دوئل بر سر برنامه بایدن برای «نجات آمریکا» عکس: AFP

جو بایدن، رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا، پنج‌شنبه شب مورخ ۲۵دی ماه بسته پیشنهادی ۹/ ۱‌تریلیون دلاری خود را برای احیای اقتصاد کشور و مبارزه با رکودی که در اثر همه‌گیری کرونا به اقتصاد این کشور لطمه وارد آورده، اعلام کرد. این طرح شامل پرداخت‌۱۴۰۰‌دلار به هر آمریکایی می‌شود. این چیزی است که دموکرات‌ها ماه‌ها بر اجرای آن اصرار می‌ورزیدند. «جیم تانکرسلی» و «مایکل کرولی» در گزارش ۱۵ ژانویه برای نیویورک‌تایمز نوشتند، این بسته شامل کمکی بیش از ۴۰۰‌میلیارد دلار برای مبارزه مستقیم با پاندمی کروناست؛ از جمله مبالغی برای تسریع در استفاده از واکسن و بازگشایی ایمن بیشتر مدارس ظرف ۱۰۰روز. بخش دیگر این بسته شامل ۳۵۰میلیارد دلار است که به دولت فدرال و حکومت‌های محلی کمک می‌کند تا کسری بودجه خود را جبران کنند. در بطن این بخش از برنامه ۲۰ میلیارد دلار برای برنامه واکسیناسیون ملی در نظر گرفته شده و ۵۰میلیارد دلار برای تست و رصد کرونا. همچنین۴۴۰ میلیارد دلار نیز برای کمک به کسب و کارهای کوچک اختصاص دارد. مبلغ بیمه بیکاری از هم‌اکنون تا سپتامبر آینده هم از ۳۰۰ دلار در هفته به ۴۰۰ دلار افزایش می‌یابد. رئیس‌جمهوری منتخب همچنین از کنگره خواسته تا حداقل دستمزد را هر ساعت به ۱۵‌دلار افزایش دهد. بایدن در یک سخنرانی گفت: «طی این پاندمی میلیون‌ها آمریکایی بدون اینکه تقصیری متوجه آنها باشد کرامت و احترام خود را از دست دادند... دردی واقعی وجود دارد که بر اقتصاد سنگینی می‌کند.» بایدن در بخش دیگری از سخنرانی خود گفت: «سلامت ملت‌مان در خطر قرار گرفته است.» او افزود که این «سلامت رایگان به‌دست نیامده اما شکست در آن هزینه‌های گزافی خواهد داشت.» تعداد قربانیان ویروس‌کرونا در آمریکا تا روز پنج‌شنبه به مرز ۴۰۰ هزار نفر نزدیک شد و بیش از ۲۳میلیون آمریکایی به این ویروس مبتلا شده‌اند. رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا که چند روز بیشتر با ورود به کاخ‌سفید فاصله ندارد، پنج‌شنبه شب در یک سخنرانی خطاب به مردم و قانون‌گذاران آمریکایی گفت؛ کشور با بحران انسانی روبه‌روست و نباید برای پایان‌دادن به رنج انسان‌ها لحظه‌ای را هدر داد. او گفت: «نه‌تنها از نظر اقتصادی حیاتی است که وارد عمل شویم بلکه معتقدم از نظر اخلاقی وظیفه ماست. در میانه این همه‌گیری نمی‌توانیم بگذاریم مردم گرسنه بمانند یا خانه‌هایشان را از دست بدهند. یا پرستارها و معلم‌هایی را تماشا کنیم که کارشان را از دست می‌دهند آن‌هم وقتی که اینقدر به آنها احتیاج داریم.»

