تاریخ شفاهی-علینقی عالیخانی(۶۸)

آندره ژید بهتر از سارتر بود

این خیلی جالب است. این بحثی است که می‌شود ادامه پیدا بکند؛ ولی متاسفانه وقت ما اجازه نمی‌دهد اینکه مثلا شما از آندره ژید و کوستلر بیشتر متاثر شدید تا مثلا سارتر.

خیلی جالب است برای اینکه این حالت ولنگاری که نمی‌خواهم بگویم خود سارتر ولنگار بود اگرچه مقداری بود، ولی حالت ولنگاری که برای ما که Quartier Latin زندگی می‌کردیم به‌صورت جوان‌های دورو بر سارتر در Saint Germain des Pres خودش را نشان می‌داد؛ چون سارتر آنجا می‌آمد می‌نشست و اینها دورش جمع می‌شدند؛ این پدیده هیچ‌وقت مورد علاقه من نبود. نمی‌دانم با آرتور کوستلر آشنا هستید یا نه با خودش هم البته بعدا آشنا شدم. آدم فوق‌العاده‌ای بود. آندره ژید هم کتابی درباره سفرش به شوروی نوشت. آن کتاب خیلی اثر داشت.