حماسه برجام رو به پایان است ؟

دنیای‌اقتصاد : والتر راسل مید در وال‌استریت ژورنال نوشت: برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام اکنون به مشکل خورده است. از زمانی که دونالد ترامپ آمریکا را از توافق باراک اوباما خارج کرد که در ازای محدودیت‌های موقتی بر فعالیت‌های هسته‌‌‌ای ایران به تحریم‌های اقتصادی علیه این کشور پایان داد، این توافق، «گربه شرودینگر» دیپلماسی بوده که نه مرده و نه زنده، بلکه در حالتی نامشخص در جعبه‌‌‌ای بسته است. با این حال، این روزها، نادیده گرفتن بوی تعفن جعبه سخت‌‌‌تر شده است. با نزدیک شدن ایران به آستانه هسته‌ای، به نظر می‌رسد حماسه رو به پایان است. به گزارش «انتخاب»؛ در ادامه این مطلب آمده است: در ماه دسامبر، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا به خبرنگاران گفت: «آنچه که ما اجازه نخواهیم داد این است که ایران عملا در مذاکرات زمان بخرد تا برنامه خود را پیش ببرد.» ایران منصرف نشد و از آن زمان تاکنون با خوشحالی زمان خریده و برنامه هسته‌ای خود را پیش می‌برد.

اخیرا، رئیس سازمان اطلاعات بریتانیا به خبرنگاران گفت که ایران تصمیم گرفته شروط آمریکا را برای ورود مجدد به توافق رد کند، اگرچه خوشحال است که مذاکرات ادامه می‌‌‌یابد. هفته گذشته، رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گفت که برنامه هسته‌‌‌ای ایران «به پیش می‌رود.» حتی خوش‌بین‌ترین افراد در واشنگتن نیز امید خود را دارند از دست می‌دهند. به قول رابرت مالی، مذاکره‌کننده اصلی، «شما نمی‌توانید یک جسد مرده را زنده کنید.»یکی از دلایلی که اجازه می‌‌‌دهیم مذاکرات برای مدت طولانی ادامه داشته باشد، پیامدهای ناخوشایند پذیرش شکست آن است. پایان قطعی توافق با ایران تقریبا به طور قطع دولت را مجبور خواهد کرد که بین پذیرش یک ایران مجهز به سلاح هسته‌‌‌ای و آغاز رویارویی که احتمالا به جنگ دیگر آمریکا در خاورمیانه ختم خواهد شد، یکی را انتخاب کند. هر دو مسیر مستلزم خطرات و هزینه‌‌‌های غیرقابل پیش‌بینی اما بزرگ است. اجتناب از این انتخاب بد، به شکل قابل درکی، هدف اصلی دولت بایدن در منطقه بوده است. متاسفانه، زمان به نفع رئیس‌جمهور بایدن نبود. مذاکرات ایران به سمت شکست پیش رفت زیرا موقعیت بین‌المللی آمریکا ناامن‌‌‌تر شده و امروز فروپاشی قریب الوقوع توافق بخشی از بحران جهانی قدرت آمریکاست. در شرایطی که موشک‌‌‌های روسیه بر اودسا می‌‌‌بارند و چین تهدید کرده رفتن نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان عواقب عظیمی در پی خواهد داشت، دولت در حال حاضر با وضعیت بین‌المللی دشوارتر از حد انتظار و آمادگی خود دست و پنجه نرم می‌کند. به نظر می‌رسد شی جین پینگ و ولادیمیر پوتین فارغ از نگرانی درازمدت درباره ایران هسته‌ای، بیشتر علاقه‌‌‌مند به تقویت تعهد ایران به اتحاد ضد آمریکایی هستند تا تسهیل رسیدن به توافقی که فشار را بر رئیس‌جمهور آمریکا کاهش می‌دهد. بایدن بارها گفته است که دادن اجازه ساخت سلاح هسته‌‌‌ای به ایران، یک گزینه نیست. اگر دولت او نتواند این مرز را حفظ کند، عواقب آن برای قدرت آمریکا در خاورمیانه و در سطح جهان عمیق و شاید غیرقابل برگشت باشد. اگر آمریکا به تاسیسات هسته‌‌‌ای ایران حمله کند و خود را در باتلاق دیگری در خاورمیانه ببیند، تاثیرات آن در داخل و خارج نیز وحشتناک خواهد بود. چین و روسیه از مشغله‌‌‌های آمریکا در خاورمیانه برای ایجاد مشکل در جاهای دیگر سوءاستفاده خواهند کرد و افکار عمومی ایالات متحده بیشتر دو قطبی خواهد شد.