برنامه بایدن برای احیای اقتصادی که «برنامه نجات آمریکا» نام گرفته مجموعه‌ای از مشوق‌های اقتصادی و کمک‌های مستقیم است که ۹/ ۱ تریلیون دلار ارزش دارد و از جمله شامل کمک‌های نقدی مستقیم، گسترش بیمه بیکاری، کمک‌هزینه اجاره خانه، کمک هزینه مواد غذایی، کمک به کسب وکارهای کوچک است. جو بایدن وعده داده که در صد روز اول دولت خود صد میلیون آمریکایی را واکسینه کند. روزانه بیش از ۲۰۰‌هزار آمریکایی به ویروس‌کرونا مبتلا می‌شوند و هفته گذشته هم یک‌میلیون آمریکایی خواستار مقرری بیکاری شدند که به گفته وزارت کار آمریکا از ماه ژوئیه تا‌کنون بی‌سابقه بوده است. به نوشته نیویورک‌تایمز، آنچه باعث شده این برنامه «بسیار توی چشم بیاید» پرداخت ۱۴۰۰‌دلار به هر آمریکایی است. پاندمی کرونا بیش از ۲۲ میلیون شغل را در آمریکا از بین برده که تنها حدود ۱۲‌میلیون از آنها بازیابی شده است. تاکنون بیش از ۲۰میلیون نفر در آمریکا به ویروس‌کرونا دچار شده و بیش از ۳۸۵ هزار نفر بر اثر بیماری کووید-۱۹ جان خود را از دست داده‌اند. به نوشته «تانکرسلی- کرولی»، بایدن در بحبوحه بحران ملی و یک روز پس از طرح استیضاح ترامپ در مجلس نمایندگان از فرصت استفاده کرد و این طرح را در دستور کار خود قرار داد. اگرچه این نشان‌دهنده تغییری سیاسی در واشنگتن است آن‌هم زمانی که دموکرات‌ها کنترل کنگره را در دست دارند اما حمایت از برنامه بایدن با چالش‌هایی مواجه خواهد شد؛ از جمله بحث محاکمه ترامپ در سنا که می‌تواند تصویب آن را به تاخیر اندازد. با این حال، روشن هم نیست که بایدن چگونه می‌خواهد آرای مورد‌نیاز برای تایید طرح بلندپروازانه خود را به‌ویژه در سنا به‌دست بیاورد. پیروزی دموکرات‌ها در دو انتخابات جورجیا باعث شد حزب دموکرات بتواند کنترل سنا را - فقط با اختلاف ۵۰-۵۰ پس از رای شکننده کامالا هریس- به‌دست گیرد. بایدن گفته بود قانون‌گذاران باید برای مصلحت کشور گردهم آیند و «وحدت رویایی در آسمان نیست؛ بلکه اقدامی عملی است برای انجام کارهایی که زمین مانده است و باید این کارها را دست در دست هم انجام دهیم.» گزارشگران نیویورک‌تایمز بر این باورند که سخنرانی بایدن در روز پنج‌شنبه در زمانه‌ای فوق‌العاده چالش‌برانگیز رخ داد یعنی زمانی که ویروس تاجدار همچنان روندی صعودی دارد و میلیون‌ها کارگر در حاشیه باقی مانده و شکاف‌های حزبی در آمریکا به مرحله‌ای حساس رسیده است. یک هفته پس از حمله گروهی از اوباش به ساختمان کنگره برای اخلال در صدور گواهی پیروزی بایدن، واشنگتن همچون یک شهر مسلح می‌ماند که خیابان‌هایش مملو از موانع فولادی است و نیروهای مسلح هم در شهر و مناطق حساس حضوری چشمگیر دارند. انتظار می‌رود بیش از ۲۰هزار نیروی گارد‌ملی تا پیش از سوگند بایدن در ۲۰ ژانویه به واشنگتن سرازیر شوند.

وزارت کار آمریکا روز پنج‌شنبه گزارش داد که ۱۵/ ۱ میلیون آمریکایی در هفته اول سال‌جاری درخواست بیمه بیکاری کردند که نسبت به هفته گذشته افزایشی ۲۵درصدی را نشان می‌دهد. ۲۸۴ هزار درخواست دیگر هم برای کمک به بیکاری کرونا ارائه شده است. این اداره هفته گذشته گزارش داد که ایالات‌متحده در ماه دسامبر ۱۴۰ هزار شغل را از دست داد. دستیاران بایدن می‌گویند که وضعیت اضطراری باعث شد رئیس‌جمهور منتخب بسته اقتصادی بزرگ‌تری نسبت به زمانی که اوباما در سال ۲۰۰۹ و در بحبوحه فشار اقتصادی روی کار آمد ارائه دهد. طرح پیشنهادی بایدن ۵۰برابر بزرگ‌تر از طرح اوباما- بایدن است. این بسته نشان‌دهنده دامنه چالشی است که اقتصاد با آن دست به گریبان است و دامن نظام بهداشتی کشور را هم گرفته است. روز پنج‌شنبه بایدن خاطر‌نشان کرد که برنامه ملی و زیرساخت‌های موجود برای واکسیناسیون سراسری بسیار کمتر از آنچه تیم آینده کاخ‌سفید پیش‌بینی کرده، توسعه داشته است. به نوشته گزارشگران نیویورک‌تایمز، «رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، لحنی خوشبینانه به خود گرفت» و افزودکه «ما می‌توانیم از پس چالش‌های فعلی برآییم.» این طرح مورد ستایش گروه‌های پیشرو و نیز لابی پیشران تجاری در کشور یعنی اتاق بازرگانی ایالات‌متحده است که اغلب بر سر مخارج و مقررات با دولت اوباما سر ستیز داشت. این اتاق در بیانیه‌ای گفت: «ما تمرکز رئیس‌جمهور منتخب را در زمینه واکسیناسیون و بخش‌های اقتصادی و خانواده‌هایی که همچنان با طغیان همه‌گیری رنج می‌برند تحسین می‌کنیم.»

p04-01

فرصت  بایدن به اقتصاد و بازارها