روز آسان فاطمی‌امین چگونه رقم خورد؟
مطالبه صنعت در پسااستیضاح
روز گذشته استیضاح وزیر صمت با حضور محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهور و وزرای اقتصاد، کار و ارتباطات و معاون پارلمانی ریاست‌جمهوری برگزار شد. ابراهیم رئیسی که پیش از این برای دفاع از صولت مرتضوی در مجلس حاضر نشده بود؛ برای دفاع از فاطمی‌امین هم به مجلس نیامد و در نامه‌ای به نمایندگان اعلام کرد به دلیل استقبال از نخست‌وزیر ارمنستان نتوانسته در جلسه استیضاح وزیر صمت حاضر شود.
رئیس‌جمهور در نامه به نمایندگان که از سوی فاطمی‌امین قرائت شد نوشت: انتظار دارم نمایندگان با آرای خویش امکان ادامه خدمت این مدیر پاک‌دست و پرکار و تحولی را فراهم کنند.» از ابتدای جلسه علنی مجلس گعده‌های متعددی شکل گرفته بود، برخی نمایندگان گرد صندلی دولتمردان جمع شده بودند و وزرا و معاون اول رئیس‌جمهور هم در حال گفت‌وگو و امضای نامه نمایندگان بودند. نمایندگان مخالف استیضاح وزیر نیز گعده‌هایی را در مجلس تشکیل داده بودند. در میان اظهارات موافقان استیضاح، برخی نمایندگان با فریاد دو-دو مخالفت خود با استیضاح وزیر صمت را اعلام می‌کردند.
فاطمی‌امین، وزیر صمت در دفاع از عملکردش به وضعیت خودرو اشاره کرد و گفت: «قبول داریم که کیفیت خودرو مطلوب نیست، اما آیا این مشکل در یک‌سال قابل حل است؟ اکنون بیش از ۳۰۰ پروژه تعریف شده و اتفاقات خوبی در راه است، اما قبول داریم که هنوز قابل دفاع نیست.» اگرچه استیضاح‌کنندگان دلایل قانع‌کننده و منطقی برای استیضاح فاطمی‌امین مطرح می‌کردند، اما درنهایت حریف لابی‌های وزیر و نمایندگان حامی دولت نشدند. در نهایت استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت با ۸۴ رای موافق، ۱۸۲ رای مخالف، ۶ رای ممتنع و ۲ رای باطله از مجموع ۲۷۴ نماینده حاضر رای نیاورد و فاطمی‌امین همچنان وزیر باقی ماند.
موافقان استیضاح چه گفتند؟
هاجر چنارانی، نماینده مردم نیشابور به عنوان نماینده موافق استیضاح پشت تریبون قرار گرفت و با حضور او مخالفان استیضاح شروع به فریاد «دو-دو» کردند و او در واکنش به این فریادها گفت: احسنت به مجلسی که هنوز صحبت بنده شروع نشده واکنش نشان می‌دهد. می‌خواهم بدانم این «دو-دو»ها از تماس‌های دیشب و فشارها و لابی‌ها است؟ او ادامه داد: آقای فاطمی امین! بازار در دوران شما نه تنها کنترل شد بلکه روند صعودی به خود گرفته است. همچنین جلال رشیدی‌کوچی نماینده مرودشت تاکید کرد: خرید خودرو تبدیل به آرزو برای مردم شده است. بسیاری از جوانان دغدغه‌مند و گاه معترض نخستین اعتراض‌شان به موضوع معیشت و بعد موضوع خودرو است یکی از آنها می‌گفت که حتی به فرض داشتن کار با حقوق اندک ماهانه بعد از ۱۲ سال نمی‌تواند حتی یک پراید بخرد.
حسن نوروزی، نماینده رباط‌کریم و نایب رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس نیز گفت: آقای فاطمی‌امین در رابطه با خودرو ۸ ماه قبل در این مجلس قول داد که ایران‌خودرو و سایپا را طی ۲ ماه به صاحبان اصلی خود واگذار کند، اما این کار تاکنون صورت نگرفته؛ چرا او این دروغ را مرتکب شد؟ همچنین صدیف بدری، نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس خاطرنشان کرد: میزان عرضه خودرو همچنان تناسبی با متقاضیان بازار خودرو ندارد. عرضه ۲۰۰ هزار خودروی پارک شده در پارکینگ خودروسازها به بهانه افزایش قیمت به معنای افزایش تولید نیست. ناصر موسوی‌لارگانی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس هم گفت: آقای فاطمی‌امین وزارتخانه را به سرچشمه و اقیانوس رانت تبدیل و با میدان دادن به بانیان وضع موجود اهانتی بزرگ به مردم، مجلس و حتی رئیس‌جمهور محترم کرده است.
