محافظهکاران مارکسیستها را عقب راندند
پایان زمامداری سوسیالیستها در آتن
میتسوتاکیس از سوی مخالفانش بعضا مورد تمسخر قرار میگرفت. اما پس از پیروزی چشمگیر در انتخابات عمومی روز یکشنبه ۱۶ تیرماه دیگر کمتر کسی است که به میتسوتاکیس، رهبر حزب لیبرال محافظهکار «دموکراسی نو» بخندد. او توانست در انتخابات پارلمانی یونان اکثریت کرسیها را بهدست آورد و به زمامداری دولت سوسیالیست آن کشور بهرهبری الکسیسسیپراس پایان دهد. «ماتینا استویس گریدنف» در گزارش ۸ ژوئیه برای نیویورکتایمز نوشت: صعود میتسوتاکیس در ساختار قدرت و دستیابیاش به نخستوزیری نشانی از سرسختی و صلابت او و تغییرات رادیکال در نظام سیاسی این کشور است که در بحبوحه یک دهه ریاضت سخت مالی و تجدید ساختار ائتلافهای سیاسی رخ داده است. این پیروزی همچنین تجدید حیاتی چشمگیر برای احزاب سیاسی اصلی است آن هم در زمانهای که احزاب راست میانه در اروپا میکوشند در رقابتهای انتخاباتی پیروزی را از آن خود کنند و دولتهایی بدون شرکای ائتلافی تشکیل دهند.
بنابر نظرسنجیهایی که در شبکههای تلویزیونی یونان بازتاب گستردهای یافت، از ۳۰۰ کرسی پارلمان این کشور حدود ۱۶۰ کرسی به حزب «دموکراسی نو» رسیده و کرسیهای حزب چپگرای «سیریزا» به رهبری الکسیس سیپراس، نخستوزیر فعلی، به حدود ۸۰ کرسی کاهش خواهد یافت. یکی از مقامهای ارشد حزب حاکم سیریزا تایید کرد که برآوردهای اولیه حاکی از «پیروزی آشکار» اپوزیسیون دارد. «کیریاکوس میتسوتاکیس»، جوانترین فرزند در میان ۴ فرزند «کنستانتینوس میتسوتاکیس»، نخستوزیر اسبق است و ۵۱ سال سن دارد. او قرار است نماینده مردم خسته یونان باشد و آنها را به سوی زمانهای جدید رهنمون شود. او باید بر کسانی فائق آید که میگویند فاقد صلاحیت برای رهبری یونان و رهانیدن این کشور از دشواریهای بزرگ اقتصادی و چالشهای عظیم اجتماعی است. این کار آسانی نیست.
گروهی از جوانان در شهر شمالی «وروئیا» همصدا علیه نخستوزیر جدید شعار داده و میگفتند: «او مغز یک پسر ۵ ساله را دارد.» اما دلیل این حرف خود را نمیگفتند. آنها فقط عیبهای ظاهری او را میدیدند و میگفتند: «دیدید چشمهای لوچی دارد؟» میتسوتاکیس، رهبر حزب «دموکراسی نو»، لیسانس خود را از هاروارد گرفت و فوق لیسانس را از استنفورد اما بعد دوباره به هاروارد بازگشت و در زمینه مدیریت اقتصادی فوق لیسانس گرفت. او پیش از اینکه وارد سیاست شود و بخت خود را در عالم سیاست بیازماید، در موسسهها و شرکتهای اقتصادی Chase Investment Bank و McKinsey – شرکتهای مشاورهای- در لندن مشغول کار بود. نخستوزیر جدید میگوید نام خانوادگیاش به او در پیروزی در این انتخابات کمک زیادی کرد. او در مصاحبهای گفت: «مردم به من رای ندادند به این خاطر که از یک خانواده سیاسی برخاستهام. مردم به من رای دادند با وجود اینکه از یک خانواده سیاسی بودم.» منظور او این است که مردم به صلاحیتهای شخصی او رایدادند اگرچه میدانستند او برخاسته از یک خانواده سیاسی است. میتسوتاکیس قابلیتهای فردی خود را مقدم بر پیشینه خانوادگیاش میداند.
«نیک مالکوتزیس»، دبیر وبسایت تحلیلی اقتصادی MacroPolis، میگوید: «نام خانوادگی و ارتباطات او باعث شد راهی به سوی سیاست برای وی باز شود. اما بهعنوان رهبر دموکراسی نو، جایگاه خود را یافته و حامی سیاستهای لیبرال است؛ سیاستهایی که تا همین اواخر مورد لعن رایدهندگان و سیاستمداران یونانی بود.» میتسوتاکیس، این نخستوزیر ۵۱ ساله، میگوید با این تمسخرها سرگرم میشود. او این هجمهها را به سیاستهای کثیف مخالف اصلیاش نسبت میدهد. این مخالف اصلی هم کسی نیست جز نخستوزیر شکست خورده یعنی الکسیس سیپراس. نخستوزیر جدید یونان میگوید: «این سبک و سیاقی به راستی نوکمونیستی است. من واقعا به این اظهاراتی که از سوی کسی میآید که یک روز در عمرش کار نکرده و ۱۰ سال طول کشید تا از دانشگاه فارغ التحصیل شود میخندم.» در هر حال، میتسوتاکیس از رایدهندگان کشورش قدردانی کرده و گفته است که پیروزی «دموکراسی نو»، «پشتوانهای استوار برای تغییر یونان است.» این رهبر ۵۱ ساله حزب لیبرالمحافظهکار افزود: «از امروز مبارزهای سخت، اما زیبا آغاز خواهد شد.» او وعده کاهش مالیات و جلب سرمایهگذاری را داده است. الکسیس سیپراس نیز شکست حزب خود را پذیرفت و گفت: «شهروندان انتخاب خود را انجام دادند.» سوسیالیستهای شکست خورده، خود در اوج نارضایتیها، بهویژه از سیاست موسوم به «ریاضت اقتصادی» در یونان بود که قدرت را در دست گرفتند. سیپراس نیز زمانی که پیروز انتخاب شد گفته بود «کار و مبارزه در پیش رو است» و از همین «فردا» اقدامات خود را برای پایان دادن به آنچه «نظام فاسد» توصیف کرده بود، آغاز خواهد کرد.
