بخش‌هایی از بدن خاشقجی در باغچه خانه سرکنسول عربستان پیدا شد
ترور خاشقجی به روایت اردوغان
سعود القحطانی
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، طبق وعده خود دیروز سه‌شنبه اول آبان ماه در پارلمان این کشور حاضر شد و به ذکر جزئیاتی از پرونده قتل جمال خاشقجی پرداخت. با این حال، وی در سخنان خود به نام بن‌سلمان اشاره‌ای نکرد و با احترام از پادشاه سعودی یاد کرد. اردوغان در این سخنان هیچ اشاره‌ای به نوارهای صوتی یا ویدئوهای ضبط شده‌ای که دولت عربستان به‌شدت خواهان آن است، نکرد. رئیس‌جمهوری ترکیه در سخنانش از قتل خاشقجی با عنوان یک «برنامه از پیش تعیین شده وحشیانه» یاد کرد اما مقام‌های سعودی از برنامه‌ریزی و اطلاع داشتن از آن شانه خالی می‌کنند و آن را به «عوامل خودسر» نسبت می‌دهند. به گزارش الجزیره، اردوغان در سخنرانی خود برای نمایندگان حزب حاکم عدالت و توسعه در پارلمان، ملک‌سلمان را خطاب قرار داد و از او و نه «محمد بن‌سلمان» خواست تا تحقیقات را در این زمینه انجام دهد. وی تاکید کرد نباید افرادی که در این پرونده دست دارند در تیم تحقیق هم باشند. رئیس‌جمهوری ترکیه همچنین پیشنهاد داد تحقیقات بین‌المللی هم در این باره صورت گیرد و محاکمه ۱۸ مظنون این پرونده در استانبول انجام شود و عاملان و آمران این قتل، هر کسی که باشند، مجازات شوند.
اردوغان در بخشی از سخنان خود گفت: «تیم سعودی چند روز قبل از روزی که خاشقجی کشته شد برای این سناریو طرح‌ریزی کرده بود اما تا آن لحظه عربستان درباره روشن شدن واقعیت حادثه با بازرسان ترکیه همکاری نمی‌کرد، یعنی عربستان تا روز چهارم اکتبر کاملا جنایت قتل خاشقجی در کنسولگری را انکار می‌کرد. عربستان با همین رویه اجازه تفتیش کنسولگری و محل اقامت کنسول عربستان را نمی‌داد اما براساس اینکه جنایت در استانبول انجام شده بود ما در جایگاه مسوول قرار داشته و باید پاسخگو می‌بودیم بنابراین من با ملک‌سلمان پادشاه عربستان تماس گرفتم و شواهد اولیه و اطلاعات ترکیه را به او دادم. در این تماس توافق کردیم تیم مشترکی برای تحقیقات شکل گیرد. قبل از آمدن این تیم کنسول عربستان اجازه تفتیش را نمی‌داد اما بعد تماس با ملک‌سلمان این کنسول عزل شد و به ریاض بازگشت. به این ترتیب زمینه برای تفتیش کنسولگری و محل اقامت کنسول عربستان مهیا شد»
رئیس‌جمهوری ترکیه افزود: «مشخص است که در کنسولگری درگیری روی داده و به این حادثه ختم شده است. دوباره با سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان تماس گرفتم و او به من گفت ۱۸ نفر در این باره در عربستان دستگیر شده‌اند. وقتی لیست را به ما دادند دیدم ۱۵ نفر از این لیست همان‌هایی هستند که وارد ترکیه شده بودند و سه نفر نیز از کارکنان خود کنسولگری در استانبول بودند و این نشان می‌دهد که جنایت رخ داده و آنها خود نیز پذیرفته‌اند.»
سر این سگ را بیاورید
رویترز در گزارش ۲۲ اکتبر خود روایت جدیدی از نحوه قتل خاشقجی را بیان کرد. این گزارش به نقل از یک منبع عالی‌رتبه عرب که دسترسی‌هایی به اطلاعات محرمانه داشته و پیوندهایی نیز با دربار سلطنتی آل‌سعود دارد نوشت که سعود القحطانی، مشاور ولیعهد سعودی، از طریق اسکایپ با کنسولگری ارتباط برقرار می‌کند و خواستار صحبت با خاشقجی می‌شود. به نوشته رویترز او در این گفت‌وگوی اسکایپی توهین‌هایی به خاشقجی می‌کند که به گفته این منبع عرب- که رویترز نامی از آن نمی برد- خاشقجی هم با همان لحن و ادبیات به قحطانی پاسخ می‌دهد. منابع اطلاعاتی ترکیه اعلام کرده بودند که در مرحله‌ای، قحطانی به نیروهای تحت امر خود گفته بود که «سر این سگ را برای من بیاورید.» منابع اطلاعاتی ترکیه می‌گویند القحطانی از طریق تلفن با «ماهر المطرب»، سر تیم امنیتی سعودی، نیز صحبت کرده بود.
اما معلوم نیست که قحطانی از طریق اسکایپ شاهد کل فرآیند قتل عام بوده یا خیر. به هر حال، این منبع عرب عملیات قتل را «وحشیانه و خبیثانه» می‌خواند. این منبع عرب می‌گوید فیلم این اسکایپ اکنون در اختیار اردوغان است و رئیس‌جمهور ترکیه با تحویل آن به آمریکا مخالفت کرده است. از سوی دیگر، منابع اطلاعاتی ترکیه‌ای فاش کردند تیم عربستانی که عامل قتل جمال خاشقجی در کنسولگری این کشور بود از عملیات قتل و مثله کردن جسد وی تصویر برداری کرده و آن را با خود به ریاض برده‌اند. گزارش‌های دیگر حاکی از این است که بخش‌هایی از جسد خاشقجی پیدا شده است.
