معنای همکاری اروپا با اعراب برای ایران

ماه گذشته، اتحادیه اروپا سند جدیدی را برای تقویت همکاری با کشورهای خلیج فارس در زمینه‌‌‌های انرژی، تحول سبز، تجارت، تنوع اقتصادی، ثبات منطقه‌‌‌ای و امنیت جهانی و چالش‌های بشردوستانه و توسعه معرفی کرد. در همین خصوص جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه و کمیسیون اروپا در ۱۸ مه اسنادی را منتشر کرد که یک نقشه راه عملیاتی برای مشارکت راهبردی با شورای همکاری خلیج فارس در طیف گسترده‌‌‌ای از زمینه‌‌‌های سیاست کلیدی ارائه می‌کرد.

وبگاه شبکه «العربیه» در این‌باره نوشت: «سند موسوم به «مشارکت رفاه» امروز توسط نماینده عالی اتحادیه اروپا و کمیسیون اروپا به تصویب رسید و مورد تایید وزرای خارجه اتحادیه نیز قرار گرفت. این سند مربوط به مشارکت راهبردی با کشورهای حوزه خلیج فارس است و هدف آن گسترش و تعمیق همکاری‌‌‌های مشترک است.» در این سند با اشاره به توافقنامه تجارت آزاد با کشورهای حاشیه خلیج فارس که مذاکرات آن در سال ۲۰۰۸ به حالت تعلیق درآمد، نوشته شده است: «چارچوب اتحادیه اروپا برای موافقتنامه‌‌‌های تجارت آزاد توسعه‌‌‌یافته است و در حال حاضر شامل مفاد بلندپروازانه‌‌‌ای در مورد توسعه پایدار، لغو تدریجی عوارض صادرات و... است.» با نظر به «شتاب فزاینده وقایع» طی سال‌های اخیر، شورای اروپایی بر نیاز به استحکام و تقویت هرچه بیشتر گفت‌وگوهای سیاسی و همکاری اصولی میان اتحادیه اروپا و شورای همکاری تاکید کرد. در نتیجه‌‌‌گیری این سند راهبردی آمده است که اتحادیه اروپا از تمام ابزارهای خود از جمله پیمان سبز، استراتژی تعامل انرژی خارجی و دروازه جهانی به منظور تضمین اجرای کارآمد، موثر و سریع این سند مشارکت راهبردی جدید با شورای همکاری خلیج فارس بهره خواهد گرفت.

بر این اساس، مشارکت بین اتحادیه اروپا و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس ۲۰‌درصد از اقتصاد جهانی، ۵/ ۱۷درصد از تجارت جهانی و بیش از نیمی از سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جهانی را پوشش می‌دهد.

مواجهه با چالش ایران

در بخشی از این بیانیه اتهاماتی علیه نقش منطقه‌ای ایران مطرح شده است. به نوشته رسانه‌‌‌های اروپایی، در این بیانیه ادعا شده است: «ایران به‌‌‌صورت مستقیم یا از طریق نیروهای نیابتی خود، ثبات منطقه را تهدید می‌کند.» این بیانیه که در آن رنگ و بوی ادعاهای ضد ایرانی برخی کشورهای عربی منطقه غرب آسیا دیده می‌شود، مدعی است: «ارائه موشک توسط ایران به گروه‌‌‌های مسلح، نگران‌‌‌کننده است.» پیش از این نیز منابع عبری‌‌‌زبان خبر داده بودند که تماس‌‌‌های بسیاری برای ایجاد یک مجمع رسمی امنیتی بین رژیم موقت صهیونیستی، عربستان سعودی و برخی از کشورهای عربی علیه ایران صورت گرفته است. به گزارش شبکه صهیونیستی کان، هدف این مرکز، بررسی مساله «دفاع منطقه‌‌‌ای مشترک» در قبال آنچه آن را مقابله با تهدید ایران می‌‌‌نامند، است.

اوکراین و چین

از سوی دیگر، دو متغیر بحران انرژی پس از جنگ اوکراین که منجر به قطع و کاهش صدور گاز روسیه شده و نگرانی‌های بسیاری را برای کشورهای اتحادیه اروپا به وجود آورده است و همچنین حضور چین در خلیج فارس و تصویب سندهای مشارکت جامع راهبردی با ایران، عربستان و امارات، نقش مهمی در تصویب این سند پس از سال‌ها وقفه ایفا کرده است.