دادستان کل کشور: بنا نداریم برای نوامیس این مملکت پرونده قضایی درست کنیم
نواصولگرایان مخالف گشتارشاد
طرح مجدد بازگشت گشتهای ارشاد یا به تعبیری دیگر گشتهای امنیت اخلاقی به سطح خیابانهای کشور، یک بار دیگر حاشیهساز شده است. دو سال پیش زمانی که مهسا امینی درجریان بازداشت ازسوی گشت ارشاد در پلیس امنیت اخلاقی خیابان وزرای تهران درگذشت، کشور دچار بحرانی چند ماهه شد تا آنجا که همگان را به این باور رساند که گشتهای ارشاد دیگر به شکل قبلی به خیابانها برنمیگردند. باوری که برگرفته از سخنان مقامات و مسوولان کشور پس از حوادث سال ۱۴۰۱بود. با این حال گشتهای ارشاد در میان بهت بخشی از جامعه، یک بار دیگر از روز ۲۵فروردین ماه سال جاری به خیابانهای شهرهای کشور بازگشتند. حضوری که به واسطه شکل و تعداد نیروهای حاضر در میادین و خیابانهای کشور و نحوه برخورد با زنان و دختران «بازگشت پرقدرت گشت ارشاد» توصیف شد.
پس از آن یک بار دیگر فضای مجازی پر از کلیپهایی شد که گاه از برخورد با زنان و دختران و بازداشت آنها برسر مقوله حجاب حکایت میکرد. انتشار همین کلیپها بود که یک بار دیگر به دوقطبی چگونگی برخورد با زنان و دختران برسر مقوله حجاب در میان مسوولان و چهرههای سیاسی کشور از هر دو طیف سیاسی شدت بخشید.
در این بین توییت مهدی فضائلی، عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب، به این فضا شکل دیگری بخشید. توییتی که البته به مذاق برخی خوش نیامد و سیل انتقادها را به سوی او روانه کرد. فضائلی روز ۳۱فروردین در پیامی در حساب کاربری خود در ایکس درباره کشف حجاب از دیدگاه مقام معظم رهبری، نوشت: «کشف حجاب هم حرام شرعی است، هم حرام سیاسی است. منتهی دشمن با برنامه و نقشه وارد این کار شده، ما هم باید با نقشه و برنامه وارد بشویم؛ کارهای بیقاعده و بدون برنامه نباید انجام بگیرد. به تازگی برخی مسوولان بهدلیل کارهای بیقاعده در حوزه حجاب تذکر دریافت کردهاند.» پیامی که به نوعی میتوانست بیانکننده انتقادهای صورت گرفته به نوع برخورد برخی ماموران و ناهیان منکر با زنان در مورد پوشش آنها و به تعبیری بیحجاب یا بدحجاب باشد.
از همینرو بود که او با انتقادهایی از سوی برخی از جمله «حزب ایتائیون» روبهرو شد تا آنجا که او را به «تحت نفوذ جریان یهود بودن» متهم و تلاش کردند دوگانه دفتر رهبر انقلاب و شخص رهبر انقلاب را تقویت کنند. در این بین کانال تلگرامی کیهان توییت مهدی سلحشور را در واکنش به سخنان اخیر مهدی فضائلی، عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب که درباره گشت ارشاد و حجاب بود، منتشر کرد. به گزارش خبرآنلاین، سلحشور در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «جهت اطلاع امت حزبالله قطع به یقین میگویم سلوک حضرت آقا تضعیف سرباز در میدان نیست، تذکری هم لازم باشد به خود فرمانده میدهند نه از بالای برج و بارو و سکوی دشمن...». وی در توییتی دیگر نوشت: «راستی دستگاههای متعددی که فعل واجبشون رو مدتهاس رو زمین گذاشتن تذکری دریافت نکردند؟ ضمنا برای آگاهی امت حزبالله فقط ۵ تا از کارهای با قاعدهای که در این مدت در بحث عفاف و حجاب انجام دادید بفرمایید.»
به دنبال این حملات و انتقادها از فضائلی توییتی به نقل از وی با این مضمون منتشر شد که «ممکن است من و شما درباره برخی عملکردهای گشت امنیت اجتماعی یا اثرگذاری آن حرف داشته باشیم، اما این ربطی به اصل حجاب، ضروری بودن رعایت آن به عنوان یکی از احکامالله و لزوم برخورد مقتضی با افراد هنجارشکن یا فساد سازمانیافته ندارد؛ همینطور لزوم رعایت حرمت پلیس.» پیامی که ساعاتی بعد مشخص شد مربوط به حدود دو سال گذشته است و ازسوی منتقدان موضع فضائلی بازنشر شده است. همین موضوع مهدی فضائلی را به واکنش واداشت و با اشاره به توییت قدیمی خود نوشت: «ساعاتی است توییت زیر به عنوان توییت جدید بنده و به عنوان عقبنشینی از توییت قبل در حال بازنشر است؛ ضمن تایید محتوای این توییت که مربوط به حدود ۱.۵سال پیش است تاکید میکنم توییت دیروز به قوت خود باقی است.»
