یک روزنامه آمریکایی افشا کرد
نقش ایدئولوژی سعودی در ظهور داعش
به تازگی او در گفت‌وگو با برنامه تلویزیونی «۶۰ دقیقه» آمریکا گفته است: «پس از سال ۱۹۷۹ میلادی (وقوع انقلاب اسلامی در ایران)، تندروهای مذهبی در عربستان قدرت گرفتند. ما قربانی شدیم، به خصوص هم نسلان من.» مواضع اخیر او درخصوص دولت‌ها، شهروندان و از همه مهم‌تر سرمایه‌گذاران نشان می‌دهد او آشکارا در زمین کسانی که تلاش دارند وجهه منفی از اسلام را نمایان سازند، بازی می‌کند. بسیاری از مسلمانان نیز از خشونت‌هایی که او با نام مذهب انجام می‌دهد، ابراز سرخوردگی می‌کنند. محمد بن‌سلمان در مصاحبه‌ای که در ماه مارس با روزنامه انگلیسی «تلگراف» داشت از نیاز به ایجاد اسلام میانه‌رو و ملایم سخن گفت: «انگلیس باید با عربستان به منظور ایجاد اسلام میانه‌رو همکاری کند.» به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل «دنیای اقتصاد»، وبگاه تحلیلی-آمریکایی «هافینگتن پست» در تحلیلی در این باره نوشت: البته اصلاحات تا حدودی عجولانه محمد بن‌سلمان، با واقعیت حکمرانی او در تناقض است. از ۱۵ مه سال‌جاری، دولت آل‌سعود شروع به دستگیری فعالان حقوق بشر کرده است (که در میان آنها نام فعالان برجسته و شناخته‌شده حقوق زنان نیز دیده می‌شود). دفترچه استراتژی‌های محمد بن‌سلمان به‌نظر تاریخ گذشته است. مردان قدرتمند در تاریخ اسلام همواره با نشان دادن چهره‌ای با صلابت از این دین توانسته‌اند قدرت خود را تثبیت کنند. این امر به آنها اجازه می‌دهد تا حکمرانی خود را توجیه و عقاید اسلامی را به خارج از قلمرو خود صادر کنند. حداقل از اوایل قرن بیستم میلادی، حکمرانان جهان عرب برای تثبیت کنترل و قدرت خود از «میانه‌روی» و «مدرن‌سازی» سخن گفته‌اند. به گفته آنله شلین، دانشجوی دکترای دانشگاه جورج واشنگتن که در زمینه راهکارهای دولت‌های منطقه برای برند کردن خود مطالعه می‌کند، این مواضع رهبران عرب از زمان حمله ۱۱ سپتامبر که جامعه جهانی را نسبت به ریشه‌های تروریست کنجکاوتر کرد، فراگیرتر شده است: «دولت‌های خاورمیانه علاقه‌ای به نمایان شدن فعالیت‌ها و اشتراک قدرتشان نداشتند. سرانجام دولت بوش به اصولی که دولت‌های عرب برای عرضه داشتند، علاقه نشان داد. این اصول، نظام پادشاهی آنها نبود بلکه اسلام بود، اسلامی که ما نیاز به تغییر آن داریم.» در این باره دولت‌های عرب قول اصلاحات دادند. سعودی‌ها متعهد شدند لحن نفرتی که در کتاب‌های درسی‌شان وجود دارد را حذف کنند. اردن بیش از ۲۰۰ مقاله پیرامون اتحاد و مدارای مسلمانان جمع‌آوری کرد. در سراسر منطقه دولت‌ها توانستند کنترل و نظارت خود را بر محافل مذهبی که در مساجد برگزار می‌شد گسترش دهند. در واقع این دولت‌ها تلاش کرده‌اند نمونه‌ای از اسلام را ارائه کنند که در موضوعات بنیادی مطابق با خواست آنها است. این درحالی است که وقوع «بهار عربی» در سال ۲۰۱۱ بیانگر آن بود که تا چه حد مسلمان‌های منطقه از حکومت‌های خودکامه خود ناراضی هستند.
به گزارش «هافینگتن‌پست» حرکت به سوی «مدرن‌سازی» و ایجاد اصلاحات برای حاکمان عربستانی بسیار سخت‌تر است. محمد بن‌سلمان در گفت‌وگویی که در ماه آوریل با مجله «تایم» داشت، انقلاب اسلامی سال ۵۷ ایران را متهم به تحریک تندروهای داخل عربستان کرد. اما واقعیت آن است که ریشه عقاید رادیکالی که در عربستان وجود دارد به تاریخ چند صد ساله خاندان آل‌سعود باز می‌گردد. در این باره حمایت از اصلاحات در عربستان یک هدف اصلی دارد: نجات رژیمی که در آن خاندان آل‌سعود و روحانیون نزدیک به آنها در قدرت باقی خواهند ماند. تا زمانی که این هدف اولویت نهایی محمد بن‌سلمان باشد و او قادر شود هرگونه انتقاد نسبت به حکومتش را سرکوب کند، اصلاحات دولتی در این کشور به ثبات بیشتر اجتماعی نخواهد انجامید. ملت‌های مسلمان در کشورهای مختلف معتقدند اقدامات آل‌سعود در واکنش به عقاید رادیکالی است که هیچ‌گاه پیش از این وجود نداشته است. از زمانی که نفوذ ایران در منطقه گسترش یافته است، خاندان آل‌سعود شروع به تعدیل اعتقادات مذهبی خود کرده‌اند، مسیری که محمد بن‌سلمان جوان طلایه‌دار آن بوده است. از طرفی نفوذ و نظارت دولت عربستان بر رهبران دینی، کتاب‌ها و مراکز اسلامی که از پول‌های آنها تامین شده‌اند قبل از حمله ۱۱ سپتامبر رو به افول رفت، امری که در ظهور دولت اسلامی (داعش) و جنایات آنها کاملا مشهود بوده است. این درحالی است که مدت‌ها پیش از آنکه خاندان آل‌سعود دلارهای خود را برای تبلیغ عقاید رادیکال خود در سایر کشورها هزینه کنند، خشونت و از خودبیگانگی در ملت‌هایی نظیر تونس و پاکستان، مردم را به سمت گروه‌های تروریستی کشاند، روندی که انتظار می‌رود در آینده نیز ادامه یابد. شواهدی که در بالا به آنها اشاره شد گواه بر این است که محمد بن‌سلمان و خاندان او نمی‌توانند به ملت‌های مسلمان بگویند که ملایم‌تر باشند. در این باره شلین در یک سخنرانی در جمع مقامات آمریکایی می‌گوید: «هر چه بیشتر اصلاحات دولت‌های عربی مورد استقبال قرار گیرد بهتر است. ما نیاز به دولت‌هایی داریم که پیام «اعتدال» و «مدرن‌شدن» را مخابره می‌کنند.» به عقیده کارشناسان، شکست اصلاحات در عربستان، کشوری ۲۰ میلیونی که در مرکز تجارت انرژی و تسلیحات جهان قرار دارد، ساده نخواهد بود.
ارسال نظر