اروپا و فرانسه به وحشت افتادند

لوپن در آستانه فتح الیزه

دنیای اقتصاد : رهبران راست‌افراطی در فرانسه که در نظرسنجی‌های انتخابات بعدی ریاست‌جمهوری بالا رفته‌اند و احساس می‌کنند که نبرد بر سر ایده‌ها را برده‌اند و بوی خون را در الیزه استشمام کرده‌اند، اکنون گوش‌های خود را تیز کرده و شاید به تنها چیزی که می‌نگرند، آن چیزی است که میان آنها و قدرت ایستاده است؛ سگ آبی. این همان نامی است که فرانسوی‌ها به رای‌دهندگانی می‌دهند که بارها اختلافات سیاسی را کنار گذاشته و هر‌کسی غیر از نامزدهای راست‌افراطی را به مسند قدرت نشانده‌اند. این رای‌دهندگان در‌ حال برافراشتن سدی در برابر آنها [راست‌افراطی] هستند همچون سگ آبی که در حال برافراشتن سد در برابر مهاجم است. رای دهندگان دقیقا همان کار را در سال ۲۰۱۴ در پرپیگنان - یک شهر قرون وسطایی از ساختمان‌های رنگی در مدیترانه نزدیک مرز اسپانیا- انجام دادند.

«نوریمیتسو اونیشی» و «کنستانت مهوت» در گزارش ۱۳ مارس در نیویورک‌تایمز نوشتند، اما سال گذشته آن سد شکست و پرپیگنان به بزرگ‌ترین شهر تحت‌کنترل «اجتماع ملی»، حزب راست‌افراطی به رهبری مارین لوپن، تبدیل شد. امروز این شهر بیش از ۱۲۰ هزار نفری از نزدیک به‌عنوان پاتوقی برای استراتژی راست‌افراطی و به‌عنوان منادی بالقوه آنچه در مسابقه مجدد انتخابات ریاست جمهوری به رقابتی میان خانم لوپن علیه رئیس‌جمهور مکرون تبدیل شده، رصد می‌شود.

پیروزی لوپن برای فرانسه‌ و البته کل اروپا، تکان‌دهنده خواهد بود. این یک ماده قانونی و اعتقادی در فرانسه است که حزبی که رهبری‌اش مدت‌ها شعله‌های یهودستیزی، نوستالژی نازی‌ها و تعصب ضدمهاجرتی را افروخته نگاه‌داشته نمی‌تواند موفقیتی در انتخابات جنجالی ریاست‌جمهوری دو مرحله‌ای این کشور به دست آورد. اما حزب لوپن به‌طور پیوسته فراتر از آنچه بسیاری از فرانسوی‌ها تصور می‌کردند آمادگی کسب کرده و پیشرفت‌هایی به دست آورده است و حضور لوپن در آخرین دور انتخابات ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۷ برای نظام سیاسی فرانسه شوک‌آور بود. با توجه به تاریخ این حزب در فرانسه، هنوز هم موفقیتش چندان بالا نیست اما در حال‌حاضر، شاید موفقیتش به اندازه گذشته نباشد. نظرسنجی‌های اخیر نشان می‌دهد که او در اولین دور از رقابت‌های سال آینده ریاست جمهوری به زورآزمایی با مکرون پرداخته و در انتخابات میان‌دوره‌ای دوم فقط با چند امتیاز یا رای نسبت به مکرون در حال پیشروی است. در یک نظرسنجی که روز پنج‌شنبه منتشر شد، ۴۸درصد از پاسخ دهندگان گفتند که لوپن احتمالا‌ با ۷ درصد افزایش در مقایسه با نیم سال پیش رئیس‌جمهور بعدی فرانسه خواهد بود.

