقدامات اخیر رژیم صهیونیستی علیه مسجدالاقصی کاردار سفارت تلآویو در امان را احضار کرد. شرکتکنندگان در این مراسم شعارهایی در حمایت از قدس و ساکنان آن سر دادند و همچنین خواستار اخراج سفیر تلآویو در امان و لغو پیمان صلح امضا شده بین اردن و رژیم صهیونیستی معروف به «وادی عربه» شدند. در ترکیه هم هزاران تن از شهروندان این کشور و اقلیتهای عرب ساکن استانبول در تظاهراتی مقابل ساختمان کنسولگری رژیم صهیونیستی شرکت کرده و حمایت خود از فلسطین و مخالفتشان با حملات سربازان رژیم صهیونیستی به ساکنان این شهر را اعلام کردند.
تظاهراتکنندگان پرچمهای ترکیه و فلسطین و پلاکاردهایی در دست داشتند که روی آنها عبارتهایی در حمایت از مقاومت فلسطین در برابر اقدامات متجاوزانه رژیم صهیونیستی علیه قدس و ساکنان محله شیخ جراح نوشته شده بودند. همچنین آنها شعارهایی در حمایت از قدس و مسجدالاقصی و حمایت مردم ترکیه از ساکنان قدس اشغالی سر دادند. عادل بن عبد الرحمان العسومی، رئیس پارلمان عربی مستقر در قاهره هم تاکید کرد: «پارلمان عربی در راستای عمل به مسوولیت خود برای کمک به مساله فلسطین بهعنوان مساله اول جهان عرب و نیز دفاع از حقوق فلسطینیها، توقف جنایات مستمر قدرت اشغالگر در حق فلسطینیها و حمایت از تمامی حقوق آنها که تشکیل کشور مستقل فلسطین با پایتختی قدس در رأس آنها قرار دارند، این نشست فوقالعاده را برگزار میکند.»