زنده شدن یک مرده

اکنون و با پایان انتخابات پارلمان اروپا، «جبهه ملی» سابق که نامش را به «اتحاد ملی» تغییر داده، بیش از همیشه خود را نماینده فرانسه و به‌عنوان یکی از دو حزب اصلی در کنار مکرون مطرح کرده است. با این نتایج، احزاب سنتی راست و چپ در فرانسه از بازی حذف شده‌اند. مکرون طی دوران رقابت‌ها خود را تنها «سد» در برابر راست‌افراطی می‌دانست؛ نتایج یکشنبه، خوب یا بد، نشان داد که او تنها یک «سد» نسبی است. در فرانسه، ۴ میلیون بیشتر از انتخابات دور قبلی انتخابات پارلمان اروپا در سال ۲۰۱۴ رای دادند و بسیاری از آنها هم به «جبهه ملی» سابق رای داده بودند. «جبهه ملی» سابق یا همان «اتحاد ملی» فعلی ۲/ ۵ میلیون رای به‌دست آورد، ۲۰۰ هزار رای بیش از «جمهوری به پیشِ» مکرون. گاری می‌گوید: اتحاد ملی توانایی به‌دست آوردن آرای معترضان و پر کردن خلأ آرای اعتراضی را دارد. این مهم است. راست‌ها جای خود را در چشم‌انداز سیاسی محکم کرده‌اند.»

با این حال، پیروزی این حزب هم ناپلئونی بود آن هم با کمتر از یک درصد. حزب لوپن ۳/ ۲۳ درصد از آرا را در فرانسه به‌دست آورد درحالی‌که مکرون ۴/ ۲۲ درصد را کسب کرد. سهم حزب راست‌افراطی از آرا به راستی خیلی کمتر از سهمش از آرا در سال ۲۰۱۴ بود یعنی ۹/ ۲۴ درصد. برای لوپن- که در سال ۲۰۱۷ به دنبال بحث‌های فاجعه‌بار درون حزبی و رقابت با مکرون به لحاظ سیاسی به خط آخر رسیده بود- پیامد این پیروزی یک بازگشت شکوهمندانه به سیاست بود. «نیکولاس لبورگ»، مورخ راست‌افراطی در فرانسه، می‌گوید: «سال گذشته، آنها هیچ امیدی برای موفقیت نداشتند.» با این حال، این پیروزی حاشیه‌ای به‌گونه‌ای نبود که باعث شود مکرون پروژه ارزشمند وحدت و انسجام اروپایی سفت و سخت‌تر را کنار بگذارد. یکی از مشاوران عالی‌رتبه به شرط فاش نشدن نام (بر حسب قوانین ریاست‌جمهوری فرانسه) می‌گفت: «هیچ فروپاشی‌ در مورد پیام اروپایی رئیس‌جمهور رخ نداده است.» دستور کارها همچنان با قدرت پیش می‌رود.اما در عین حال، نشانه‌های متفاوت هشدار هم در نتایج روز یکشنبه برای رئیس‌جمهور مکرون وجود داشت. نقشه انتخاباتی نشان‌دهنده نوارهای وسیع قهوه‌ای رنگی است که کل کشور را پوشش می‌دهد؛ لوپن همچون مکرون آرای بیش از دو برابر حومه‌ها و قصبات  (department: حد وسط میان استان و شهرستان) را به‌دست آورد. لوپن در مناطق روستایی، سرخورده و صنعتی نشده شمالی، مناطق مرکزی جنوب و شرق فرانسه پیروز شد؛ یعنی همان مناطقی که ۶ ماه است درگیر شورش‌های جلیقه‌زردهایی است که تکانی به ریاست‌جمهوری مکرون وارد آوردند. لوپن همچنین در جنوب شرقی و در مرز اسپانیا هم پیروز شد. «برونو کوترس»، عالم سیاسی در مرکز تحقیقاتی CNRS، می‌گوید: «این بسیار تاثیرگذار است. این در فضای اجتماعی، فرهنگی، جمعیتی و سیاسی‌مان ریشه می‌دواند. خیلی خیلی مهم است.»

