ایران میتواند هاب ترانزیتی روسیه شود؟
آلگ ایوان اف، استاد گروه بیزینس بینالملل و گمرک در دانشگاه اقتصاد روسیه، میگوید: «این مسیر دارای چشمانداز خوبی است و زمان حمل و نقل کالاها را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد. مشکلاتی در رابطه با کنترل مرزی و گمرکی در کشورهای شرکتکننده در این پروژه وجود دارد که حمل و نقل را گرانتر میکند. برای غلبه بر مشکلات، به دیجیتالسازی فعال و همچنین، مرتبط کردن سیستمهای اطلاعاتی و گمرکی نیاز است.» دمیتری آرژانیخ، یکی از بنیانگذاران گروه شرکتهای خدمات لجستیک روسیه نیز معتقد است: «چند گزینه برای ارسال کالا از طریق ایران وجود دارد: از طریق دریا به بندر عباس و از آنجا از راه زمینی تا دریای خزر و با کشتی تا آستارا خان و سپس، در داخل روسیه از طریق راه آهن یا جادهها. گزینه دیگر ارسال کالاها از بندر عباس با کامیونهاست. همچنین، میتوان کالاها را از طریق حمل و نقل هوایی از طریق تهران ارسال کرد.» در این میان، دمیتری آرژانیخ خاطرنشان کرد که هاب حمل و نقلی ایران نمیتواند، با حجم تجارت مورد نیاز روسیه کنار آید. اگرچه، مسیرهایی وجود دارد، اما بهطور کامل، توسعه نیافتهاند و تجربه کافی وجود ندارد. بنادر، برای جابهجایی تعداد زیادی کانتینر مناسب نیستند.
آندری ورنیکوف، مدیر بخش تحلیل و آموزش سرمایهگذاری روسیه، نیز در این باره میگوید چشمانداز روابط تجاری متقابل بسیار خوب است، اما همکاری میان این دو کشور محدودیتهایی دارد. تحریمها علیه روسیه در بلندمدت، به کاهش درآمدهای نفتی و گازی این کشور منجر خواهند شد. این کارشناس میگوید تسریع در توسعه صنایع با ارزش افزوده بالا مانند هواپیماسازی، مهندسی مربوطه و صادرات تجهیزات و فناوریهای غربی ضروری است. ورود فناوریهای مدرن از طریق ایران بسیار دشوار است. برای نمونه، ایران آماده است تا توربینهای مورد نیاز روسیه را تامین کند، اما اینها توربینهای مدرنی نیستند.
طی سه سال اخیر، روابط تجاری روسیه و ایران بهطور فعالی، در حال توسعه بوده است، اما آلگ ایواناف میگوید بعید است، ایران که تحت اعمال تحریمهای غرب و آمریکاست، بتواند به عنوان یک هاب حمل و نقلی مرکزی برای تامین تجهیزات گوناگون به روسیه عمل کند. اگرچه، این کشور از تجربه قابل توجهی در واردات محصولات تحریمشده برخوردار است.