چین در حال بازنگری در روابط خود با تهران است

دنیای‌اقتصاد : رحمن قهرمانپور کارشناس مسائل سیاست خارجی گفت: دستگاه‌‌‌های مسوول و نهاد‌‌‌های ذی‌ربط باید سعی کنند از تشدید فضای کنونی جلوگیری کرده و هر اقدامی را که لازم است انجام دهند. در سطح استراتژیک و کلان فضا دارد به سمتی می‌رود که شرایط برای ایران سخت و سخت‌‌‌تر خواهد شد. قهرمانپور در گفت‌وگو با فرارو درباره رویکرد جدید دولت بایدن درباره مذاکرات احیای برجام گفت: «به نظر می‌رسد بعد از جنگ اوکراین و اعتراضات چند ماه پیش، آمریکایی‌‌‌ها سعی می‌کنند فشار بیشتری بر تهران اعمال کنند.

از طرف دیگر می‌توان گفت نوع نگاه غرب به ایران در حال تغییر است. شاید بتوان با همان عبارتی که پیش‌تر مطرح شده بود این نگاه جدید را تفسیر کرد؛ یعنی گسترش ایران‌هراسی. در این نگاه جدید دولت‌‌‌های غربی و آمریکا بر حمایت ایران از روسیه در جنگ اوکراین، اعتراضات داخلی و مساله‌‌ به سرانجام نرسیدن مذاکرات هسته‌‌‌ای و... تمرکز کرده‌‌‌اند؛ بنابراین این اظهارات آمریکایی‌‌‌ها شاید نشانه‌‌‌ای از این تفکر جدیدی باشد که در محافل سیاستگذاری و فکری در آمریکا و اروپا در حال گسترش است.‌» این کارشناس مسائل بین‌الملل درباره شایعات مطرح‌شده پیرامون دیدار رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا و سفیر ایران در سازمان ملل نیز اظهار کرد: «دو نکته را باید در نظر گرفت اول اینکه نمی‌‌‌دانیم واقعا پیام‌‌‌های پشت پرده‌‌‌ای که رد و بدل می‌شود چیست؟ آیا به این معناست که آمریکایی‌‌‌ها در ظاهر سختگیری می‌کنند و در پشت پرده نرمش نشان می‌دهند؟ آیا حرفی را که به صورت علنی مطرح می‌کنند، به همان شکل در پشت پرده می‌‌‌گویند؟

ما دقیقا از محتوای پیام‌‌‌های رد و بدل شده اطلاع نداریم. آن چیزی که می‌تواند مبنای تحلیل باشد این است که به نظر می‌رسد در حال حاضر مساله احیای برجام دغدغه‌‌ اصلی آمریکایی‌‌‌ها نیست و این موضوع در دستور کار آنها قرار ندارد؛ اینکه بعدا چه کاری انجام خواهند داد یک مساله‌‌ دیگر است.» وی در ادامه افزود: «ممکن است آمریکایی‌‌‌ها در آینده بخواهند به سراغ احیای برجام به شکلی که خودشان می‌‌‌خواهند بروند یا حتی به سراغ برجام پلاس یا برجامی وسیع‌تر، حتی این امکان نیز مطرح است که به سمت همکاری گسترده‌‌‌تر با اروپا برای اعمال فشار بر ایران بروند. فعلا نمی‌توانیم به صورت قطعی بگوییم که آمریکا می‌‌‌خواهد چه کاری انجام دهد؛ اما واضح و مشخص است که آمریکایی‌‌‌ها موضوع احیای برجام را از دستور کار خودشان خارج کرده‌‌‌اند.

این موضوع می‌تواند به این معنا باشد که می‌‌‌خواهند امتیاز بیشتری از ایران بگیرند یا آنکه تصمیم دارند بر ایران فشار بیشتری وارد کنند. رفتار اخیر آمریکا حتی می‌تواند به این معنا باشد که آنها در حال نزدیک کردن نظراتشان به اروپا درباره ایران هستند.» این تحلیلگر در ادامه درباره تلاش آمریکا برای متوقف کردن صادرات نفت ایران به چین، گفت: «تلاش آمریکا برای توقف صادرات نفت ایران به چین باید بسیار جدی گرفته شود؛ طبیعی است که اگر آمریکایی‌‌‌ها نخواهند چنین کاری را انجام دهند به صورت علنی آن را اعلام نمی‌‌‌کنند. اما این مساله تا حدی به رفتار چین و حتی خود ایران بستگی دارد. بعد از سفر شی جین پینگ به عربستان به نظر می‌رسد چین در حال بازنگری در روابط خود با تهران است و اگر این فرض درست باشد ممکن است چین کمتر از گذشته در برابر فشار آمریکا بر ایران مقاومت کند.»

قهرمانپور همچنین قوانین جدید خزانه‌داری آمریکا در عراق برای جلوگیری از انتقال دلار به ایران را نگران‌کننده توصیف کرد و گفت: «تمام این موارد علائم و شواهد نگران‌کننده‌ای هستند که در اهمیت آنها تردیدی نیست. مساله این است که ما باید از شکل‌گیری این فضا جلوگیری کنیم؛ در این فضا نگاه به ایران در چارچوب ایران‌هراسی تعریف می‌شود. نباید گذاشت تصویری منفی از ایران شکل بگیرد حتما باید دربرابر این موضوع چاره‌اندیشی اساسی داشته باشیم. طبیعی است که در این مورد متغیر و عنصر زمان عامل بسیار مهمی است. هرچه زمان بگذرد ممکن است فرصت‌‌‌های تاثیرگذاری بر این فضا محدود و محدودتر شود.»