«اونیشی- مهوت»، گزارشگران نیویورک‌تایمز، به نقل از «لوئی الیوت»، شهردار پرپیگنان و رهبر دیرپای «اجتماع ملی» نوشتند: «آنها از سال ۲۰۰۲ در حال سدسازی بودند، بنابراین از آنها دوباره بخواهید تا با مکرون سدسازی کنند اما چه تغییری رخ خواهد داد؟ هیچی.» الیوت می‌گوید، رای دهندگان سد‌ساز دیگر کارآمد نیستند بر‌خلاف سد‌هایی که حیوانات می‌سازند. او افزود: «سگ‌های آبی سد‌ می‌سازند و این سد‌‌ کارآمد و مفید هم هست.» در سال ۲۰۱۴، بسیاری از رای دهندگان چپ و راست به شکل موفقیت آمیزی در «جبهه جمهوری خواهان» علیه الیوت متحد شده بودند؛ به همان شیوه‌ای که آنها در برابر لوپن در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۷ که مکرون پیروز آن شد، سد‌ علم کردند. اما طی سال‌های بعدتر الیوت موفق شد تصویر حزب را در پرپیگنان معتدل‌تر و نرم‌تر سازد و گروندگان جدیدی را به دست آورد حتی زمانی که سگ‌های آبی متوهم در خانه ماندند یا در روز رای‌گیری در سال ۲۰۲۰ آرای سفید به صندوق‌ها ریختند. الیوت به راحتی در برابر رقیب سال ۲۰۱۴ خود پیروز شد که همچون مکرون به راست متمایل شده بود و خود را بهترین کنترل‌گر در برابر راست‌افراطی جا انداخته بود.

در سطح ملی، مارین لوپن که همسر غیررسمی [Common-law partner: ازدواجی عرفی که یک زوج بدون اینکه رابطه‌شان را به‌صورت رسمی به‌عنوان ازدواج شهروندی یا دینی یا مذهبی ثبت کرده باشند ازدواج کرده محسوب می‌شوند] الیوت به مدت یک دهه تا سال ۲۰۱۹ بود، نیز کوشیده تا چهره حزب خود را پاکسازی کند آن‌هم در بحبوحه پرسش‌هایی در مورد عمق و صداقت این تلاش‌ها. لوپن ضمن حفظ مواضع اصلی و تند حزب در مورد مهاجرت، اسلام و امنیت، برنامه‌های درازدامن‌ اقتصادی پوپولیستی‌ حزب را به‌طور مثال، با کنار گذاشتن پیشنهاد خروج از منطقه یورو و ترویج مجدد صنعت سبز نرم‌تر کرده است. تلاش این حزب برای ورود به جریان اصلی سیاست، سردرگمی خاصی را برای مکرون به وجود آورده است. مکرون با احساس تهدید سیاسی و فقدان یک چالش واقعی در سوی چپ‌ها، کوشیده تا با «اجتماع ملی» در زمین خود مبارزه کند: در غلتیدن به راست برای چشم و هم‌چشمی با رای‌دهندگانی که ممکن است وسوسه شوند او را ترک کنند. مکرون با انجام این کار امیدوار است تا راست‌افراطی را دور نگه دارد. برخی رهبران اجتماع ملی، برخی اعضای حزب مکرون و برخی تحلیلگران سیاسی استدلال می‌کنند که این تغییر جهت (shift) به برجسته‌کردن بیشتر راست‌افراطی، یا لااقل بسیاری از پیام‌هایش، هم کمک می‌کند. استراتژی مکرون ممکن است نتیجه ناخواسته کمک به اجتماع ملی در تلاش‌های چند دهه‌ای این حزب برای تبدیل شدن به یک حزب عادی را به دنبال داشته باشد. الیوت می‌گوید:«‌این سخنان به آنچه ما می‌گوییم مشروعیت می‌بخشد. اینها کسانی هستند که ۳۰ سال است چنین می‌گویند: مراقب باشید، آنها نفرت‌انگیز هستند، آنها فاشیست هستند زیرا مسلمانان را هدف قرار می‌دهند. ناگهان، آنها مثل ما سخن می‌گویند و همان کاری را انجام می‌دهند که ما را به آن متهم می‌کردند.»

