اروپا دلخوش به انتخاب بایدن نباشد
استراتژی استقلال‌طلبانه مکرون از عمو سام
وی سپس عنوان کرد که اعتقاد دارد آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان نیز دیدگاهی مشابه دیدگاه او داشته باشد. مکرون گفت: «ایالات‌متحده تنها زمانی به ما به‌عنوان متحد خود احترام می‌گذارد که ما درباره جایگاه خود جدی باشیم و در امور دفاعی خود استقلال داشته باشیم.» رویترز در ادامه به نقل از مکرون افزود: «ما باید همچنان به سمت خودمختا‌ری و استقلال گام برداریم، همان‌طور که ایالات‌متحده چنین کرده و همین‌طور چین.» رئیس‌جمهور فرانسه بر لزوم حق‌حاکمیت و استقلال راهبردی اروپا تا‌کید کرد و گفت: «وقتی درباره حاکمیت و استقلال راهبردی اروپا صحبت به‌میان آوردم، دیوانه پنداشته شدم و این ایده‌ها به‌عنوان امیال و هوس‌های فرانسه رد شد، اما ما موفق شدیم که کارها را پیش ببریم و در اروپا این ایده‌ها مورد‌توجه قرار گرفته است.»
رئیس‌جمهور فرانسه سپس با انتقاد از وابستگی کشورهای اروپایی به آمریکا در قضیه توافق هسته‌ای ایران و ۱+۵ (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و چین به‌علاوه آلمان) گفت: «متا‌سفانه پیامدهای کامل این قضیه را در قضیه مذاکرات ایران درک کردیم. ما کشورهای اروپایی همچنان می‌خواستیم در چارچوب آنچه برجام می‌نامیم باقی بمانیم، اما با خروج آمریکا، هیچ شرکت اروپایی از ترس تحریم‌های ایالات‌متحده نتوانست به تجارت با ایران ادامه دهد، از این‌رو وقتی درباره حق‌حاکمیت یا استقلال راهبردی سخن به‌میان می‌آورم، تمامی این مسائل را کنار هم گذاشته‌ام که در نگاه اول بسیار متفاوت از این منظر به‌نظر می‌رسید.»
مکرون درخصوص برنامه و نظریه خود درخصوص مبارزه با تروریسم تا‌کید کرد: «ما به دو اصل قوی نیاز داریم؛ بازگشت به مسیر همکاری مفید جامعه بین‌المللی به‌طوریکه با جلوگیری از وقوع جنگ، چالش‌های فعلی را مورد بررسی قرار دهیم و اصل بعدی ایجاد یک اروپای بسیار قوی‌تر است.» هفته گذشته مکرون با جو بایدن، رئیس‌جمهور منتخب ایالات‌متحده مکالمه‌ای داشت که در جریان آن تا‌کید کرد او آماده همکاری با بایدن درباره مسائلی همچون تغییرات آب و هوایی، بهداشت و مبارزه علیه تروریسم است. مکرون دو سال قبل خواستا‌ر تشکیل «ارتش واقعی اروپا» به‌منظور دفاع این اتحادیه از خود در برابر چین، روسیه و حتی ایالات‌متحده شده بود. وی آن زمان گفت که از آغاز دوره ریاست‌جمهوری خود بر ضرورت تشکیل یک نیروی مشترک نظامی برای اتحادیه اروپا تا‌کید داشته و اروپا در زمینه دفاعی باید وابستگی کمتری به آمریکا داشته باشد.