«الکس کرافورد»، خبرنگار اسکای‌نیوز در استانبول، در ۲۳ اکتبر در گزارشی نوشت که بخش‌هایی از بدن این روزنامه‌نگار در باغچه‌خانه سرکنسول عربستان پیدا شده اما صورتش متلاشی شده است. این خبرنگار در گزارش خود به نقل از اردوغان می‌نویسد: «چرا بدن فردی که رسما اعلام شده کشته شده است هنوز یافت نشده است؟» افزون بر این، چندی پیش رسانه‌ها در واکنش به سخنان مقام‌های سعودی دال بر درگیری خاشقجی با نیروهای داخل کنسولگری نوشته بودند که انگشتان او قطع شده بود. پس چگونه می‌توانست با مشتان گره کرده با ۱۵ مقام امنیتی درگیر شود؟
خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان، طی مشارکت در کنفرانس «داووس صحرا» در ریاض گفت، قتل جمال خاشقجی «مردود و کریه است و هیچ کسی در کشور نمی‌تواند آن را توجیه کند.» به نظر می‌رسد با شواهد جدیدی که یافت شده از جمله خودروی پارک‌شده در گاراژی در استانبول که به گفته پلیس ترکیه می‌تواند سرنخ‌هایی برای کشف حقیقت در مورد مرگ این روزنامه‌نگار به‌دنبال داشته باشد مسیر پرونده خاشقجی وارد فاز تازه‌ای شود. بامداد سه‌شنبه، یکم آبان (۲۳ اکتبر) پلیس ترکیه اعلام کرد که با حدود ۲۴ ساعت تاخیر مجوز تفتیش یک خودروی متعلق به کنسولگری عربستان سعودی در استانبول را دریافت کرده است. این خودرو بامداد دوشنبه در گاراژی در استانبول کشف شده بود اما نمایندگی عربستان سعودی اجازه تفتیش آن را نمی‌داد. پلیس ترکیه احتمال می‌دهد که این خودرو برای یافتن حقیقت درباره کشته‌شدن جمال خاشقجی، خبرنگار عربستانی دارای اهمیت باشد.
قحطانی کیست؟
رویترز در دو گزارش مفصل در ۲۲ اکتبر به معرفی سعود القحطانی پرداخته و می‌نویسد: او مغز متفکر و مرد پشت‌پرده بسیاری از دستگیری‌ها، ربایش‌ها و قتل‌ها در عربستان است. این مرد ۴۰ ساله نه تنها در پشت دستگیری ده‌ها تاجر و شاهزاده سعودی است بلکه همان کسی است که در پس ربایش حریری، نخست‌وزیر لبنان، و قتل خاشقجی قرار دارد. در وبلاگ‌ها، رسانه‌های اجتماعی و میان کنشگران سعودی از او با عنوان «استیو بنن» سعودی نام برده می‌شود که به‌دلیل رویکرد تهاجمی و تصمیم‌گیری‌های پشت پرده چنین عنوانی به او داده شده است. او در توییتر با نام غیررسمی «داری» (Dari در عربی به معنای «مهاجم») معروف است و برخی از مخالفانش در رسانه‌های اجتماعی او را «دلیم» (یک عرب که در ادبیات بومی سعودی از مقام پیشکاری به عالی‌ترین درجات صعود کرد) می‌نامند. او یکی از دست پروردگان محمد بن‌سلمان است و برخی او را «مغز منفصل» ولیعهد و «بازوی راست» او نامیده‌اند. او طی ۳ سال گذشته نفوذ زیادی بر ولیعهد یافته است. اوج‌گیری یکباره او در قدرت بسیاری از شاهزادگان را به صرافت انداخته که بگویند او ضمن نفوذی که بر ولیعهد دارد اما بدون اذن او آب نمی‌خورد. بنابراین، صدور فرمان قتل در هماهنگی کامل با ولیعهد صورت گرفته است.
براساس بیوگرافی او در توییتر، قحطانی در رشته حقوق تحصیل کرد و در نیروی هوایی سعودی به درجه کاپیتانی رسید. با فعال شدن در فضای مجازی، توجه خالد التویجری، رئیس سابق دیوان سلطنتی، را به خود جلب و در اوایل ۲۰۰۰ به استخدام در آمد تا یک رسانه نظامی الکترونیکی را برای ترویج چهره عربستان مدیریت کند. التویجری هم اکنون در حبس خانگی است. او به تدریج به محمد نزدیک شد. او با راه انداختن توییتر خواست تا انتقادات از این پادشاهی را به‌طور اعم و انتقادات از ولیعهد را به‌طور اخص پاسخ دهد. او «زبان» دولت در فضای مجازی بود. او در حملات مجازی در فضای توییتر علیه قطر بسیار فعال بود و از فعالان توییتری خواسته بود که کسانی که با قطر همدردی می‌کنند را شناسایی کرده و در «لیست سیاه» قرار دهند. یکی از منابع که پیوندهایی با دیوان سلطنت دارد می‌گوید اقدامات او اگرچه باعث برکناری محمد نخواهد شد اما به اعتبار و چهره عربستان لطمات سختی وارد خواهد آورد. او یکبار گفته بود که بدون اذن «رئیس»اش آب هم نمی‌خورد: «آیا فکر می‌کنید تصمیمات من بدون هدایت انجام می‌گیرد؟ من کارمندم و مجری وفادار فرامین اربابم پادشاه و سرورم ولیعهد.»
ارسال نظر