مکرون و وزرایش در ماه‌های اخیر کوشیده‌اند مسائل راست‌افراطی را با سیاست‌های جدید تطبیق دهند، در مورد جرم و جنایت رویکرد سختی اتخاذ کنند و لایحه‌ای را از تصویب بگذرانند که فیلمبرداری از پلیس را محدود می‌سازد؛ امری که پس از اعتراضات به کنار گذاشته شد اما آنچه مربوط به محدود کردن و سرکوب جدایی‌طلبی اسلامی است را تصویب کرد. در مناظرات اخیر تلویزیونی، وزیر کشور «ژرارد دارمانین»، حتی لوپن را به «متزلزل» بودن و «نرم‌تر از ما بودن» در برابر اسلام‌گرایی متهم کرده است. آنها به سیاست‌های هویتی روی آورده‌اند و دستور تحقیق در مورد «چپ- اسلام‌گرایی» در دانشگاه‌های فرانسه و به اصطلاح، دیگر ایده‌های الهام گرفته آمریکایی که به گفته آنها تهدیدی است بر تضعیف ارزش‌های فرانسه را صادر کرده‌اند. «ژان میشل میس»، یک قانون‌گذار ملی از حزب مکرون، درباره اجتماع ملی گفت: «هرچه بیشتر به زمین آنها برویم، آنها را قوی‌تر می‌کنیم. بنابراین رهبران آنها بسیار خوشحال هستند زیرا در آخر‌ ما موضوعات مبارزاتی آنها را مشروعیت بخشیده و قانونی می‌سازیم.»

«نیکلاس لبورگ»، عالم سیاسی و متخصص اجتماع ملی، گفت که اتخاذ موضوعات و مسائل مربوط به راست‌افراطی اغلب نتیجه عکس داده است. وی گفت: «آنچه آنها هم‌اکنون در حال انجامش هستند تبلیغات برای مارین لوپن است.» حتی همانطور که مکرون خود را به‌عنوان بهترین نامزد محافظت از فرانسه در برابر راست‌افراطی معرفی کرده است، نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد رای‌دهندگان از اینکه از آنها خواسته شود علیه یک نامزد و نه به نفع او رای دهند، واقعا خسته شده‌اند. در زمره سگ‌های آبی سابق پرپیگنان زوجی هستند به نام‌های «ژاک» و «رجین تالائو» که زوج بازنشسته‌ای هستند که همیشه به جریان اصلی رای داده‌اند و به ساخت سد‌ علیه راست‌افراطی در پرپیگنان در سال ۲۰۱۴ و در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۷ یاری رسانده‌اند. پرپیگنان که به لحاظ تاریخی محافظه‌کار و به لحاظ اقتصادی سرخورده است شاید به‌طور طبیعی روی بازی در برابر حزب لوپن داشته باشد که در شهرهای کوچک در جنوب و شمال در سال‌های اخیر پیروز شده است. اما پیروزی در تالائوس در پرپیگنان یک نقطه عطف بوده است. محله آنها، «ماس للارو» (MasLlaro)، منطقه‌ای از خانه‌های باشکوه در زمین‌های بزرگ در میان باغ‌های انگور در حاشیه شرقی شهر، ثروتمندترین بخش پرپیگنان است. در سال ۲۰۲۰، بیش از ۶۰ درصد از ساکنان آن به الیوت رای دادند: ۷ درصد بیشتر از تعداد کلی آرای وی و ۱۰ درصد بیشتر از ۲۰۱۴. این محله همواره به جریان اصلی رای داده است‌ اما تالائوس‌ خسته و سرخورده از وضع موجود، مانند بسیاری دیگر‌ برای اولین‌بار در سال گذشته به راست‌افراطی رای داد. در هر حال، راست‌افراطی به نیرویی موثر در حیات سیاسی فرانسه تبدیل شده و تلاش دارد تا در دور بعدی انتخابات حضور گسترده‌ای داشته باشد.