محورهای توافق در مذاکرات سوئد اعلام شد
آتش‌بس در یمـن
عکس: AFP
«دکلان والش»، در گزارش ۱۳ دسامبر در نیویورک تایمز، می‌نویسد ائتلاف سعودی و نیروهای حوثی توافق کردند که نیروهای خود را از الحدیده بیرون بکشند و آتش‌بس را در آنجا کلید بزنند. این نشست تحت نظارت سازمان ملل برگزار شد. خبر این آتش‌بس از سوی آنتونیو گوترش در سوئد اعلام شد. به نوشته گزارشگر نیویورک‌تایمز، این آتش‌بس پیش‌درآمدی برای برگزاری مذاکرات کامل صلح است. در میانه لبخندها و دست دادن‌ها اما نمایندگان دو طرف موافقت کردند که بیش از ۱۵ هزار زندانی را آزاد کنند و اجازه دهند کریدور انسان‌دوستانه به شهر تعز، سومین شهر بزرگ یمن، برقرار شود. الجزیره در گزارش دیروز جمعه ۲۳ آذرماه می‌نویسد که این زندانیان ظرف ۳۰ روز آینده باید آزاد شوند.
محورهای توافق آتش‌بس در سوئد
براساس توافق به‌دست آمده در روز پنج‌شنبه هر دو طرف متعهد می‌شوند که هیچ‌گونه تجهیزات نظامی به استان الحدیده وارد نکنند و فورا تمامی درگیری‌ها را در این شهر و بندر الحدیده و بنادر الصلیف و راس عیسی متوقف کنند. همچنین براساس این توافق، افراد مسلح باید ظرف ۲۱ روز از این شهر و بندر آن عقب‌نشینی کنند اما در مورد چند و چون آن هنوز اتفاق نظری به دست نیامده است. قرار است کمیته‌ای نیز برای استقرار مجدد نیروهای دو طرف در الحدیده با نظارت سازمان ملل تشکیل شود. همچنین قرار است تمامی درآمدهای بنادر الحدیده و الصلیف و راس عیسی به بانک مرکزی یمن انتقال یابد تا از طریق شعبه موجود در الحدیده حقوق کارمندان پرداخت شود. تمامی طرف‌ها باید رفت و آمد غیرنظامیان و ورود کالاها به شهر الحدیده و بنادر الحدیده و الصلیف و راس عیسی را تسهیل کنند و مانع ورود کمک‌های بشردوستانه نشوند. حضور سازمان ملل هم در شهر الحدیده و بنادر مذکور افزایش می‌یابد. با این حال، مسوولیت امنیت الحدیده و بنادر مذکور به عهده نیروهای امنیتی محلی خواهد بود.
دکلان والش می‌افزاید اگرچه این توافق کورسویی از امید برای پایان نبردی فاجعه‌بار را نوید می‌دهد اما از آنجا که تلاش‌های قبلی به شکست انجامیده این ترس در میان بسیاری از کارشناسان وجود دارد که مبادا این آتش‌بس هم به شکست بینجامد. پیتر سالیزبری، متخصص مسائل یمن در گروه بین‌المللی بحران، می‌گوید:«اکنون زمان آن است که سازمان ملل نقش جدی‌تری در این توافق بیابد. هیچ بهانه‌ای برای بی‌عملی بین‌المللی دیگر وجود ندارد و این لحظه شکننده باید مورد حمایت قرار گیرد.» ائتلاف سعودی و نیروهای حوثی می‌گویند که این توافق آتش‌بس یک صلح فراگیر نیست بلکه ژستی بشردوستانه با هدف برقراری حسن‌نیت است. سالیزبری می‌افزاید: «هیچ‌یک از طرفین این آتش‌بس را پایان درگیری نمی‌دانند.» سالیزبری می‌افزاید: «اکنون لحظه گذار از جنگ به صلح است.» او می‌گوید: «تبدیل این توافق از چیزی روی کاغذ به حقیقتی روی زمین اقدامی مهم است.» الجزیره در گزارش دیروز جمعه ۲۳ آذرماه خود نوشت که «این توافق مورد استقبال ایران و آمریکا قرار گرفته است» هرچند وزارت‌خارجه آمریکا از سوئد، عربستان، امارات، عمان و کویت به‌خاطر «نقش‌شان در تسهیل و حمایت از مذاکرات» قدردانی کرد. در بیانیه این وزارتخانه آمده است: «این توافق گام مهمی برای حل بحران یمن است. اقدامات آتی باید شامل کاهش تنش‌ها و خشونت‌ها باشد تا فرصت واقعی برای موفقیت مذاکرات آتی به‌دست آید.» وزیرخارجه آمریکا در سخنانی اعلام کرد پایان جنگ می‌تواند آغاز فصلی جدید برای یمن باشد: «صلح ممکن است.» به نوشته الجزیره، اجماع کشورهای عربی، آمریکا و سازمان ملل و ایران این است که راه‌حل سیاسی راه پایان دادن به جنگ است؛ جنگی که تقریبا ۶۰ هزار کشته داشته است.
