روح هیتلر دوباره به آلمان بازگشته است
پایان خواب زمستانی نازی‌ها
آنچه در کمنیتس، شهری در آلمان شرقی سابق و اصولا ایالت ساکسن روی داد و شعارهای خارجی‌ستیزی که مطرح شد همراه با فزونی آرای راست نزدیک به نئونازی به دغدغه‌هایی دامن زد که سیاستمداران حاکم و رهبران احزاب دموکرات را به‌نوعی به سرگشتگی فکری دچار ساخت. نکته مرکزی نگرانی‌ها صرفا جریان راستگرایی که در دموکراسیها معمول است نیست بلکه نوع شعارهای گروه‌های گوناگون راست افراطی در شهرهای ساکسن و با شیوه‌های نازی‌گری و حتی باب کردن سلام‌های هیتلری و به اصطلاح «هایل هیتلر» است که قانون اساسی آلمان آن را مطلقا منع کرده و نه‌تنها جرم بوده و خیلی جدی و به سرعت با مجازات روبه‌رو می‌شود بلکه پرداختن به آن از لحاظ افکار عمومی یک سرافکندگی به‌شمار می‌رود.
نقش احزاب راست در پارلمان تضعیف قانون اساسی و گشودن راه افراط‌گرایی با هدف کسب اکثریت و برتری بر نیروهای دموکراسی‌خواه است. کم نیستند دولتمردان مسوولی که تظاهرات چندروزه در کمنیتس را صرفا راهپیمایی‌های اعتراضی ارزیابی نمی‌کنند. این دولتمردان می‌گویند حتی تظاهرات خارجی‌ستیزی به بهانه عمل خلاف یک یا دو خارجی پناهجو در چند سال اخیر و اکنون در اوج آن در کمنیتس به خوبی نشان‌دهنده این است که یک تندرو راست خزنده دست‌اندرکار است تا از احساسات بحق مردم سوء‌استفاده شود و رفته رفته احترام و ارزش قانون نادیده گرفته شود تا بتوان زمینه طرح شعارهای غیرمعمول و خلاف قانون را بدون واهمه بار دیگر آماده کرد. این سیاستمداران می‌گویند وقایع کمنیتس به خوبی نشان می‌دهد که نئونازی‌ها و هولیگان‌ها به اضافه گروه‌های هرج‌ومرج‌طلب دیگر، چگونه و بدون بهانه متوسل به تهدید افراد بی‌گناه و حتی آرامش معمول یک شهر می‌شوند تا این تصور به‌وجود آید که امنیت از آلمان رخت بربسته است و باید چاره‌اندیشی شود.
بیم و هراس در سرزمین ژرمن‌ها
اکنون شماری از زنان و مردان ردیف اول احزاب سیاسی و حتی ائتلاف دولتی پرده‌ها را کنار زده و بیم و هراس خود را از حزب راست و تندرو «آلترناتیو برای آلمان» آشکار کرده‌اند، حزبی که با طرح شعارهای تند راستگرایی در مدتی کوتاه موفق شد تا ۲۵ در صد آرای پارلمانی را به خود اختصاص دهد و با تکیه بر مثلا ۹۰ نماینده در مجلس و استفاده از صلاحیت و مصونیت پارلمانی قابل توجه، فضای سیاسی را برای راهپیمایی‌های مطلوب گروه‌های راست و هوادارخود هموار کند تا جایی که بدون واهمه از قانون، شعارهای «هایل هیتلر» نیز مطرح شود، یا تحت عنوان «دفاع از خود» بی آنکه مورد تعرض قرارگرفته باشند خارجیان را مورد حمله قرار دهند تا تدریجا فضایی را نظیر دوران نازی‌ها به وجود آورند و عرصه را برای تاخت و تازهای بعدی خود آماده کنند. این روزها پرسش این است که اگر نیروهای راست با کسب اکثریت پارلمانی حاکمیت را به دست آورند، این کشور دچار چه وضعی خواهد شد.
در حوادث کمنیتس و نقاط دیگر به خوبی روشن شد که گروه‌های کوچک و بزرگ راست به‌ویژه هواداران جنبش موسوم به «پگیدا» که اهداف روشن ضد خارجی و اسلام‌ستیزی را در اروپا دنبال می‌کنند، دست‌شان با «حزب آلترناتیو برای آلمان» به اصطلاح در یک کاسه است. توجه به نقش رو به تزاید حزب آلترناتیو برای آلمان رهبران حزبی و مسوولان را برآن داشته تا موضوع قراردادن این حزب را در زیر چتر امنیتی سازمان امنیت داخلی آلمان به‌طور علنی و جدی مطرح کنند. سنجش افکار نیز نشان می‌دهد که این حزب درپی نابودی نظام دموکراسی و بازگرداندن آلمان به رویکردهایی است که در تاریخ بارها منجر به شکست و ویرانی این کشور شد. حدود ۶۶ درصد آلمانی‌ها خواهان اجازه دادن به اداره حفظ قانون اساسی یا امنیت داخلی آلمان هستند تا حرکات و رفتار این حزب را زیر نظر داشته باشد.
