با فروش ۸۰ درصدی خودروی برقی
بورس خودروی برقی در کشور نفتی
حدود ۱۱۰مایلی جنوب اسلو، پایتخت نروژ، در امتداد بزرگراهی مملو از درختان کاج و توس، یک ایستگاه سوخترسانی خودروهای برقی چشماندازی از آینده را نشان میدهد که در آن خودروهای برقی حکومت میکنند. تعداد ایستگاههای شارژ خودروهای برقی، بسیار بیشتر از تعداد پمپ بنزینها در منطقهای است که توسط سیرکل کی، شرکت خردهفروشی و مدیریت جایگاههای سوخت آمریکایی، اداره میشود. در طول تعطیلات آخر هفته که ساکنان اسلو به سمت کلبههای روستایی خود فرار میکنند، گاهی اوقات صف خودروها آنقدر طولانی است که وارد مسیر فرعی میشود.
براساس گزارشی از نیویورکتایمز سال گذشته، ۸۰ درصد از فروش خودروهای جدید در نروژ برقی بوده است؛ این تحول، باعث شده نروژ به عنوان پیشروی حرکت به سمت استفاده از خودروهای برقی شناخته شود؛ همچنین این کشور به معنای واقعی در مسیر انقلاب خودروهای برقی به منظور بهبود وضعیت محیط زیست، کارگران و به طور کلی زندگی حرکت کرده است. نروژ قرار است تا ۲۰۲۵ به فروش خودروها با موتورهای درونسوز پایان دهد. تجربه نروژ نشان میدهد وسایل نقلیه برقی مزایایی به همراه دارند. البته مشکلاتی هم در این تحول وجود دارد؛ عواملی مانند شارژرهای غیرقابلاعتماد و صفهای انتظار طولانی در زمانی که تقاضا بالاست، از جمله این مشکلات هستند. فروشندگان خودرو و خردهفروشان مجبور به تطبیق خود با این مشکلات شدهاند. این تحول، صنعت خودرو را تغییر داده و تسلا را به پرفروشترین برند تبدیل کرده است. خودروسازان معتبری مانند رنو و فیات اما به حاشیه رانده شدهاند.
با استفاده روزافزون از خودروهای برقی، هوای اسلو به میزان قابلتوجهی پاکیزه شده است. این شهر آرام است و آلودگی صوتی کمتری دارد؛ چراکه براساس طرح برقیسازی خودروها، خودروهای بنزینی و دیزلی پرسروصداتر از رده خارج شدهاند. انتشار گازهای گلخانهای اسلو از سال ۲۰۰۹ تاکنون ۳۰درصد کاهش یافته است. این درحالی است که بیکاری گسترده هم در میان کارکنان پمپبنزینها وجود ندارد و شبکه برقرسانی هم فرو نریخته است. نروژ در دهه ۱۹۹۰ شروع به تبلیغ وسایل نقلیه برقی کرد تا از تینک، یک استارتآپ خودروی برقی بومی که فورد موتور برای چند سال مالکیت آن را بر عهده داشت، حمایت کند. خودروهای برقی از مالیات بر ارزشافزوده و مالیات واردات و عوارض بزرگراه معاف شدهاند.
دولت همچنین برای ساخت ایستگاههای شارژ خودروهای برقی، یارانه پرداخت میکند؛ آن هم در کشوری که تقریبا به بزرگی کالیفرنیاست و جمعیتی ۵/ ۵میلیون نفری دارد. اجرای این سیاستها، نروژ را بیش از یک دهه از ایالات متحده جلو میاندازد. دولت بایدن قصد دارد تا ۲۰۳۰، پنجاه درصد از فروش خودروهای جدید در آمریکا برقی باشد؛ نقطهعطفی که نروژ در ۲۰۱۹ از آن عبور کرده است. با افزایش تعداد خودروی برقی، سطح اکسیدهای نیتروژن، آلودگیهای جانبی ناشی از سوختن بنزین و گازوئیل که باعث ایجاد دود، آسم و سایر بیماریها میشود، به شدت کاهش یافته است. توبیاس ولف، مهندس ارشد کیفیت هوا در اسلو، با اشاره به اکسیدهای نیتروژن میگوید نروژ در آستانه از بین بردن ناکس (NOx) قرار دارد، که یکی از گازهای خطرناک خروجی از صنایع پتروشیمی و سایر صنایع مرتبط با سوختهای فسیلی است.
