کرملین به اقدام متقابل دست زد
اخراج ۲۰ دیپلمات چک از روسیه
متقابلا نیز روز یکشنبه روسیه تعدادی از دپیلماتهای چک را از این کشور اخراج کرد. روسیه دستور به اخراج ۲۰ دیپلمات چک را داده است. این اخراجها نشانگر بالا گرفتن تنشها بین کرملین و دولتهای غربی است که از زمان جنگ سرد به این سو مشاهده نشده است. حالا این تنشها بین روسیه و چک در حالی شدت گرفته است که اخیرا آمریکا، تحریمهای جدیدی علیه روسیه وضع کرده است.
یان هاماچک، سرپرست وزارت خارجه جمهوری چک روز شنبه در اعلامیهای بیان کرد که ۱۸ دیپلمات شاغل در سفارت روسیه عامل مخفی «سرویس اطلاعات خارجی» و «اداره اصلی اطلاعات فدراسیون روسیه» هستند و پراگ دستور ترک خاک این کشور ظرف ۴۸ ساعت را داده است. روسیه اما در واکنش به این اتهام آن را پوچ و توخالی و چک را عروسک خیمه شببازی آمریکا خواند. انفجار در انبار یک کارخانه مهماتسازی منطقه وربتیچ در جنوب شرقی پراگ پایتخت جمهوری چک در ۱۶ اکتبر ۲۰۱۴ دو کشته برجا گذاشت. در سوم دسامبر همان سال یک انفجار دیگر در این کارخانه رخ داد.
جمهوری چک همچنین روز یکشنبه اعلام کرد که به متحدان ناتو و اتحادیه اروپا در مورد «مداخله مشکوک» روسیه در انفجار انبار مهمات در سال ۲۰۱۴ اطلاع داده است و این موضوع در جلسه وزیران خارجه اتحادیه اروپا که روز گذشته برگزار شد، مطرح شد.
ولادیمیر دژاباروف، معاون اول رئیس کمیته روابط خارجی شورای فدراسیون روسیه، اتهام دولت چک علیه دیپلماتهای روسی را «واهی» عنوان کرده است. این در حالی است که جمهوری چک روز یکشنبه ۲۹ فروردین گفت که به متحدان ناتو و اتحادیه اروپا در مورد «مداخله مشکوک» روسیه در انفجار انبار مهمات در سال ۲۰۱۴ اطلاع داده است و این موضوع در جلسه وزیران خارجه اتحادیه اروپا در روز دوشنبه(فردا) مطرح خواهد شد. وزارت خارجه روسیه نیز هشدار داد که در واکنش به اقدام جمهوری چک در رابطه با اخراج دیپلماتهای روس، اقدامات «تلافیجویانه» شدیدی علیه این کشور اتخاذ خواهد کرد. جمهوری چک روز شنبه اعلام کرد که ۱۸ دیپلمات روس را به اتهام «جاسوسی و دست داشتن در انفجار یک انبار مهمات نظامی در سال ۲۰۱۴» اخراج میکند. همزمان ماریا زاخاروا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه، در مصاحبه با رسانههای این کشور گفت که پراگ بهخوبی از پیامدهای اینگونه «بازیها» آگاه است. ولادیمیر دژاباروف، معاون اول رئیس کمیته روابط خارجی شورای فدراسیون روسیه نیز با تاکید بر باطل بودن اظهارات پراگ گفت واکنش روسیه باید «متناسب» با این اقدام باشد.
در همین حال جنیفر باخوس، کاردار سفارت ایالات متحده در پراگ، با تاکید بر اینکه آمریکا در کنار متحد خود(جمهوری چک) ایستاده است، از تصمیم دولت چک برای افشای اقدامات «خطرناک» روسیه در خاک این کشور تقدیر کرد. وقوع انفجار در انبار یک کارخانه مهماتسازی منطقه وربتیچ در جنوب شرقی پراگ، پایتخت جمهوری چک، در ۱۶ اکتبر ۲۰۱۴ دو کشته برجا گذاشت. در سوم دسامبر همان سال یک انفجار دیگر نیز در این کارخانه رخ داد. از زمان سقوط کمونیسم و پایان سلطه مسکو بر پراگ در سال ۱۹۸۹، مطرح شدن اتهامات اخیر و اخراج دیپلماتهای روسیه بزرگترین مناقشهای است که میان دو کشور شکل گرفته است.
حمایت آمریکا و بریتانیا از چک
اخراج دیپلماتهای روس توسط جمهوری چک دو روز پس از اقدام آمریکا صورت گرفته است. دولت آمریکا روز پنجشنبه اعلام کرد که به تلافی دخالت روسیه در انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۲۰ و حمله هکرهای وابسته به کرملین به نهادهای دولتی آمریکا، ۱۰ دیپلمات روس را اخراج و ۳۸ شخصیت حقیقی و حقوقی روسیه را تحریم میکند. در همین حال جنیفر باخوس، کاردار سفارت ایالاتمتحده در پراگ، در بیانیه خود تاکید کرد که آمریکا در کنار متحد خود(جمهوری چک) ایستاده است. پلیس جمهوری چک در اظهاراتی جداگانه گفت در تعقیب دو مظنونی است که در روزهای منتهی به انفجار سال ۲۰۱۴ در خاک جمهوری چک بودند. پلیس این دو فرد را با نام «الکساندر پتروف» و «روسلان بُشیروف» و دارنده گذرنامه روسیه شناسایی کرده است. گزارشها نشان میدهد این اسامی مستعار متعلق به دو مامور سرویسهای اطلاعاتی روسیه است که در سال ۲۰۱۸ از سوی دادستانی بریتانیا به اتهام مسموم کردن سرگئی اسکریپال، جاسوس پیشین روسیه و دخترش یولیا با ماده شیمیایی «نوویچوک» تحتتعقیب قرار گرفتند. اسکریپال و دخترش پس از روزها بیهوشی و اغما سرانجام نجات یافتند و اکنون در خفا زندگی میکنند. مسکو هر گونه دست داشتن در این اقدام را رد کرده است. دومینیک راب، وزیر خارجه بریتانیا روز یکشنبه با ابراز «همبستگی کامل» با جمهوری چک، اقدام دولت این کشور را در افشای «عملیات خطرناک و خبیثانهای» که از سوی سازمان اطلاعات نظامی روسیه هدایت میشود، تحسین کرد.