چالش زیست محیطی تولید لیتیومیها
هنوز ۴۰ سال از شناسایی گونه گیاهی «گندم سیاه تایم» Tiehm’s buckwheat نگذشته است که خبر احتمال انقراض آن منتشر میشود. گیاهی با گلهای زردرنگ که در نوادای آمریکا رشد میکند آن هم به خاطر تولید خودروهای برقی.
لیتیوم این روزها به مرکز توجه کسب و کارها و دولتها تبدیل شده و یکی از راههای شناسایی معادن لیتیوم، رویش گندم سیاه تایم است. کمپانی استرالیایی آیونییر Ioneer هم از سال آینده استخراج معادن لیتیوم را آغاز میکند، جایی که گندم سیاه تایم میروید. در زیر این پوشش گیاهی در استرالیا، زیر این خاک بایر 5/ 146 میلیون تُن لیتیوم و بُر وجود دارد که ارزش آن یک میلیارد و 265 میلیون دلار برآورد میشود.
سرنوشت گندم سیاه تایم، به تصمیمهای دشواری گره خورده و در حقیقت مفهوم «فناوریهای سبز» را زیر سوال میبرد. پیشههایی که هنگام دفاع از خودروهای برقی، حفظ محیطزیست و کاهش آلایندگی را بهانه میکنند حداقل باید جنبههای دیگر محیط زیست مثل حفظ تنوع زیستی و جلوگیری از انقراض گونهها را هم مد نظر داشته باشند. آیونییر در استرالیا استدلال میکند که از یک نگاه کلی، ایجاد معادن لیتیوم برای محیطزیست مفید است. باور آنها این است که با جابهجایی مکانی، امکان بقای اینگونه گیاهی ممکن است، ادعایی که هواداران محیط زیست قبول ندارند وآن را زیر سوال میبرند.
ایالتهایی مثل کالیفرنیا و واشنگتن اعلام کردهاند که مرحله به مرحله خودروهای بنزینی را از گردونه تولید و تردد خارج میکنند. تسلا به خاطر تولید خودروهای تمام برقی، به ارزشمندترین خودروساز در بازار سهام تبدیل شده است. خودروسازانی مثل فولکس واگن و جنرال موتورز سرمایهگذاری میلیاردی برای گذر از دوران گذار بنزینی به برقی را شروع کردهاند. خودروهای برقی، سنگبنای برنامه زیرساختی دولت جدید آمریکا با 174میلیارد دلار سرمایهگذاری است.
گسترش خودروهای برقی بدون استخراج لیتیوم امکانپذیر نیست. لیتیوم عنصری بسیار حیاتی و مهم در تولید باتریها است. اگر قرار باشد اهداف توافقنامه پاریس در خصوص آب و هوا محقق شود استخراج لیتیوم نسبت به سال 2020 باید 42 برابر شود. معادن موجود و معادن در حال احداث لیتیوم فقط کفاف نیمی از تقاضاها تا سال 2030 را میدهند.