نکته مغفول در واکنشها به توییت مهدی فضائلی توجه به این مهم بود که فضائلی در تمام این سالها نکات مهم و نظر دفتر مقام معظم رهبری را با هماهنگی با دفتر حفظ و نشر آثار ایشان منتشر کرده است و به نوعی بیانکننده مواضع دفتر حفظ و نشر در قالب انتشار توییت و یادداشت بوده است. صرفنظر از جدال بر سر پیام عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب، محسنیاژهای، رئیس قوهقضائیه هم در نشست فصلی اعضای شورای عالی قوهقضائیه با روسای کل دادگستری، بربرخورد باتدبیر با قضیه حجاب تاکید کرد و گفت: در قضیه عفاف و حجاب و برخورد با هنجارشکنان باید با تدبیر، هماهنگی و همکاری عمل شود؛ قطعا ما نمیخواهیم هر فردِ کم توجه به قوانین در کف خیابان را کیفر کنیم.
این سخنان و پیامها بود که بسیاری از کاربران شبکههای اجتماعی و بخشی از جامعه را که منتقد برخوردهای سختگیرانه گشتها بودند به اتمام مجدد کار این گشتها در خیابانها امیدوار کرد. شاید ازهمینرو بود که جمعه شب فراجا طی اطلاعیهای ضمن اعلام اینکه وضعیت حجاب در جامعه مطلوبتر شده است، تصریح کرد برخی شیطنتهای رسانهای توسط جریانسازی معاندین در اجرای سناریوهای ساختگی بر عزم و اراده پلیس تاثیری نخواهد داشت. فراجا همچنین با اشاره به اجرای «طرح نور»، اعلام کرد که طرح مذکور منطبق با خواست و ساخت عمومی جامعه و مسوولان اجرایی کشور و براساس وظایف محوله به پلیس به عنوان مجری قانون در کنار دیگر ماموریتهای امنیتی و انتظامی، تداوم خواهد داشت.
البته فراجا در بخش دیگری از این اطلاعیه تصریح کرده است: «ناگفته پیداست که پلیس عاری از خطا و اشتباه نبوده و با هرگونه رفتار و کُنش اشتباه احتمالی ماموران نیز برخورد خواهد شد. فضای فعلی و راهبرد فراجا در شرایط کنونی حفظ نظم و انضباط اجتماعی در قالبی ایجابی و تذکرهای است و صرفا با هنجارشکنانی که به حریم و حرمت شهروند ایرانی تعدی میکنند برخورد قانونی توام با دقت و حساسیت خواهد کرد.»
منتقدان اصولگرا
اما ماجرای دوقطبی شدن فضای جامعه برسر برخورد با مقوله بیحجابی شکل دیگری هم دارد. ازجمله اینکه اگرچه برخی از فعالان سیاسی اصولگرا خواستار ادامه برخوردهای قهری با زنان و دختران بیحجاب یا بدحجاب هستند، در مقابل برخی دیگر از فعالان فضای مجازی این طیف منتقد بازگشت گشتهای ارشاد به خیابانها و برخوردهای خشونتآمیز با زنان هستند. ازجمله علی قلهکی، فعال رسانهای اصولگرا که نوشت: برآوردم این است که طراحان بازگشت گشت ارشاد (طرح نور) عموما افرادی هستند که در شهرکهای سازمانی زندگی کرده، در محیطهای ایزوله سیر میکنند و فهمی از فضای عمومی کشور ندارند!
