نایب رئیس فراکسیون محیطزیست مجلس در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» بررسی کرد
گردوغبار در آبوهوای دیپلماسی
به گفته سعیدی، ترکیه پروژههای سدسازی خود را بدون رعایت الزامات زیستمحیطی گسترش میدهد که این موارد میتواند به گسترش کانون ریزگردها کمک کند. در اردن و سوریه که بخشی از کانون ریزگردها آنجا نیز هست، نتوانستیم دیپلماسی قوی داشته باشیم.
نایب رئیس فراکسیون محیطزیست تاکید کرد: معتقدیم مشخصا دربحث احقاق حقوق حقه ما در حوزه محیطزیست باید شاهد یک فعالیت جدی دیپلماتیک ازسوی امور خارجه و وزارت نیرو و سازمان حفاظت محیطزیست باشیم که اینجا محوریت موضوع با وزارت امور خارجه است که تا این لحظه فعالیت لازم را نداشته است.
رویکرد دولت و تضییع حقوق محیطزیستی
به گفته سعیدی این رویکرد دولت درباره ارتباط بیشتر با کشورهای همسایه را ارج مینهیم، اما این امر نباید منجر به تضییع بسیاری از حقوق حقه ما شود. وی ادامه داد: شک نکنید که پروژههایی که اردوغان در حوزه سدسازی دارد و در سد «ایلیسو» اجرا میکند؛ رودخانه ارس را تحت تاثیر خود قرار میدهد. همانگونه که در افغانستان دولت آقای غنی با ایجاد سد کمالخان همین وضع را برای حوزه آبریز سیستان انجام داد.
اجرای قانون هوای پاک در تعلیق
به گزارش «دنیای اقتصاد»، در حالی که ۱۸ دستگاه متولی اجرای قانون هوای پاک هستند، اما اوضاع وخیم محیطزیست در حوزههای مختلف نشان میدهد که در عمل اجرای این قانون میان آسمان و زمین معلق است. به گفته معینالدین سعیدی نه تنها دستگاههای اجرایی با یکدیگر همسو و هماهنگ عمل نمیکنند، بلکه عزم جدی برای اجرای قانون هوای پاک در کشور و در بین ۱۸ دستگاه متولی وجود ندارد. متاسفانه تکالیف قانونی که مجلس در قانون هوای پاک برای آنها ایجاد کرده بر زمین مانده است و احساس میشود که بر خلاف بیانات موکد مقام معظم رهبری که فرمودند مساله محیطزیست، مساله ویترینی و شعاری نیست؛ کماکان این نگاه از طرف بخشی ازمسوولان دولتی وجود دارد که مساله محیطزیست را مساله چندم کشور میبینند.
به گفته وی متاسفانه تا این لحظه اراده جدی از طرف، دستگاههای اجرایی چه سازمان حفاظت از محیطزیست و چه وزارت نیرو دیده نشده است و حتی میتوان گفت که شاید فعالیت فراکسیون محیطزیست خیلی بیشتر از کسانی بوده که در حوزه اجرایی مسوولیت مستقیم در حوزه محیطزیست داشتهاند. وی در پاسخ به این پرسش «دنیای اقتصاد» که فراکسیون محیطزیست مجلس چه اقداماتی برای مقابله با ریزگردها انجام داده است، به الزام دستگاهها و هماهنگی بین بخشی برای اجرای قانون هوای پاک اشاره کرد و گفت: فراکسیون برای فعالکردن دیپلماسی پارلمانی برای تخصیص حقابه ایران از سوی کشورهای همسایه پیگیریهای مستمری انجام داده است.
بیتوجهی به معاهدات بینالمللی آب
به گفته نایب رئیس فراکسیون محیطزیست مجلس، بسیاری از معاهدات بینالمللی در حوزه آبی و بیابانزدایی مثل معاهده ایران و افغانستان مصوب سال ۱۳۵۱ اجرا نمیشود. با استناد به این مصوبه قرار بود سالانه ۱۲۰ میلیون متر مکعب آب از پروژه سد کمال خان از افغانستان وارد کشور ما شود، اما متاسفانه حقابه کشور ما داده نمیشود.
بنا به اطلاعات موجود در سال ۲۰۱۰ کشورهای ترکیه، ایران، سوریه، عربستان و عراق سندی موسوم به آنکارا را امضا کردند و بیانیه مشترک دادند که با پدیده ریزگردها مقابله کنند. قطر نیز بعدها برای مقابله با بحران گردوغبار و اقدامات منطقهای به این کشورها پیوست. با آنکه کمیته گردوغبار که یک کمیته فنی زیرمجموعه اعلامیه مذکور و کنوانسیون مقابله با بیابانزدایی محسوب میشود و میزان و منشأ دخالت کشورها را در تولید گردوغبار مشخص میکند، اما ضعف در دیپلماسی عمومی و پارلمانی با کشورهای همسایه و پرداخت نکردن حقابه کشورمان از سوی افغانستان باعث بروز خشکسالی و تشدید پدیده ریزگردها شده است.
بنا به اذعان کارشناسان و با استناد به اطلاعات موجود، طرح گاپ که در ترکیه اجرا میشود، منشأ خارجی ورود گردوغبار به ایران است. ترکیه در طرح گاپ ۲۲ سد بر روی دو رودخانه دجله و فرات احداث کرد که مهمترینش سد آتاتورک روی رود فرات است.
همچنین با آغاز عملیات عمرانی سد ایلیسو در ترکیه و روی رودخانه دجله، عراق اعلام کرد که ورودی آب رودخانههای دجله و فرات کاهش یافته و بسیاری از تالابها و هورهای داخل عراق خشک شده است. در کنار رشد پدیده سدسازی ترکیه، از بین رفتن پوشش گیاهی و زیستبومهای عراق به علت وقوع جنگها نیز باعث شده است تا گردوغبار ورودی به ایران تشدید شود.