فضای سیاسی در چین محدودتر می‌شود
بازداشت منتقد سرشناس شی
«جری شی» در گزارش ۶ ژوئیه برای واشنگتن پست نوشت، دستگیری «شو» در حومه پکن ۵ ماه پس از آن است که وی مقاله‌ای مفصل منتشر کرد و از رهبران سیاسی خواست تا تحقیقات جامع و آشکاری را در مورد شیوع کرونا در ووهان شروع کنند و چیزی را که او «چرخش کشور به سوی جباریت» می‌نامید را معکوس سازند. دوستان او در پکن که به شرط فاش نشدن نام سخن می‌گفتند، چنین روایت می‌کنند که «شو» در اوایل صبح دوشنبه در خانه‌اش دستگیر شد. برخی گزارش‌های اجتماعی- که واشنگتن پست نمی‌تواند آن را تایید کند- می‌گوید که خانه او از سوی ۲۰ افسر پلیس محاصره شد و «شو» را همراه با کامپیوتر شخصی‌اش به مکان نامعلومی بردند. دپارتمان حقوق دانشگاه Tsinghua - جایی که «شو» در آن تدریس می‌کرد- سال گذشته وی را به دلیل نوشته‌های سیاسی‌اش تنزل مقام داد. این دانشگاه در مورد وضعیت «شو» ابراز بی‌اطلاعی کرد. دفتر امنیت عمومی شهرداری پکن هم از اظهارنظر خودداری کرد. یکی از دوستانش که روز شنبه با او دیدار داشت گفت پروفسور «شو» پس از هفته‌ها انزوا روحیه بالایی داشت. با این حال، دستگیری «شو» غیرقابل انتظار نبود. این دستگیری در زمانی رخ می‌دهد که حزب کمونیست حاکم در چین نه تنها در عرصه جهانی به دنبال اثبات وجود خویش و عرض‌اندام است و می‌کوشد دستور کارهای خود را در مقیاس جهانی به شکل پرخاشگرانه‌تری به پیش ببرد- به طور مثال بر سر مناقشات سرزمینی و دسترسی‌اش به هنگ کنگ- بلکه بر این است در سیاست داخلی هم به شکل عریان‌تری حکمرانی را به پیش ببرد. پس از مدتی تزلزل در حزب حاکم و انتقادات روزافزون از پکن در مورد عدم اطلاع رسانی درست و دقیق در مورد شیوع کرونا در ووهان، اکنون این حزب بر اعصاب خود مسلط شده و بگیر و ببندها را آغاز کرده است. در همین راستا، بسیاری از روزنامه‌نگاران آزاد، بلاگرها و منتقدانی که از ووهان سخنی می‌گفتند یا در آنجا ساکن بودند را روانه زندان کرده است. از جمله این منتقدان می‌توان به «رن ژی کیانگ» که میلیونری چینی است و در ماه آوریل بازداشت و محاکمه شد و «شو ژانگ رون» که یک حقوقدان برجسته است اشاره کرد. او قلم گزنده‌ای داشت و بارها در نوشته‌ها و سخنرانی‌های خود نسبت به محدودیت‌ها در چین گله می‌کرد. حدود دو سال پیش پروفسور «شو» در مقاله‌ای که روی وب‌سایت «موسسه اقتصادی یونیرول» (اندیشکده‌ای در پکن) قرار داد نوشت: «مردم از جمله تمام نخبگان بوروکرات احساس می‌کنند که در مورد مسیر کشور و امنیت فردی‌شان احساس سردرگمی می‌کنند و نگرانی روزافزون به سطحی از ترس در تمام جامعه گسترانده شده است.» پروفسور «شو» در آن مقاله از قانون‌گذاران چینی خواست تا رایی را که ماه مارس به پرزیدنت «شی» دادند (برداشتن محدودیت دو دوره‌ای ریاست‌جمهوری) پس بگیرند. استدلال «شو» این بود که حزب حاکم و رهبر آن «شی» اگر با این دست فرمان جلو بروند اصلاح و بازگشایی فضا متوقف و احتمالا کشور در مسیر «تیان آن منی شدن» حرکت خواهد کرد. او نگران بازگشت حاکمیت توتالیتری و جباریت در کشور بود و این مسائل را در مقاله خود به تفصیل مطرح کرده بود «دنیای اقتصاد» در دو گزارش با عنوان «تابوشکنی سیاسی در چیـن» مورخ ۱۱/ ۵/ ۱۳۹۷ و « شایعه کودتا در پکن» مورخ ۱۴/ ۵/ ۱۳۹۷ به تفصیل به مقاله «شو» اشاره و اوضاع چین را تحلیل کرده بود). پروفسور «شو» در مقاله اخیر خود نوشته بود:«... برای مثال، مقام‌ها در ابتدا در واکنش به کرونا تمام اشارات به نارضایتی‌های عمومی و اظهارنظرات عریان و صریح را با استفاده از سانسور تعطیل کردند؛ آنها به راحتی می‌توانستند تمام شهرها را تعطیل کنند اما نکردند. اول قلب مردم می‌میرد، سپس زندگی‌ها تلف می‌شود.»
