حرکت کامیونهای واکسن کرونا از بلژیک به انگلیس
بخت به جانسون روی کرده است
یک واکسیناسیون موفق میتواند خاطره بد بوریس جانسون را در دوران پاندمی از اذهان بزداید و این آخرین شانس نخستوزیر محافظهکار بریتانیا خواهد بود. طرحهای بوریس جانسون، مبتنی بر تعطیلیهای مداوم کسب و کارها از پیش به اقتصاد بریتانیا در آستانه برگزیت آسیبهای فراوانی وارد کرده است. همچنین آمار مرگ و میر بریتانیا در میان کشورهای اروپایی بییشتر بوده است. همزمان داستان مذاکرات بریتانیا و اتحادیه اروپا درباره برگزیت به نقطه حساسی رسیده است. متحدان جانسون میگویند که تصویب سریع واکسیناسیون میتواند به سود برگزیت نیز تمام شود. این ادعا اما به سرعت رد شد. با این وجود یک واکسیناسیون سریع و انبوه میتواند نشان دهد که بریتانیا چگونه توانسته است نسبت به اروپا دست به یک آزمایش بزرگ بزند.
دیوید کینگ، مشاور امور علمی دولت که تبدیل به صدای انتقاد از حزب شده بود، به نیویورکتایمز گفت: «دولت بریتانیا بهدنبال راهی میگردد تا ادعای پیروزی کند، برای آنکه آنها با پاندمی روزگار بریتانیاییها را خونین کردند.» او افزود: «واکنش ملیگرایانه بیرحمانه و معمولا ناپسند است.»
با این حال سخت است که سیاست را از سلامت عمومی جدا کرد. در شرایطی که اولین محموله واکسنهای شرکت فایزر و بایونتک قرار است از بلژیک با کامیونهای یخچالدار به بریتانیا وارد شود، مذاکرهکنندگان در لندن در آخرین مراحل مذاکراتشان برای برگزیت هستند. این مذاکرات عصر جمعه متوقف شد، این در حالی است که نشانههایی وجود داشت که مذاکرات به خوبی در حال پیشرفت است و این موفقیت برای جانسون ضروری است. بیماری پاندمی فشارها را روی بوریس جانسون و برگزیت بیشتر کرد؛ چراکه تعطیلیهای مداوم شکستهای اقتصادی فراوانی را به دولت محافظهکار بریتانیا تحمیل کرد.
با این حال هنوز وقایع میتواند بهگونهای پیش برود که عایدی خوبی را نصیب بوریس جانسون کند. سیاستمداران طرفدار برگزیت با صراحت از ملیگرایانه بودن آن بحث میکنند و میگویند که تصویب تزریق واکسن یک پیروزی اولیه است اما این واکسیناسیون تنها چند روز جلوتر از آمریکا و چند هفته پیش از سایر کشورهای اروپایی است.
گوین ویلیامز، وزیر آموزش و پرورش بریتانیا میگوید اقدام بریتانیا سریعتر از همسایگانش بوده است، برای اینکه ما از همه کشورها بهتر هستیم. جیکوب ریس موگ، از مجلس عوام بریتانیا میگوید: «نهادهای نظارتی اروپا کمی عقب هستند و هنوز نتوانستهاند چیزی را تصویب کنند.» او میافزاید: «ما در حال ترک هستیم و شما خود حدیث مفصل بخوانید از این مجمل. ما الان دیگر کشوری آزاد شده از دست اتحادیه اروپا هستیم.»