گزارشگر نیویورکتایمز میافزاید: سیپراس لیسانس خود را در رشته مهندسی عمران در سال ۲۰۰۰ تکمیل کرد، حدود ۸ سال پس از ثبتنام در دانشگاه فوقلیسانس خود را هم در برنامهریزی شهری گرفت. او مدتی برای یک شرکت ساختوساز کار کرد اما سپس جذب سیاست و اتحادیه جوانان شد. میتسوتاکیس سه سال و نیم پیش وقتی قرار بود ریاست حزب دموکراسی نو را به عهده بگیرد با مخالفتهای فراوان داخلی مواجه شد. او حامی کسبوکارهای خصوصی و مدافع همجنسگرایان بوده و رویکرد سرسختی در مورد مهاجرت ندارد. با این حال، او باید بر سنتگرایان حزبی، محافظهکاران و راستگرایانی که حامی مواضع ملیگرایانه هستند و عمدتا هم ضدکلیسا هستند فائق آید. او همچنین مدافع یک دولت مداخلهگرایانهتر در زندگی شهروندان است.
بر سر سیریزا چه آمد؟
الکسیس سیپراس، نخستوزیر یونان و رهبر سیریزا در سال ۲۰۱۵ با نتیجهای قاطع برنده انتخابات شد. در آن سال سیپراس با شعار مخالفت با ریاضت اقتصادی که اقتصاد یونان را سالها زیرفشار گذاشته بود توانست حزب دموکراسی نو را شکست دهد. اما چند ماه بعد مجبور شد شرایط بسیار دشواری که بانک جهانی، صندوق بینالمللی پول و بانک مرکزی اروپا پیش رویش گذاشته بودند را بپذیرد تا بتواند وام بگیرد و بازپرداخت وامهایش را به تاخیر بیندازد؛ درحالیکه در همهپرسی عمومی مردم با این کار مخالفت کردهبودند. سیپراس که با مخالفت اعضای حزب خودش و پیوستن آنها به احزاب دیگر روبهرو بود مجبور شده اعلام انتخابات زودرس کند که آن را هم با اکثریت قابلتوجهی برد.
حدود دو ماه پیش سیریزا در انتخابات پارلمان اروپا شکست خورد و سیپراس به ناچار انتخابات زودرس اعلام کرد اما با افزایش بیکاری و وخیم شدن وضعیت اقتصادی یونان، محبوبیت سیریزا رو به کاهش رفته بود و رقیب او میتسوتاکیس هم به کارنامه اقتصادی سیپراس حمله کرد و بهبود وضع اقتصاد را بیش از اندازه کند خواند. حزب دموکراسی نو در این انتخابات روی رای جوانان ۱۸ تا ۲۴ سال که بیکاری در میانشان بسیار زیاد است، حساب میکرد. او همچنین به تایید یونان برای تغییر نام مقدونیه به مقدونیه شمالی حمله میکرد. حزب دموکراسی جدید وعده داده که مالیات را کاهش دهد و خدمات عمومی را خصوصی کند؛ درحالیکه یونان هنوز از بحران مالی جهانی در سال ۲۰۰۸ کمر راست نکرده است.
پس از آن بحران، یونان مجبور شد به یک رشته برنامه دریافت وام برای جلوگیری از ورشکستگی و تعویق بازپرداخت بدهی تن بدهد و فقط سال گذشته بود که گفته شد اقتصاد این کشور از وضعیت بحرانی «خارج» شده و رشد اقتصادی برگشته است. در هر حال، میتسوتاکیس مسیر سختی پیش رو دارد و باید کشورش را از وضعیت قرمز پسرعموهای اروپاییاش خارج سازد. میتسوتاکیس رهبر «دموکراسی نو» از خانوادهای میآید که نامش با سیاست در یونان گره خوردهاست. پدر او نخستوزیر و خواهرش دورا باکویانیس در زمان المپیک آتن در سال ۲۰۰۴ شهردار آتن بود و سپس وزیر خارجه یونان شد. پدر میتسوتاکیس در جریان کودتای یونان در حصر خانگی قرار گرفته بود. در سال ۱۹۶۸ خانوادهاش با کمک وزیر خارجه وقت ترکیه، به این کشور و سپس به پاریس رفت و در نهایت در سال ۱۹۷۴ و احیای دموکراسی بود که به زادگاه خود بازگشت.
ارسال نظر