سیدمرتضی حسینی، نماینده میانه اظهار کرد: آقای وزیر؛ شما در این ۱۴ ماه نه تنها نتوانستید بر مافیای خودروسازی غلبه کنید، بلکه در شکم این مافیا هضم و در جهت اهداف آنها حرکت کردید. همچنین سیداحمد رسولی‌نژاد، عضو کمیسیون صنایع تاکید کرد: بنا بر گزارش‌های واصله، وزیر صمت شخصا دستور داده که تعداد ۹۰ هزار خودرو کف پارکینگ ایران‌خودرو و سایپا به بهانه نقص در پارکینگ‌ها باشد و برای تبلیغات تصنعی مبنی بر افزایش تولید اطلاع‌رسانی شود. لطف‌الله سیاهکلی، عضو کمیسیون صنایع مجلس نیز گفت: امروز روز اعلام استقلال مجلس است پس نمایندگان این موضوع را با رای خود اعلام کنند. آقای فاطمی‌امین وعده‌ها و قول‌های بسیار می‌دهد؛ ۱۰ ماه پیش مجوز ۳۹ شهرک صنعتی را داد که پشتوانه اجرایی ندارد. بهتر بود وزیر شهرک‌های موجود را راه‌اندازی می‌کرد. از طرف دیگر قیمت اقلام بهداشتی حدود ۵۰ تا ۷۰ درصد و پوشک حدود ۵۰ درصد گران شده است.
استراتژی مخالفان استیضاح چه بود؟
طبق آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی در جلسه استیضاح وزرا تنها موافقان استیضاح می‌توانند سخنرانی کنند، اما در جلسه روز گذشته، وزیر بخشی از وقت خود را در اختیار دو رئیس کمیسیون صنایع و عمران قرار داد تا این نمایندگان در ردای مخالف استیضاح در مجلس سخنرانی کنند. مصطفی طاهری، رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس به عنوان مخالف استیضاح سیدرضا فاطمی‌امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: من به عنوان یکی از اعضای کمیسیون و نه رئیس کمیسیون صنایع و معادن صحبت می‌کنم هر چند ۱۸ نفر از اعضا اعلام کردند که مخالف استیضاح هستند. یکی از مهم‌ترین اتفاقات رخ داده در وزارت صمت جلوگیری از رانت و فساد در فولاد بود که با قیمت بالا در بازار عرضه می‌شد، اما با ورود وزیر به این حوزه به نتیجه رسیده‌اند که باید کالاهای پایه‌ای مثل فولاد و سیمان و پتروشیمی در بورس کالا عرضه شده تا ابزار نظارت بر آن وجود داشته باشد. این روشی برای کنترل کالاهای پایه‌ای بود. او ادامه داد: گرانی یک بحث و گران‌فروشی بحث دیگر است.
باید بتوان سیاست تجمیع بازار و تولید را دنبال کرد تا با گرانی مقابله کنیم. این تصور ایجاد نشود که ما مخالف استیضاح هستیم، چک سفید امضا می‌دهیم. این‌طور نیست قطعا این جلسه انگیزه‌ای برای ما جهت نظارت بیشتر و همچنین رصد حرف‌های بیان شده است. همچنین محمدرضا رضایی‌کوچی، نماینده جهرم و رئیس کمیسیون عمران مجلس گفت: باید تلاش کنیم کیفیت خودروهای تولیدی را ارتقا و قیمت آن را کاهش دهیم تا اقشار مختلف مردم بتوانند صاحب خودرو شوند؛ اتفاقا موضوع استانداردسازی و کاهش قیمت خودرو از جمله اقداماتی است که آقای فاطمی‌امین با جدیت دنبال کرده است. واردات خودرو با این رقابت بین خودروی داخلی و خارجی و همچنین تصویب استاندارد هشتاد و پنج گانه برای خودرو از جمله اقداماتی است که آقای فاطمی‌امین طی مدت حضور خود در وزارت صمت انجام داده است.
او تاکید کرد: در کشور معادن فراوانی داریم و غنی از معادن هستیم، اما به دلیل حضور واسطه‌ها این معادن در اختیار افراد خاصی قرار می‌گرفت. اما امروز این واسطه‌ها حذف شده‌اند و موضوع برگزاری مزایده و ایجاد فرصت عادلانه در این حوزه که نمایندگان مجلس مطالبه می‌کردند، امروز شکل گرفته و مردم از طریق مزایده می‌توانند صاحب معادن شوند. رئیس کمیسیون عمران ادامه داد: یک سال و دو ماه برای ارزیابی یک وزیر کم است هرچند طی این مدت ارزیابی ما مثبت است، چراکه حرکت‌های زیربنایی در راستای مبارزه با فساد آغاز شده است. امروز تغییر در وزارت صمت به صلاح کشور نیست چراکه این تغییر باعث بی‌ثباتی می‌شود.