لارس کلینگبل، دبیرکل حزب سوسیال دموکرات در یک گفت‌وگوی مطبوعاتی خواهان آن شد که همه دموکرات‌ها با صدای بلند و به‌طور مصمم در مقابل جریان‌های پوپولیستی این حزب بایستند و اداره امنیت داخلی هم وظایف خود را در مورد حزب آلترناتیو برای آلمان برعهده بگیرد و اوضاع را دقیقا زیر نظر داشته باشد. رهبران و سخنگویان حزب سبزها خواهان آن شدند تا اداره امنیت داخلی با برقراری کنترل دقیق، اطلاعات روشنی از حرکات این گروه و مجموعه وابسته به آن و به ویژه منابع مالی آلترناتیو برای آلمان حاصل کند. شخصیت‌های حزبی و سیاسی دیگری، حزب آلترناتیو یا جانشین برای آلمان را تلاشی برای بازگشت به ناسیونالیسم و احیای نازیسم می‌دانند.
راست و چپ در مسیر رویارویی
بررسی آنچه در کمنیتس اتفاق افتاد و در این دو سال اخیر نظیر آن در نقاط دیگر هم مشاهده شده، این بار گذشته از دولتمردان و سیاستمداران از هر جناح، توجه جامعه‌شناسان را نیز بیش از گذشته جلب کرده است. نکته مهم این توجهات این است که کار به این وقایع محدود نمی‌شود. تحلیل‌های جامعه‌شناسی نشان می‌دهد که آلمان آبستن حوادث بزرگی است و به همین دلیل به‌ویژه محافل دولت و احزاب سنتی با یک سردرگمی دست به‌گریبانند. متن جامعه نیز با هوشیاری و در حد توانایی خود به هشدارها واکنش نشان می‌دهد. در شهر کوچک کمنیتس (نام این شهر تا پایان رژیم کمونیستی آلمان شرقی و فروپاشی دیوار برلین «کارل مارکس» بوده و تاریخ و سابقه خودش را دارد) حدود ۷۰ گروه چپ و راست میانه و درمقابل آن، همه گروه‌ها و جنبش‌های راستگرایانه و ملی‌گرای افراطی، علیه یکدیگر تظاهرات کردند.
بنا بر بررسی‌ها، کمنیتس نقطه تولد صف‌آرایی‌های جدید چپ و راست است و آلمان به‌زودی شاهد برخوردهایی خواهد بود که در تاریخ بعد از جنگ و بعد از شورش‌های چپگرایانه ۱۹۶۷ سابقه نداشته است. نفرت‌پراکنی روزافزون نئونازی‌ها درمورد خارجیان و حتی احزاب میانه‌رو راست و چپ سنتی در کشور و دامن زدن به نژادپرستی از یک‌طرف و مخالفان گسترش راست تندرو از سوی دیگر سبب شده تا نیروهای چپ و چپ‌افراطی بار دیگر به خود آیند و برای مبارزه با راستگراها که تدریجا سنگرهای پارلمانی را اشغال می‌کنند خود را آماده سازند. چند انتخابات ایالتی در باواریا و استان‌های واقع در آلمان‌شرقی و در سال آینده انتخابات پارلمانی اتحادیه اروپا می‌تواند بهانه و صحنه رشته‌ای از برخوردهای جدی شود. نگرانی بزرگ این است که دولت و قوای انتظامی در موارد حساسی دیگر قادر به کنترل اوضاع نباشند.
این روزها حتی معلوم شده که در میان پلیس و نیروهای انتظامی نیز همفکری و اتحادنظر با این یا آن گروه می‌تواند خطرناک باشد و مواردی از آن در حوادث اخیر دیده شده است. فراخوانی وزیر خارجه آلمان برای مبارزه با نژادپرستی و بیگانه‌ستیزی یک نشانه آشکار از جدی بودن بحران خزنده در آلمان است.
هایکو ماس، وزیر امورخارجه آلمان و از رهبران حزب سوسیال دموکرات این کشور در مصاحبه با «بیلدام زونتاگ» پرتیراژترین روزنامه آلمان نشان داد که حوادث اخیر تا چه اندازه دولت را نگران کرده است.ماس، هشدار داد که موضوع پراهمیت است و طلب می‌کند تا شهروندان از آزادی و امنیت خود دفاع کنند و میدان را برای جریان‌های نژادپرست و بیگانه‌ستیز خالی نگذارند. او تاکید دارد که این جریان‌ها به اعتبار آلمان در جهان شدیدا لطمه وارد کرده و اصولا موقعیت کشور در خطر است. وزیرخارجه آلمان هشدار می‌دهد که ادامه سکوت آلمان‌ها در برابر خارجی‌ستیزی بسیار خطرناک است و از مردمی که ده‌ها سال درپناه قانون و آزادی زندگی کردند خواست تا به‌پا خیزند و از این ارزش‌ها دفاع کنند.«ما باید به دنیا ثابت کنیم که مدافعان دموکراسی در اکثریت قراردارند و بیگانه‌ستیزان اقلیتی بیش نیستند ولی اگر این اکثریت سکوت اختیار کند، صدای اقلیت هر آن بلندتر می‌شود.» او افزود: زمان آن فرا رسیده تا «راحتی را کناربگذاریم و از حاکمیت قانون و آزادی‌ها دفاع کنیم.»
وزیرخارجه آلمان بر فوریت و لزوم مقابله با تندروهای راست و ایده‌های خارجی‌ستیزی ویهودی‌ستیزی و نازی‌ها تاکید کرد.در این میان شوستر نماینده پارلمان (بوندس‌تاگ) و رئیس انجمن یهودیان آلمان نیز هشدار داد که یهودی‌ستیزی روبه افزایش است و اصولا نباید در برابر خارجی‌ستیزی و اسلام‌ستیزی سکوت کرد بلکه باید دانست جریان‌های راست‌افراطی به اهداف شوم گسترده‌تری نظر دارند.
ارسال نظر