تاریخ شفاهی- قسمت ۳۶۶

ژاپنی‌ها از بهره‌وری هیچ‌چیز نمی‌دانستند

رضا نیازمند : پنجاه درصد هزینه این سازمان را دولت ژاپن و بقیه را دولت‌های عضو می‌دادند. سازمان دارای یک رئیس و یک نایب رئیس دوم بود. هیات حکام سالی یک جلسه داشتند که یک سال در توکیو و یک سال در یکی از ممالک عضو تشکیل جلسه می‌داد. من که نماینده دولت ایران بودم ۱۱ سال، سالی یک‌بار به خاور دور می‌رفتم و در این جلسات شرکت می‌کردم. برای من بسیار جالب بود که آن موقع ژاپنی‌ها در بهره‌وری هیچ‌ چیزی نمی‌دانستند و تازه می‌خواستند یاد بگیرند و امروز رکورد دنیا را می‌شکنند.

در مورد کنترل کیفیت هم هیچ نمی‌دانستند ولی دو سال بعد سازمانی هم برای آن درست کردند و امروز کالای ژاپنی یعنی کالای مرغوب. وقتی که من نایب رئیس شدم نخستین چیزی که مطرح کردم این بود که چگونه باید بهره‌وری را اندازه گرفت، از سطح کارخانه تا کل اقتصاد کشور. در سازمان مدیریت ما با برقراری سیستم قیمت تمام شده و مقایسه آن با صنایع مشابه را به عنوان بهره‌وری کارخانه حساب می‌کردیم و به صاحبان کارخانه‌ها می‌گفتیم. این فقط در حد مقایسه دو کارخانه مشابه انجام می‌گیرد و ما نمی‌توانستیم دو صنعت مختلف را با هم مقایسه کنیم. مثلا کارخانه ارج را با روغن نباتی قو. همچنین ما نمی‌توانستیم که فعالیت دو بخش اقتصادی را با هم مقایسه کنیم. مثلا بخش صنعت با بخش کشاورزی.