پمپئو، دیپلمات‌های ارشد و ترامپ به‌دنبال فرآیند گام به گام در مورد کره‌شمالی هستند
انزوای بولتون در کاخ سفید
قدم گذاشتن تاریخی دونالد ترامپ در خاک کره‌شمالی موجب شکاف‌هایی در دولت آمریکا شده است. برخی مدافع این سفر هستند و برخی مخالف. اما مساله اصلی این است که در بحبوحه تدارک مذاکرات جدید بر سر خلع‌سلاح، چه درخواست‌هایی از کیم‌جونگ‌اون بشود. «ادوارد وونگ» در گزارش اول ژوئیه نیویورک‌تایمز نوشت: جان بولتون در اظهارنظری یکی از بحث‌های داخلی را فاش کرد. او نسبت به گزارش نیویورک‌تایمز در مورد احتمال معامله‌ای برای «تعلیق» فعالیت‌های هسته‌ای کره‌شمالی در ازای امتیازاتی از سوی آمریکا واکنشی خشمگینانه نشان داد [روز سه‌شنبه مورخ ۱۱ تیرماه، روزنامه «دنیای اقتصاد» در گزارش «تعلیق به جای خلع‌سلاح» به این گزارش پرداخته بود]. برخی مقام‌ها «فریز» یا «تعلیق» را به منزله گام اول به سوی یک توافق جامع‌تر با کره‌شمالی می‌دانند. بولتون اصرار دارد که پیش از دادن هرگونه امتیازی به کره‌شمالی، این کشور ابتدا کل برنامه هسته‌ای خود را کنار بگذارد. بولتون در توییتر نوشت: «این یک تلاش سزاوار سرزنش از سوی کسی است که می‌خواهد بر صورت رئیس‌جمهور مشت بزند. باید عواقبی برای این کارش وجود داشته باشد.» گزارشگر نیویورک‌تایمز می‌افزاید اما برخی مقام‌های ارشد ایده رویکرد تدریجی را به بحث گذاشتند که براساس آن کره‌شمالی ابتدا تاسیسات هسته‌ای خود را می‌بندد تا به این ترتیب مانع ساخت مواد شکافتی جدید شود. در اصل، برنامه‌اش را «فریز» یا «تعلیق» می‌کند اما زرادخانه فعلی خود را در همین سطح نگه می‌دارد. در عوض، آمریکایی‌ها امتیازاتی می‌دهند که به بهبود شرایط زندگی در کره‌شمالی کمک خواهد کرد. افراد آشنا با این مباحث می‌گویند در میان کسانی که این ایده را مطرح می‌کنند دیپلمات‌های ارشد قرار دارند. ترامپ که مشتاق این است که در ماه‌های منتهی به انتخابات ۲۰۲۰ تصویر یک صلح‌طلب یا معامله‌گر را از خود بر جا بگذارد ظاهرا به دنبال فرآیند گام به گام است. ترامپ در دیدار مرزی با رهبر کره‌شمالی آشکارا سخنی از خلع‌سلاح هسته‌ای کامل به میان نیاورد.
در ماه آوریل، طی دیدار مون جائه این (رئیس‌جمهور کره‌جنوبی) از کاخ سفید، ترامپ این سیگنال را ارسال کرد که امتیازات تدریجی از هر دو سو ممکن است لازم باشد. او گفت: «طرح‌ها و معامله‌های کوچک متعددی وجود دارد که می‌تواند اتفاق بیفتد. می‌شود گام‌به‌گام کار کرد... اما ما در مورد یک معامله بزرگ حرف می‌زنیم. معامله بزرگ خلاصی از تسلیحات هسته‌ای است.» مقام‌های آمریکایی که در امور مربوط به کره‌شمالی دخیل‌اند – حتی در خفا- اذعان می‌کنند که هدف بلندمدت دولت از ابتدا این بوده: واداشتن کیم به کنار گذاشتن تسلیحات هسته‌ای و توانایی ساخت آن. در کوتاه‌مدت، اظهارات عمومی ترامپ – و سفر «شومن وار» او به منطقه مرزی دو کره و قدم گذاشتن در خاک کره‌شمالی- نشانه دیگری است از نفوذ محدود تندروترین مشاوران ترامپ روی او. بولتون در سفر به کره‌شمالی همراه ترامپ نبود و در سفر برنامه‌ریزی شده به مغولستان بود. اواخر ماه گذشته، ترامپ هم در دقایق آخر پیشنهاد بولتون برای حمله ضربتی به ایران را رد کرد.