مکرون و تشکیل ارتش اروپایی
مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، دو سال قبل خواستا‌ر تشکیل «ارتش واقعی اروپا» به‌منظور دفاع این اتحادیه از خود در برابر چین، روسیه و حتی ایالات‌متحده شده بود. وی که از آغاز دوره ریاست‌جمهوری خود بر ضرورت تشکیل یک نیروی مشترک نظامی برای اتحادیه اروپا تا‌کید داشت، آن‌زمان در گفت‌و‌گو با «رادیو اروپا ۱» گفت که اروپا در زمینه دفاعی باید وابستگی کمتری به آمریکا داشته باشد. وی تا‌کید کرد که اهمیت این امر به‌ویژه پس از اعلام خروج آمریکا از پیمان موشک‌های هسته‌ای که با روسیه داشت، برجسته می‌شود. اشاره وی به پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد است که در سال ۱۹۸۷، بین رونالد ریگان، رئیس‌جمهوری وقت ایالات‌متحده آمریکا و میخائیل گورباچف، دبیر‌کل حزب کمونیست شوروی، امضا و از ژوئن ۱۹۸۸ نیز اجرایی شد. هدف از این پیمان از میان بردن موشک‌های هسته‌ای و متعارف کروز و سکوهای پرتا‌ب آنها، با برد ۵۰۰ تا هزار و هزار‌تا ۵۵۰۰ کیلومتر بود. این پیمان مربوط به موشک‌های زمینی می‌شود.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا با وارد کردن این اتهام که روسیه مفاد این پیمان را نقض‌کرده از این پیمان خارج شد. روسیه این اتهامات را رد کرد. مکرون بر این باور است که «جدا از تشکیلات ناتو، باید یک نیروی اروپایی متشکل از ۹ کشور اروپایی تشکیل شود تا هنگام وقوع درگیری‌ها یا بلایای طبیعی در این قاره وارد عمل شود.» خبرگزاری آسوشیتدپرس هم در همین رابطه نوشت، چنین به‌نظر می‌رسد که روی کار آمدن ترامپ در آمریکا «موجب پوست‌اندازی اندیشه‌ای در اروپا شده است.» این پوست‌اندازی در رویکرد مرکل- مکرون نمود بیشتری دارد. هر دو به‌نوعی به فکر جدایی از آمریکا هستند چرا‌که حضور ترامپ در کاخ‌سفید این باور را در میان رهبران آلمان و فرانسه تقویت کرده که ممکن است روزگاری نه‌چندان دور فردی مانند ترامپ یا با اندیشه‌های ترامپیستی روی کار بیاید و باز همان آش و همان کاسه. بنابراین آنها اکنون به فکر افتا‌ده‌اند تا استقلال بیشتری در برابر آمریکا داشته باشند به‌گونه‌ای که در روز مبادا از توان تصمیم‌گیری مستقل در برابر ایالات‌متحده برخوردار باشند. آسوشیتدپرس نوشت، رئیس‌جمهور فرانسه افزود که «ما نمی‌توانیم از اروپاییان دفاع کنیم، مگر اینکه تصمیم به تشکیل یک ارتش واقعی بگیریم.» وی به‌طور مشخص دفاع از این قاره مقابل چین، روسیه و آمریکا را از اهداف تشکیل این ارتش عنوان کرده بود. وزیران دفاع ۹ کشور یادشده روز هفتم نوامبر ۲۰۱۸ برای نخستین‌بار در پاریس با یکدیگر دیدار و درباره جزئیات عملکرد این نیروی نظامی مشترک مذاکره کردند.
اتحادیه اروپا قصد دارد بودجه دفاعی خود را از سال ۲۰۲۱ به بعد به‌طور گسترده افزایش دهد و ۱۳ میلیارد یورو را طی هفت سال به پژوهش و ساخت تجهیزات جدید اختصاص دهد.
۲۵ کشور عضو اتحادیه اروپا نیز متعهد شدند همکاری‌های دفاعی هماهنگی در سرمایه‌گذاری و کمک به توسعه این پروژه که «پِسکو» نام دارد، داشته باشند. خروج بریتا‌نیا از اتحادیه اروپا که با تشکیل این ارتش مشترک مخالف بود، موجب احیای دوباره گفت‌و‌گوها در این زمینه میان اعضا شد. علاوه بر این، نگرانی نسبت به تمایل کمتر دونالد ترامپ در دوران حضورش در کاخ‌سفید در مقایسه با روسای‌جمهور پیشین آمریکا در کمک به اروپا برای مقابله با تهدیدات روسیه نیز از دیگر دلایل افزایش علاقه اروپا به تشکیل این نیروی نظامی مشترک بود. به‌دنبال مسمومیت سرگئی اسکریپال، جاسوس دوجانبه روس و دخترش در بریتا‌نیا که لندن، مسکو را عامل آن می‌داند، تصرف شبه‌جزیره کریمه در سال ۲۰۱۴ و حمایت مسکو از جدایی‌طلبان شرق‌اوکراین و نیز استقرار سامانه‌های موشکی روسیه در نزدیکی مرزهای کشورهای اروپایی، تنش‌ها میان اتحادیه اروپا و روسیه افزایش یافت.
در حقیقت ترس اتحادیه اروپا از نزدیکی روسیه به این قاره، استقرار تجهزات نظامی روسیه در مناطق مجاور قاره‌سبز و نیز ظهور چین و بی‌مبالاتی‌های ترامپ باعث شد رهبران اتحادیه اروپا به رهبری مکرون- مرکل عملا به فکر استقلال عمل از آمریکا باشند. در همین راستا بود که مکرون ایده تشکیل یک ارتش مستقل اروپایی را مطرح کرد تا بتواند عملکرد موثرتری در برابر تهدیدات روسیه و فراز و فرودهای سیاسی در آمریکا داشته باشد. مکرون معتقد است تشکیل ارتش اروپایی باید «کاملا اروپایی» و مجزا از ناتو باشد. ظاهرا با توجه به اینکه ترکیه و آمریکا به‌عنوان دو عضو ناتو در برخی حوزه‌ها هیچ‌مشورتی با اعضای پیمان آتلانتیک‌شمالی ندارند و عملا به راه خود می‌روند، مکرون در نظر دارد تا یک نیروی «کاملا اروپایی» تشکیل دهد تا نشانی از ترکیه و آمریکا در آن نباشد.