«کریستوف گیلی»، جغرافیدان سیاسی برجسته، می‌گوید که نقشه انتخاباتی روز یکشنبه «دقیقا با پراکندگی طبقه کارگر در قلمرو فرانسه منطبق است. رای‌دهندگان به مکرون محاصره شده‌اند. آنها در این مناطق جدید قرون وسطایی زندگی می‌کنند. این پیرامون است که درحال تعیین دستور کار است.» گیلی در مجموعه‌ای از کتاب‌هایش به بسط ایده «فرانسه پیرامونی» پرداخته و از تظاهرات جلیقه‌زردها خبر داده بود. او در مورد حامیان مکرون می‌گوید: «آنها باید نگران باشند. شهرهای بزرگ، کلان‌شهرها، درحال تبدیل شدن به قلعه‌هایی هستند که از سوی طبقه کارگر به محاصره درآمده است. این امری سترگ است و آن را در تظاهرات جنبش جلیقه‌زردها دیدیم.» کوترس هم می‌گوید واکنش خدم و حشم رئیس‌جمهور «به‌گونه‌ای است که گویی بحران در پشت سر ماست.» او می‌افزاید: «بحران هست و تجسم این خطر در آرای اتحاد ملی بود. خشم یک بخش از جامعه فرانسه روز یکشنبه بیان شد.» به نوشته گزارشگر نیویورک‌تایمز، مکرون همچنان مصمم است که انسجام اروپا را با شدت و حدت دنبال کند. او مدتی است مجموعه دیدارهایی را با رهبران این قاره شروع کرده و روز دوشنبه هم میزبان پدرو سانچز، رئیس‌جمهور اسپانیا بود. در بروکسل، مکرون در دیدار با برخی معاونان می‌تواند موقعیت محکم‌تری پس از اتحاد با احزاب همفکر بیابد. «زکی لائیدی»، استاد سیانس پو که دانشگاهی نخبه‌پرور در فرانسه است، می‌گوید: «احتمال دارد مکرون ائتلاف‌هایی با برخی از سوسیال دموکرات‌هایی تشکیل دهد که همفکر با خودش هستند. سوسیالیست‌های اسپانیایی به مکرون بسیار نزدیک هستند و سوسیالیست‌های پرتغالی هم همچنین.» مشاوران مکرون می‌گویند «دوم شدن در فرانسه» به معنای پایان راه نیست و عقبگرد داخلی هم محسوب نمی‌شود. سخنگوی مکرون می‌گوید: «این به معنای شکست نیست.» از سوی دیگر، «امانوئل وارگون»، وزیر جوان محیط‌زیست در واکنش به پیروزی اتحاد ملی می‌گوید: «قانون دوم شرایط ریاست‌جمهوری این است: نزدیکی بیشتر و انسانیت بیشتر.» به تعبیر او، نتایج خوب بود اما امتیاز مکرون بالاتر است. این نزدیکی بیشتر موجب می‌شود توجه به انسانیت هم بیشتر شود. «گیلبرت لوژاندر»، رهبر پارلمانی اکثریت هوادار مکرون، می‌گوید: «ما آماده‌ایم تا نقشه راه رئیس‌جمهور را فاش‌سازیم» از جمله اصلاحات فراگیر، هدفمند و البته مورد مناقشه بازنشستگی‌ها که نظام «وصله پینه»ای فرانسه را مستحکم‌تر می‌سازد. به هر روی، تمام این اظهارنظرهای موافق نشان می‌دهد که تیم رئیس‌جمهور می‌خواهد اعلامیه بدشگون پیروزی راست‌افراطی را به هیچ بینگارد و آن را پشت‌سر بگذارد. خانم لوپن در تلویزیون فرانسه گفت: «اگر مکرون کاری نکند دیگر نمی‌تواند ادامه دهد. فرانسوی‌ها ما را به‌عنوان آلترناتیو برگزیده‌اند. او تا زمانی که پیامدها را نبیند، کشور را به سوی صلح نخواهد برد.» لوپن از مکرون خواست که مجلس موسسان را منحل سازد و نمایندگی تناسبی را شکل دهد که به گفته لوپن این خواسته بازتاب دقیق‌تر نظر انتخاب‌کنندگان است. مکرون وعده داده که «مقداری» نمایندگی تناسبی را شکل دهد اما آنقدری نیست که برای لوپن رضایت‌بخش باشد. لوپن گفته بود: «ما همواره خواستار انقلابی مسالمت آمیز بودیم.» اگر یک چیز در نتایج انتخابات روز یکشنبه مسلم باشد، این است که نیروهای لوپن شاید قوی‌تر از قبل بازگشته‌اند و برای انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۲ در فرانسه رقیبی جدی هستند. «دومینیک رینی»، عالم سیاسی که رئیس بنیاد ابداعات سیاسی است، می‌گوید: «آنچه فرد در این اروپایی‌ها می‌تواند ببیند، ما درحزبی دیدیم که می‌تواند پیروز شود.» او در مورد مکرون می‌گوید: «نفرت از او با این شدت غیرمنطقی است. دوره بعد مثل کیک شیرین نخواهد بود. ما شاهد یک رئیس‌جمهور ضعیف خواهیم بود که فاقد اپوزیسیون میانه‌رو است.»