اما اسلو هنوز با آلودگی ناشی از برخورد لاستیک با جاده مواجه است. هوای این شهر دارای سطوح ناسالمی از ذرات میکروسکوپی است که تا حدی در اثر سایش لاستیکها با سطح آسفالت ایجاد میشود. وسایل نقلیه برقی که حدود یکسوم وسایل نقلیه ثبتشده در این شهر را تشکیل میدهند ممکن است باعث تشدید این مشکل شوند. مشکل دیگر این است که همچنان یافتن مکانی برای شارژ کردن خودروها برای صاحبان این نوع وسایل نقلیه چالش مهمی است. سیرین هلوین استاو، معاون شهردار اسلو، اعلام کرده است که دولت در تلاش است شارژرهای عمومی بیشتری را برای استفاده شهروندان در مکانهای مختلف شهری نصب کند، اما از طرفی هم تعداد خودروها را به یکسوم کاهش دهد تا به این ترتیب، خیابانها فضای امنتری برای پیادهروی و دوچرخهسواری باشد. به گفته او، هدف دولت کاهش انتشار گازهای گلخانهای است؛ به همین دلیل است که افزایش تعداد خودروهای برقی بسیار مهم است. همچنین، تلاش بر این است که این شهر مکانی بهتر برای زندگی باشد.
برقی کردن خودروها بخشی از طرح گسترده اسلو برای کاهش انتشار دی اکسید کربن به حدود صفر تا ۲۰۳۰ است. تمام اتوبوسهای شهری در نروژ تا پایان سال برقی خواهند شد. دولت نروژ همچنین به طرحهای ساختوساز هم نگاه ویژهای دارد، چراکه منشأ بیش از یکچهارم گازهای گلخانهای در این کشور فعالیتهای ساختمانی است. پیمانکارانی که در مناقصههای عمومی شرکت میکنند، در صورت استفاده از تجهیزاتی که با برق یا سوخت سبز کار میکنند، شانس بیشتری برای برنده شدن در مناقصهها دارند. معاون شهردار همچنین تلاش اسلو برای کاهش گازهای گلخانهای را درحالیکه مقدار زیادی نفت و گاز تولید میکند، تصدیق کرده است. نروژ از صادرات سوختهای فسیلی در سال گذشته ۱۸۰میلیارد دلار درآمد داشته است.
استاو تاکید میکند که حزب او خواستار توقف تدریجی تولید نفت و گاز تا ۲۰۳۵ شده است، اما دولت نروژ از تولید نفت و گاز عقبنشینی نکرده است. آموند ویک، معاون وزارت نفت و انرژی نروژ، اعلام کرده است نروژ چندین میدان نفتی درحال توسعه دارد که امنیت انرژی اروپا را تامین میکند. شبکه برقرسانی نروژ حتی با وجود افزایش تقاضا، عملکرد خوبی داشته است. این امر کمک میکند که این کشور دارای انرژی نیروی هیدروالکتریک فراوان باشد. خودروهای برقی تقاضا برای انرژی را به میزان متوسطی افزایش دادهاند. اکثر مالکان خودروها در شب خودروهای خود را شارژ میکنند، چراکه در این زمان، تقاضا کمتر و برق ارزانتر است. بر اساس این گزارش، افزایش استفاده از خودروهای برقی باعث اشتغالزایی در صنایع دیگر شده است. در فردریکستاد، ۵۵مایلی جنوب اسلو، یک کارخانه فولاد سابق به مرکز بازیافت باتری تبدیل شده است.
کارگران، از جمله برخی که در کارخانه فولاد کار میکردند، باتریها را تفکیک میکنند و سپس یک دستگاه، بستهها را خرد میکند تا پلاستیک، آلومینیوم و مس را از یک توده سیاه که حاوی مواد مهمی مانند لیتیوم، نیکل، کبالت، منگنز و گرافیت است جدا کند. به نظر میرسد تنها کسانی که باید نگران شغل خود باشد، معاملهگران خودرو هستند. ناپدید شدن تقریبا کامل خودروهای بنزینی و دیزلی از نمایشگاهها، این صنعت را کاملا تغییر داده است. گروه مولر موبیلیتی، شرکت واردات و فروش خودرو در نروژ، با فروش ۷/ ۳میلیارد دلاری در سال گذشته و با داشتن شعبههایی در سوئد و کشورهای بالتیک، مدتهاست که بزرگترین فروشنده خودرو در نروژ است. بیشترین فروش گروه مولر در نروژ، فولکسواگنهای برقی بوده است و تنها چند خودروی درونسوز در میان خودروهای فروختهشده توسط این شرکت وجود دارد. با این حال، تسلا به میزان قابلتوجهی از فولکسواگن در نروژ پیشی گرفته است، به طوری که ۳۰درصد از بازار را در مقایسه با ۱۹درصد سهم فولکسواگن و برندهای دیگر آن چون اشکودا و آئودی، به خود اختصاص داده است. فروش خودروهای برقی چینی مانند بیوایدی و ایکسپنگ نیز در نروژ در حال رشد است.
اگر این الگو در سایر نقاط اروپا و ایالات متحده تکرار شود، ممکن است برخی از خودروسازان از صنعت خودرو محو شوند. پتر هلمن، مدیر اجرایی گروه مولر موبیلیتی، پیشبینی کرده است که برندهای سنتی دوباره جایگاه خود را به دست خواهند آورد، زیرا مشتریان به آنها اعتماد دارند و خدمات گستردهای ارائه میدهند، با این حال واضح است که تسلا صنعت خودروی دنیا را تکان داده است.