در واقع تایید سریع واکسن فایزر با برگزیت امکانپذیر نبود. اگرچه انگلیس ژانویه گذشته بهطور رسمی از اتحادیه اروپا جدا شد اما تا پایان دوره گذار، یعنی ۳۱ دسامبر به مقررات اتحادیه اروپا پایبند است. تنظیمکننده مسائل بهداشت عمومی انگلیس با استفاده از قدرت قانون اضطراری که در دسترس همه اعضای اتحادیه اروپا قرار دارد توانست برای این بیماری پاندمی سریعترین اقدام را ترتیب دهد. با این حال هنوز اقدام سریعتر انگلیس نسبت به آلمان و فرانسه برای طرفداران برگزیت یک برگ برنده حساب میشود و آنها میگویند که بریتانیا هنوز یک قطب بزرگ اقتصادی در این سوی آتلانتیک است که میتواند در بازار جهانی از واکسن گرفته تا ونتیلاتور حضور قابل توجهی داشته باشد.
جاناتان پاول، رئیس کارکنان نخستوزیری در زمان تونی بلر میگوید: «هیچکس به خاطر آمار و ارقام ناشی از تعداد بیماران عفونی و کشته شده در بریتانیا احساس افتخار نمیکند اما به نظرم ما جلوتر از سایر کشورهای اروپایی قدمهای بهتری برداشتهایم.» با این حال پاول میگوید که واکسن فایزر شاهدی بر ارزشمند بودن شرایط پیش از برگزیت است که در شرایط همکاریهای فرامرزی اتحادیه اروپا صورت گرفته است.
واکسن شرکت فایزر با رهبری یک دانشمند ترکیهای که در موسسه بایونتک فعالیت دارد، تولید شده است و در این میان شرکت آمریکایی و کارخانه بلژیکی نیز در روند توزیع و تولید سهم دارند.
برگزیت جانسون نشان میدهد که این بیماری پاندمی چه آسیبهایی به بریتانیا وارد کرد. بریتانیا از پیوستن به صندوق خرید واکسن چند میلیارد دلاری اتحادیه اروپا خودداری کرد و همزمان نیز گفت که قصد ندارد از یک کنسرسیوم اروپایی، دستگاههای ونتیلاتور تهیه کند. تصمیم آخری اما بیش از همه به بریتانیا ضربه زد، چرا که بریتانیا در زمان اوج بیماری با کمبود دستگاههای ونتیلاتور روبهرو شد و این بیش از همه دولت بریتانیا را تحت فشار گذاشت. هر چند که در پایان بیمارستانها توانستند به تعدادی که تقاضا داشتند، به ونتیلاتور دسترسی پیدا کنند اما حالا جانسون تصمیم دارد اشتباه پیشین را تکرار نکند و با خرید ۴۰ میلیون دوز واکسن، قصد دارد زودتر از سایر کشورهای اروپایی از این بلای جهانی عبور کند. البته بریتانیا پیش خرید ۳۵۰ میلیون دوز از ۷ نوع واکسن را تصویب کرده بود و حتی برخی از این واکسنها هنوز در مراحل بالینی قرار دارند. بریتانیا وقتی دیرتر از سایر کشورهای اروپایی کسب و کارها را تعطیل کرد (اواخر ماه مارس)، از شیوع این بیماری ضربات شدیدی دریافت کرد. این کشور در پاییز امسال در رده دومین کشور آلوده از نظر ابتلا قرار گرفت و مجبور شد بیش از سایر رهبران این قاره تعطیلیهای پیاپی در نظر بگیرد. این تاخیر اما از پیش خسارت خود را به این کشور وارد کرده بود و میزان کشتههای ناشی از این بیماری در پاییز از ۶۰ هزار نفر عبور کرد. پروفسور کینگ میگوید: «وقتی ما در تعطیلی به سر میبردیم به نظر رسید قصد نداریم سرعت تشخیص و ردیابی بیماران خود را بالاتر ببریم.» او میافزاید: «هنوز سیستمی نداریم که نزدیک به ظرفیت مورد نیاز ما باشد.» با این حال اقدام زود بوریس جانسون برای خرید واکسیناسیون این امید را در میان محافظهکاران بهوجود آورده است که آنها میتوانند از چاه حفر شده توسط کرونا خارج شوند.