اگرچه بسیاری معتقدند دیدار روز یکشنبه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا و کیم‌جونگ‌اون، رهبر کره‌شمالی در منطقه غیر نظامی کره بیشتر نمایشی بوده است اما مون‌جائه‌این در نشست کابینه سئول گفت، ملاقات ترامپ – کیم به این معناست که دو کشور «پایان روابط خصمانه» را اعلام کرده و «دوره صلح» را آغاز کرده‌اند. در هر حال، روز دوشنبه بعد از بیانیه بولتون، ترامپ هم در توییتر مفصل به سفر خود به کره‌شمالی پرداخت بدون اینکه بر سر احتمال رویکرد گام به گام مناقشه ایجاد کند. او در یکی از توییت‌های خود نوشت: «وقتی در آنجا بودم خیلی خوب بود که از رئیس کیم خواستم که دیدار ما خیلی خوب پوشش داده شود. اتفاقات خوبی می‌تواند برای همه رخ دهد.» ترامپ به وزیرخارجه‌اش مسوولیت از سر‌گیری مذاکرات با کره‌شمالی را داده است؛ مذاکراتی که از اجلاس ماه فوریه در هانوی متوقف مانده بود. نشست هانوی دومین دیدار مستقیم میان کیم و ترامپ بود که رئیس‌جمهور آمریکا از او خواست که کل برنامه هسته‌ای‌اش از جمله ۳۰ تا ۶۰ بمب هسته‌ای را در ازای لغو برخی تحریم‌ها کنار بگذارد.
گزارشگر نیویورک‌تایمز می‌نویسد که بولتون و پمپئو از رئیس‌جمهور خواسته‌اند که به هیچ چیز جز یک معامله بزرگ تن ندهد، اما به نظر می‌رسد مواضع پمپئو اندکی تغییر کرده و نسبت به رویکرد تدریجی رویکرد بازتری دارد. وزارت‌خارجه آمریکا اظهارنظری در این باره نکرد. یکشنبه شب، استفن بیگان، نماینده ویژه آمریکا در کره‌شمالی، به
The Times گفت که روایت او از ایده‌هایی که در دولت درحال بحث است «حدس و گمانه‌زنی محض» بوده و تیم او «در تدارک هیچ پیشنهاد جدیدی نیست.» ظاهرا ترامپ بر خلاف دیگر مقام‌های کاخ سفید، سفر خود به کره‌شمالی را موفقیت‌آمیز می‌داند. او در صفحه توییتر خود نوشت: «دیدارم با کیم‌جونگ‌اون، رهبر کره‌شمالی عالی بود. ملاقاتی عالی داشتیم و او واقعا خوب و بسیار سالم به نظر می‌رسید. من چشم‌انتظار این هستم که بار دیگر به‌زودی با او دیدار کنم.» ترامپ ادامه داد: «در عین حال، تیم‌های ما به منظور کار روی برخی راهکارها برای حل مشکلاتی مداوم و بسیار بلندمدت دیدار خواهند کرد. عجله‌ای نیست اما مطمئنم نهایتا به نتیجه خواهیم رسید.»
با این حال، برخی تحلیلگران می‌گویند هر گونه رویکردی باید با تعهد دو طرف به یک تعریف مشترک از خلع‌سلاح آغاز شود. بدون یک تعریف مشخص، خطر زیادی هست که کره‌شمالی از این توافق موقت بیرون بیاید چنانکه دفعات قبل هم چنین کرده‌اند. «جونگ. اچ. پاک»، تحلیلگر سابق سیا که اکنون یکی از محققان در موسسه بروکینگز است، می‌گوید: «روش‌های مختلفی وجود دارد که کره‌شمالی می‌تواند از آن خارج شود.» برای ماه‌ها پس از دیدار در هانوی، هیچ تماس سطح بالایی میان واشنگتن و پیونگ‌یانگ وجود نداشت. بعد از آن بود که تبادل نامه میان طرفین شروع شد. همین بود که زمینه را برای پست توییتری ترامپ در اجلاس گروه ۲۰ فراهم کرد و منجر به دیدار ترامپ با کیم در خاک کره‌شمالی شد. گزارشگر نیویورک‌تایمز می‌افزاید ترامپ از پمپئو، ایوانکا و جرد کوشنر خواسته بود که او را در سفر به این منطقه حساس نظامی میان دو کره همراهی کنند. بولتون در عوض به مغولستان رفت. بولتون در سفر به این کشور در توییتی همراه با عکس‌هایی از لبخند خود نوشت: «خوشحالم که در اولان‌باتار هستم.»
اگرچه پمپئو و بولتون در رویکرد تهاجمی علیه کره‌شمالی متحدند اما پمپئو بیشتر چشم به دهان رئیس‌جمهور دوخته و با امیال ترامپ راه می‌آید و آنجا که می‌طلبد دیپلماسی را به فرماندهی رئیس‌جمهور به پیش می‌برد. پمپئو به تازگی در مصاحبه‌ای دیگر روی تحویل تمام فهرست پایگاه‌ها و دارایی‌های هسته‌ای کره‌شمالی پافشاری نکرد؛ چیزی که برخی کارشناسان آن را به‌عنوان گام اول در زمینه خلع‌سلاح کامل مطرح می‌کنند. مقام‌های دولتی می‌گویند بیگان می‌کوشد روش‌هایی خلاقانه بجوید تا کره‌شمالی را ترغیب کند که لااقل تعریف مشترک آمریکا از خلع‌سلاح را بپذیرد و فرآیند تعطیلی برنامه خود را شروع کند. مقام‌های اطلاعاتی می‌گویند کره‌شمالی احتمالا هرگز تمام تسلیحات اتمی خود را تعطیل نخواهد کرد. اینجا همان جایی است که فرآیند گام به گام مطرح می‌شود.
ارسال نظر