دکلان والش، گزارشگر نیویورک‌تایمز، می‌نویسد ائتلاف سعودی ماه گذشته با بمباران گسترده سعی در تسخیر الحدیده داشت اما این دستاورد باید نادیده گرفته شود زیرا الحدیده از حوزه درگیری براساس این توافق خارج می‌شوند. آنتونیو گوترش هم اعلام کرد که دور دیگر مذاکرات میان دولت مستعفی یمن و انصارالله در ماه ژانویه آتی برگزار خواهد شد. انور قرقاش، وزیر مشاور در امورخارجه امارات، از توافق سوئد استقبال کرد و گفت: «ائتلاف عربی به ممانعت از عملیات نظامی در شهر الحدیده و بندر آن به‌خاطر غیرنظامیان و زیرساخت انسانی پایبند بود و امروز این بندر می‌تواند نقش مهمی در سطح تجاری و انسانی داشته باشد.» یک منبع در وزارت‌خارجه کویت نیز گفت: «این توافق اقدام مهم و مثبتی برای حل فراگیر بحران یمن است. ما از طرف‌های یمنی می‌خواهیم به این توافق پایبند باشند.» وزارت‌خارجه مصر اعلام کرد: «این توافق گام مهمی برای رسیدن به حل و فصل فراگیر براساس قطعنامه ۲۲۱۶ است.»
قطعنامه ۲۲۱۶ شورای امنیت ۱۴آوریل ۲۰۱۵ با ۱۴ رای موافق و رای ممتنع روسیه، در رابطه با جنگ داخلی یمن تصویب شد. این قطعنامه ذیل فصل ۷ منشور سازمان ملل تصویب شد و بدون اشاره به عملیات نظامی عربستان در خاک یمن، نیروهای نظامی در یمن را تحریم تسلیحاتی کرده است. همچنین این قطعنامه از مشروعیت عبدربه منصور‌هادی رئیس‌جمهور فراری یمن حمایت کرده است. براساس مفادی از این قطعنامه، شورای امنیت ارسال هرگونه سلاح به نیروهای مردمی جنبش انصارالله و نیروهای علی عبدالله صالح رئیس‌جمهوری پیشین این کشور را ممنوع اعلام کرد. شورای امنیت بازرسی تمامی کشتی‌ها به مقصد یمن را تصویب و رهبر جنبش مردمی انصارالله و فرزند ارشد علی عبدالله صالح رئیس‌جمهوری پیشین یمن را ممنوع السفر اعلام کرد. شورای امنیت همچنین از انصارالله خواست که قدرت را تحویل دهد و از شهرهای یمن عقب‌نشینی کند.
به گفته سازمان ملل تاکنون دست‌کم ۶هزار و ۶۶۰ نفر در درگیری‌های یمن کشته و ۱۰هزار و ۵۶۰ نفر هم مجروح شده‌اند. هزاران غیرنظامی دیگر هم به‌دلیل تبعات ناشی از جنگ از جمله سوءتغذیه، بیماری و کمبود امکانات بهداشتی جان خود را از دست داده‌اند. سازمان بهداشت جهانی اکتبر امسال (۲۰۱۸) هشدار داد که حدود ۱۰ هزار مورد جدید بیماری وبا هر هفته در این کشور گزارش می‌شود. شرایط یمن به‌گونه‌ای است که بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان هشدار دادند که این بحران بشردوستانه می‌تواند به فاجعه تبدیل شود. گروه‌های کمک‌رسان بین‌المللی می‌گویند اگر این جنگ به سرعت تمام نشود، ۱۲میلیون نفر در خطر گرسنگی و قحطی هستند. یونیسف می‌گوید هر ۱۰ دقیقه یک کودک یمنی جان خود را به‌دلیل بیماری از دست می‌دهد. به نوشته گزارشگر نیویورک‌تایمز، ماجرای خاشقجی و دخالت ولیعهد عربستان در قتل او باعث افزایش فشار بر آمریکا شد تا به این وسیله از حمایت خود از ائتلاف عربی در یمن بکاهد. برخی کارشناسان می‌گویند آمریکا تمایلی به تنبیه سخت سعودی ندارد تا مبادا این کشور از گردونه اقمار آمریکا خارج شود. بنابراین، برخی تحلیلگران پایان جنگ در یمن را تنبیه غیرمستقیم بن‌سلمان دانسته و اعلام کردند که ولیعهد سعودی تاوان قتل خاشقجی را در یمن پرداخت خواهد کرد.
الجزیره در گزارش خود می‌افزاید ریال یمن تقریبا ۱۸۰ درصد از ارزش خود را از دست داده و همین باعث شده بسیاری از مردم به ورطه فقر و گرسنگی کشیده شوند. تقریبا ۸ میلیون نفر از جمعیت یمن- که بیش از جمعیت سوئد است- در آستانه قحطی قرار دارند و قیمت مواد غذایی تقریبا ۶۸ درصد افزایش داشته و قیمت سوخت هم افزایش چشمگیر داشته است.
ارسال نظر