آقای گروسی، برجام مرد یا نمرد؟
حتی هشدارهای گروسی که در گزارش پیشین وی مطرح شد، بر اساس اجرای برجام داده شده بود. اینکه ایران ۱۸ برابر سقف برجام سوخت تولید کرده یا سانتریفیوژهای پیشرفته را استفاده کرده، همگی مواردی است که بر اساس یک متن منسوخ شده و مرده به نام برجام مطرح کرده بود. مگر نه اینکه آژانس بینالمللی انرژی اتمی بارها مرگ برجام را اعلام کرده بود؟ بنابراین من معتقدم که ایران و آمریکا در دوران پسابرجام به سر میبرند. در دورانی که طرفین حدس میزنند برجام دیگر قابل احیا نیست، سعی میکنند تنش را مدیریت کنند تا شاید در آینده به یک متن توافق جدید برسند.»
وی افزود: «طبیعتا در این شرایط دستور کاری برای واسطهها تعریف نشده. حتی برای آژانس نیز دستور کاری تعریف نشده است. مهمترین بحثی که در موضوع آژانس مطرح است، این است که آژانس باید در حد همان توافقات ایران و آمریکا، نظارتهای خود را انجام دهد و در نتیجه معتقدم گروسی که تاکنون نقش سیاسی را ایفا کرده، اکنون نیز نباید ناراحت باشد که یک کارویژه سیاسی برای وی تعریف شده است. با توجه به اینکه دیگر طرفین نیز به حاشیه رانده شدهاند، بر اساس نوع منافعی که از این شرایط میبرند، تعیین موضع میکنند. به عنوان مثال، کشورهای اروپایی و به ویژه تروئیکا، شامل آلمان، فرانسه و انگلستان سعی میکنند بیانیهای انتقادی و گزارشهایی تند علیه ایران مطرح کرده و مواضعی آتشین علیه ایران اتخاذ کنند.
کشور چین که در عمل از این وضعیت راضی است و کماکان از تخفیف سالی یک میلیارد دلار نفت و فرآوردههای نفتی برخوردار است، موضع سکوت در پیش گرفته و روسیه نیز به گونهای با این واقعیت کنار آمده که ایرانیها، نمیتوانند بیش از حد درگیر جنگ اوکراین شوند و در نتیجه سطح مشخصی از مناسبات را با ایران، حفظ کردهاند. هرچند معتقدم اگر روسها در حوزه جنگ اوکراین به یک تنفس برسند احتمالا واکنش نشان خواهند داد، اما نباید به خاطر یک مساله نامشخص از مصالح فعلی گذشت.»
این تحلیلگر سیاسی تاکید کرد: «به اعتقاد من شرایط فعلی بسیار بهتر از شرایط تنش است، به عبارتی من اسم این شرایط را شرایط «مدیریت تنش» گذاشتهام. اما ایران نباید در این حالت بماند، بلکه باید به دنبال شرایطی باشد که در مراودات خارجی و به ویژه فروش انرژی از شرایط اضطرار خارج شده و به تدریج قیمت نفت خود را به قیمت جهانی نفت نزدیک کند، چرا که با شروع فصل زمستان، تقاضا برای نفت بیشتر میشود.»