۱۰ دیپلمات اخراج و ۳۸ فرد و نهاد روسی تحریم شدند
آغاز دوئل بایدن با پوتین
عکس: AFP
این اقدامات تنبیهی علیه روسیه که از چند هفته پیش در دست بررسی بود اولین بخش از اقدامات تلافی‌جویانه دولت جو بایدن در واکنش به فعالیت هکرهای روس است. این تحریم‌ها شامل اقداماتی است که در صورت ادامه اقدامات مخرب روسیه، از جمله در فضای مجازی و مرز اوکراین، مشارکت روسیه در اقتصاد جهانی را دشوارتر می‌شود. در حالی که این تحریم‌ها ممکن است بلافاصله به سختی تاثیر خود را نشان دهد، مقامات کاخ سفید گفتند که در صورت تشدید تنش‌ها آمریکا فضا را برای گرفتن وام از سوی روسیه در بازارهای جهانی تنگ‌تر خواهند کرد.
این تنبیهات پس از آن صورت گرفت که ارزیابی نهادهای امنیتی آمریکا حاکی است که هکرهای وابسته به کرملین در مجموعه عملیات مخرب خود با هدف سرقت اطلاعات محرمانه دولت آمریکا، به سامانه کامپیوتری حداقل ۹ وزارتخانه و نهاد فدرال حمله کرده‌اند.علاوه بر این، مقامات دولت جدید آمریکا ماه گذشته اعلام کردند که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، شخصا عملیات تاثیرگذاری بر انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا با هدف پیروزی مجدد دونالد ترامپ را تایید کرده است. بایدن در این رابطه گفت که اقداماتشان علیه روسیه مناسب بوده است. او تصریح کرد که پیشتر در گفت‌وگوی تلفنی به پوتین هشدار داده بود که کارهای روسیه چه عواقبی خواهد داشت. بایدن که یک‌بار هم نام پوتین را به اشتباه کلوتین گفت، تصریح کرد که آمریکا به‌دنبال افزایش تنش‌ها با روسیه نیست و ما ثبات و یک رابطه قابل پیش‌بینی می‌خواهیم. بایدن البته این نکته را هم گوشزد کرد که به پوتین گفته است خواستار یک ملاقات حضوری در تابستان در اروپا است که تاکنون روس‌ها به این پیشنهاد پاسخی نداده‌اند.
به‌رغم ادعای آمریکا مبنی بر اقدامات مخرب روسیه در انتخابات سال ۲۰۲۰ ایالات متحده، تحقیقات نهادهای امنیتی و قضایی آمریکا نشان می‌دهد که نه روسیه و نه هیچ دولت خارجی دیگری نتوانستند روی نتایج رای‌گیری تاثیر بگذارند. این تحریم‌های جدید، شش موسسه و شرکت روسی فعال در زمینه حمایت از اقدامات سایبری مسکو و ۳۲ نفر از جمله افراد صاحب امتیاز در روسیه را شامل می‌شود که به گفته دولت آمریکا به اشکال گوناگون مثل انتشار اطلاعات غلط تلاش کرده‌اند در انتخابات ریاست‌جمهوری سال گذشته دخالت کنند.
کاخ سفید گفت: یکی از دیپلمات‌هایی که اخراج شده، نماینده نهادهای اطلاعاتی- امنیتی روسیه است. کاخ سفید افزود: دولت جو بایدن با استفاده از مجاری دیپلماتیک، امنیتی و نظامی و با تکیه بر «دقیق‌ترین ارزیابی» نهادهای اطلاعاتی آمریکا، قصد دارد به گزارش‌های مربوط به تشویق طالبان از سوی روسیه برای حمله به نیروهای آمریکایی و ناتو در خاک افغانستان پاسخ دهد.