رسول جعفریان، استاد دانشگاه نیز نوشت: دایره مشورت در مساله حجاب و برخورد با آن را به دلیل اهمیت و پیامدهای آن وسیعتر کنید: از مراجع تقلید، علمای بیطرف بلاد و نخبگان علاقهمند به سرنوشت ایران، مشورت بگیرید. مجید نوری، فرزند حمید نوری هم در حساب خود در شبکه اجتماعی ایکس کلیپی از سخنان رهبری منتشر کرد و از بازگشت گشتهای ارشاد انتقاد کرد. درهمین راستا کانال خبری خیانت خواص که منتسب به اصولگرایان است نیز طی روزهای گذشته بارها در خبرهایی با انتقاد از بازگشت گشتهای ارشاد، این اقدام را برخلاف سیاستهای کلان نظام، لجبازی و پاس گل به دشمن توصیف کرده است. هرچند در کنار این انتقادها بنابرآنچه برخی از فعالان شبکه اجتماعی ایکس منتشر کردهاند، قرار بوده روز گذشته نشستی با عنوان «نشست تبیینی عقبنشینی ممنوع» ازسوی جبهه پایداری در مخالفت با عدم حضور گشتهای ارشاد در خیابانها برگزار شود.
این دوقطبی البته در رسانههای اصولگرا هم وجود دارد. از جمله درحالی که خبرگزاری فارس روز گذشته در گزارشی درباره طرح اخیر پلیس در خصوص حجاب نوشت: «تذکر رهبری در جهت ترمیم نه تعطیل طرح است پس نباید تذکر رهبری را به معنای مخالفت با کلیت طرح تفسیر کرد»، روزنامههای جوان، فرهیختگان و حتی روزنامه ایران، ارگان رسانهای دولت به نوعی از نحوه برخورد با زنان و دختران ازسوی ناهیان منکر در خیابانها انتقاد کردند. در این بین روز گذشته روزنامه جوان که ارگان رسانهای وابسته به سپاه توصیف میشود، در گزارشی با تیتر «راه ناصواب اشاعه فرهنگ عفاف و حجاب» به انتشار واکنش کاربران شبکههای اجتماعی به برخی از رفتارهای ناصحیح در مواجهه با کشفحجابکنندهها پرداخت.
روزنامه فرهیختگان دیگر ارگان رسانهای اصولگرایان نیز در مطلبی با تیتر «تذکر صریح به دوقطبیسازان، دعوت به قاعدههای عقلی» نوشت: همزمانی این رویداد مهم جهانی و وحدتبخش ملی «وعده صادق» با تصاویر منتشرشده از اقدامات سلبی و طرحهای یکشبه در حوزه حجاب، کنتراست ناموزونی بود که کام مردم را تلخ کرد و حتی توانایی این را داشت که به اثرات مهم وعده صادق میان مردم لطمه بزند.
فرهیختگان همچنین با اشاره به طرح قانون عفاف و حجاب از سوی مجلس بعد از حوادث تلخ ۱۴۰۱ و التهابات به وجود آمده نوشت: حال سوال اینجاست؛ با وجود تمام نقدها به قانون عفاف و حجاب مگر چرایی وجود این قانون، حذف ونهای گشت از خیابانها نبود؟ پس چرا در مغایرت با سخنان پیشین مجلسیها و مسوولان ذیربط این ونها دوباره به خیابان بازگشتهاند؟ روزنامه ایران هم درمطلبی با عنوان «حفاظت از خاکریز حجاب بدون بازی در زمین دشمن» نوشت: در کنار تذکر رسانهای شده رهبر انقلاب، خبر تایید شده حاکی است که در هفته گذشته، رئیسجمهور نیز در پی دریافت گزارشهایی از برخی برخوردهای نامناسب، تذکرهای موکدی به دستاندرکاران این امر داده و تاکید کرده است هرگونه اقدام در این زمینه باید کاملا در مدار قانون باشد.
یادداشت روزنامه ایران درحالی است که طی روزهای گذشته برخی دولت را بانی اصلی بازگشت گشتهای ارشاد به خیابانها معرفی کرده بودند. همچنانکه جلیل محبی، دبیر پیشین ستاد امربهمعروف و نهی از منکر و از طراحان طرح حجاب، از دولت رئیسی به خاطر بازگشت گشت ارشاد به شیوه قدیمی انتقاد کرده است. در کنار او علیرضا بیگی، نماینده مجلس نیز روز گذشته در گفتوگو با «انتخاب»، بازگشت گشت ارشاد را کار دولت دانست و گفت که وزارت کشور رأسا آن را اداره میکند.
درهمین حال روز گذشته محمدکاظم موحدیآزاد، دادستان کل کشور، با اشاره به اینکه بیحجابی جرم مشهود است خطاب به نیروهای فراجا تاکید کرد که در اصلاح وضعیت عفاف و حجاب بکوشند ولی در این موضوع مراعات حد و حدود و حریمها را داشته باشند. به گزارش انتخاب، او همچنین تاکید کرد ما بنا نداریم برای نوامیس این مملکت پرونده قضایی درست کنیم و بعد از تذکر و تعهد و اصلاح پوشش فرد به منزل برمیگردد.