هند در راه تبدیل به ابرقدرت

از هر سه متخصص کامپیوتر در جهان یکی هندی است، اما از هر سه هندی یکی بی‌سواد است.

هند که زمانی یکی از فقیرترین کشورهای در حال توسعه بود در سال‌های اخیر با رشد اقتصادی بیش از ۸‌درصد در کنار چین به موتور اقتصادی آسیا تبدیل شده است. اما هنوز هم پس از ۶۰ سال مشکلات حل‌نشده‌ای پیش روی این کشور قرار دارند. روز ۱۵ اوت ۲۰۰۷ شصتمین سالروز استقلال هند است، استقلالی که این پرجمعیت‌ترین کشور دموکراتیک جهان باید بهای سنگینی را برای دستیابی به آن می‌پرداخت.

چون با پایان حکومت استعماری بریتانیا در سال ۱۹۴۷ شبه جزیره هند به دو بخش تقسیم شد: در آنجا که اکثریت جمعیت را مسلمانان تشکیل می‌دادند، جمهوری اسلامی پاکستان به وجود آمد، بر باقی مناطق دولت هند حاکم شد.

برآورد شده است که همراه با این تقسیم دست‌کم ۷۵۰‌هزار نفر جان خود را و ۱۶‌میلیون نفر خانه و کاشانه‌شان را از دست دادند. هند و پاکستان از آن زمان سه جنگ با یکدیگر را از سر گذرانده‌اند.

اما در این میان روابط میان دو کشور بهبود یافته است.

هم‌اکنون هند قدرتی است که با اعتماد به نفس خواستار تصدی کرسی دائم در شورای امنیت سازمان ملل است.

کلمات سرنوشت‌ساز

جواهر لعل نهرو، نخستین نخست‌وزیر هند و رفیق همراه مهاتما گاندی، در نیمه شب ۱۴ اوت ۱۹۴۷ با کلماتی سرنوشت‌ساز استقلال هند را اعلام کرد.

وی گفت: هنگامی که صدای زنگ ساعت وقت نیمه شب را اعلام می‌کند، هنگامی که همه دنیا در خواب است، زندگی و آزادی برای هند آغاز می‌شود.

این لحظه‌ای است که به ندرت می‌توان در تاریخ تجربه کرد.

ما از آنچه قدیم است دست می‌شوییم و روی به آن می‌آوریم که جدید است. عصری به پایان می‌رسد و جان ملت که مدت زمانی طولانی در فشار بود، اینک آزاد و بی‌هراس به سخن درمی‌آید.

نهرو، پدر عقیدتی حزب حاکم کنگره و نخست وزیر خواستار بنای هندوستانی با نظام سیاسی دموکراتیک و نظام اقتصادی سوسیالیستی بود.

او در دهه ۱۹۵۰ جنبش کشورهای غیرمتعهد را بنیان نهاد. در آن زمان هند خواستار نزدیکی به روسیه بود و به چین و پاکستان به چشم دشمن می‌نگریست. از دستاوردهای نهرو این بود که دموکراسی جوان هند را پس از سال‌ها حکومت استعماری از درون قوی ساخت. امروز هم هند هنوز برای بسیاری با بیش از یک‌میلیارد انسان از ادیان و اقوام گوناگون و صدها زبان و تناقض‌های فراوان کشوری است

حکومت‌ناپذیر. سیاستمدار هندی رشید علوی از حزب کنگره از تحولات هند احساس غرور می‌کند. وی می‌گوید: به نظر من مهم‌ترین موفقیت ما در طی این شصت سال، که جهان هم باید آن را به رسمیت بشناسد، بوجود آوردن نظامی دموکراتیک بوده است.

نظام دموکراتیک ما در این شصت سال چنان قوی شده است که با هر دموکراسی دیگر در دنیا می‌تواند رقابت کند.

چالش‌های خطیر

اما این دموکراسی در ۶۰ سال اخیر بارها از اساس به خطر افتاده است. افراط‌گرایان هندو در سال ۱۹۹۲ مسجد بابری را ویران کردند، می‌گفتند که مسلمانان مسجد را روی معبد راما،خدای هندوان ساخته‌اند.

شلوغی‌های سال ۱۹۹۳ در بمبئی با ۱۰۰۰ کشته و خشونت بی‌حد و حصر در سال‌های ۱۹۹۶ و ۲۰۰۳ در گجرات که صدها مسلمان و هندو طی آن کشته شدند، همه اینها برای بسیاری از هندیان شرم‌آور است. اما چیزی که اغلب فراموش می‌شود این است که در زندگی روزمره هند مردم پیرو ادیان مختلف در کنار هم با دوستی و آرامش به سر می‌برند.

شکاف فقر و ثروت

یکی از مشکل‌هایی که هند هم اکنون با آن روبه‌رو است ایجاد دره عمیق میان فقرا و اغنیا در این کشور است. ۲۵۰میلیون هندی زیر خط فقر زندگی می‌کنند. از هر سه متخصص کامپیوتر در جهان یکی هندی است، اما از هر سه هندی یکی بی‌سواد است.

در دو شهر بمبئی و دهلی با آسمانخراش‌های اعجاب‌آورشان گروه کوچکی از ثروتمندان هستند که از آغاز دهه ۱۹۹۰ همراه با اصلاحات اقتصادی در زندگی‌ای بس پرتجمل به سر می‌برند.

اما حمید انصاری، معاون رییس‌جمهوری هند، در رابطه با نوآوری‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی خوش‌بین است. وی می‌گوید: وقتی کسی از من می‌پرسد که وضع هند چطور است، می‌گویم که لیوان نیمه‌پر است.

نه نیمه خالی، ‌بلکه نیمه‌پر. ما در هر زمینه‌ای دستاوردهای زیادی داشته‌ایم. البته طبیعی است که هنوز کارهای بسیاری هست که باید انجام بگیرد. هم مردم این را می‌دانند، هم سیاستمداران.