حریق منطقه‌ای بزرگ‌تر می‌شود

ایران اعلام کرد که مقرهای جاسوسی اسرائیل در عراق و داعش در سوریه را هدف قرار داده است. این کشور همچنین حملاتی را علیه بخش‌‌‌هایی از پاکستان انجام داد که مرز گسترده مشترکی با ایران دارد. با وجود اینکه ایران به وضوح قدرت نظامی خود را در بحبوحه ناآرامی‌‌‌های منطقه‌‌‌ای گسترش می‌دهد، اما این به آن معنا نیست که سیاستمداران ایرانی می‌‌‌خواهند وارد یک جنگ گسترده‌‌‌تر شوند. مقامات ایران به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بارها اعلام کرده‌‌‌اند که قصد اقدام نظامی مستقیم علیه اسرائیل یا ایالات متحده را ندارند و از آن اجتناب کرده‌‌‌اند. نیویورک‌تایمز مدعی شد، به نظر می‌رسد که ایران در حال حاضر مایل است که استراتژی قدیمی جنگ نیابتی را در منطقه دنبال کند؛ به این صورت که گروه‌‌‌هایی که ایران از آنها حمایت می‌کند با دشمنان ایران می‌‌‌جنگند و تاکنون، نه اسرائیل و نه ایالات متحده هیچ علاقه‌‌‌ای به انتقام مستقیم نشان نداده‌‌‌اند.

محور مقاومت ایران که شامل حماس، حزب‌الله و حوثی‌‌‌ها می‌شود، هسته اصلی استراتژی کلان جمهوری اسلامی علیه اسرائیل، آمریکا و منطقه است و به حکومت ایران اجازه می‌دهد بدون استفاده از نیروهای خود یا به خطر افتادن قلمرواش به دشمنانش حمله کند. این نیروهای نیابتی به نوعی آمریکا را به‌‌‌طور غیرمستقیم از عراق بیرون کرده‌‌‌اند، حکومت در سوریه را حفظ کرده‌‌‌اند و در ۷ اکتبر به حمله‌‌‌ای شدید علیه اسرائیلی‌‌‌ها کمک کردند.

امروز در منطقه از یکسو نیروهای حزب‌‌‌الله از طریق حملات موشکی پراکنده، جبهه شمالی اسرائیل را درگیر تنش‌‌‌ کرده‌‌‌اند، از سوی دیگر شاهد حملات نیروهای مورد حمایت ایران به پایگاه‌‌‌های آمریکا در عراق هستیم. در عین حال ارتش یمن نیز با حملات به کشتی‌‌‌هایی که به سمت اسرائیل می‌‌‌روند، مانع کشتیرانی دریایی در دریای سرخ و خلیج عدن می‌شود. به گزارش نیویورک‌تایمز، با در نظر گرفتن این حملات، ایران احتمالا امیدوار است جامعه بین‌المللی را برای مهار اسرائیل تحت فشار قرار دهد.

همچنین بحث ضرورت گسترش ندادن جنگ اسرائیل و غزه، که تاکنون سیاست آمریکا و اسرائیل را تعیین کرده، به این معنی است که آنها احتمالا علیه ایران اقدام نخواهند کرد و فقط علیه نیروهای نیابتی آن اقدامات تلافی‌‌‌جویانه انجام می‌دهند. البته حماس که اسرائیل قول نابودی آن را داده است برای ایران ارزشمند است. بنابراین در صورتی که اسرائیل در هدف خود برای از بین بردن حماس موفق شود، دولت ایران شاید خود را با وضعیت جدید تطبیق دهد.

البته، هر چه ایران به طور مستقیم یا غیرمستقیم بیشتر درگیر تنش‌‌‌ها شود، این احتمال افزایش پیدا می‌کند که یک جرقه یا سوءتفاهم، خشونت و تنش را از کنترل خارج کند و حتی تحولات به سمتی برود که ایران هم به آن تمایلی ندارد. تاریخ مملو از محاسبات نادرست است و این احتمال وجود دارد که ایران بتواند خود را درگیر مناقشه بزرگ‌تری ببیند که به دنبال اجتناب از آن بوده است. به عبارت دیگر، ایران محدودیت‌های خود را می‌‌‌داند و به دنبال حفظ و تداوم میراث انقلاب است.