گزارش‌های مربوط به تعیین جایزه برای حمله به نیروهای آمریکایی و ناتو در خاک افغانستان سال گذشته منتشر شد و دونالد ترامپ به دلیل واکنش نشان ندادن به این اقدام روسیه مورد انتقاد قرار گرفت.کاخ سفید تاکنون به طور علنی این گزارش‌ها را تایید نکرده است ولی در بیانیه روز پنج‌شنبه خود گفت: «امنیت و سلامت نیروهای ما و متحدان ما یکی از اولویت‌های اساسی دولت آمریکا است.»
این اقدام جدید دولت آمریکا بدون شک مناسبات سرد میان واشنگتن و مسکو را دچار تنش بیشتری خواهد کرد. جو بایدن در دومین مکالمه تلفنی خود با ولادیمیر پوتین در روزهای اخیر خواستار «کاهش تنش» در مرزهای شرقی اوکراین شد و در رابطه با دخالت‌های عوامل روسیه در انتخابات آمریکا گفت: «ما از منافع و امنیت ملی خود با قاطعیت دفاع می‌کنیم.» جو بایدن ماه گذشته در یک مصاحبه تلویزیونی در پاسخ به این سوال که آیا ولادیمیر پوتین را «قاتل» می‌دانید، گفت: «بله». جو بایدن افزود دوران «امتیاز دادن» به پوتین به سر رسیده است.
ولادیمیر پوتین در واکنش به این سخنان، سفیر روسیه در واشنگتن را فراخواند و در سخنرانی خود به موضوع برده‌داری سیاهپوستان و نسل‌کشی بومیان در تاریخ آمریکا و استفاده از بمب اتمی در حمله به ژاپن اشاره کرد. مشخص نیست که اقدامات تنبیهی دولت جو بایدن روی رفتار روسیه تاثیر بگذارد. دولت اوباما در واکنش به دخالت عوامل روسیه در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۱۶ تعدادی از دیپلمات‌های روس را اخراج کرد.
دولت دونالد ترامپ نیز که معمولا از رویارویی با روسیه اکراه داشت در سال ۲۰۱۸ در واکنش به مسمومیت یک جاسوس سابق توسط عوامل روسیه در بریتانیا چند دیپلمات روسیه را از واشنگتن اخراج کرد.
دولت آمریکا هنوز در حال بررسی ابعاد و نتایج حملات سایبری عوامل روسیه به سامانه کامپیوتری نهادهای فدرال از جمله وزارت خزانه‌داری، وزارت دادگستری، وزارت انرژی و امنیت داخلی است. اقدام روز پنج‌شنبه دومین مجموعه از تحریم‌های دولت جو بایدن علیه روسیه است. ماه گذشته دولت آمریکا هفت مقام روسیه و حدود ۱۰ نهاد دولتی آن کشور را در واکنش به مسمومیت و بازداشت الکسی ناوالنی، منتقد سرسخت کرملین، تحریم کرد.
با دور تحریم‌های جدید اما ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه هشدار داد که اقدامات آمریکا بدون پاسخ نخواهد ماند اما درباره اینکه اقدامات روس‌ها چه خواهد بود، توضیح بیشتری نداد. زاخارووا تصریح کرد که فعلا سفیر آمریکا در این کشور برای پاسخگویی احضار شده است. زاخارووا افزود: «چنین اقداماتی قطعا پاسخ قاطعانه‌ای در بر خواهد داشت. در واشنگتن، آنها باید بدانند که تخریب روابط دوجانبه هزینه‌بر خواهد بود. مسوولیت آنچه اتفاق می‌افتد کاملا به‌عهده ایالات متحده است.»
در روزهایی که ایالات متحده با روسیه و چین خود را درگیر می‌بیند، گویی زمان به دوران جنگ سرد بازگشته و بایدن نیز اقدامات تهاجمی روسیه را عبور از خط قرمز و به‌شدت نامناسب خوانده است. در حالی که در چهار سال گذشته بارها از سوی دونالد ترامپ درباره حملات هکری روسیه ابراز شک و تردید شد، به‌نظر می‌رسد در دوران بایدن، واشنگتن دیگر در برابر مسکو تسامح از خود نشان ندهد.
