گفتوگوهای وین به «مرحله حساس» رسید
مذاکرات در گردنه آخر
در ادامه تشدید رایزنیهای برجامی؛ وزیر امور خارجه ایران در گفتوگوهای تلفنی جداگانه با وزرای خارجه روسیه و بریتانیا و مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، آخرین وضعیت و روند مذاکرات احیای برجام را مورد بحث و تبادل نظر قرار داد. مذاکراتی که به زعم طرفهای غربی مراحل پایانی خود را طی می‌کند و پیچیده‌تر از هر زمان دیگری است. دور هشتم مذاکرات وین بعد از تنفسی ۱۱ روزه برای مشورت هیات‌‌ها با پایتخت‌‌ها ۱۹ بهمن در شهر وین از سر گرفته شد و کماکان در هتل کوبورگ در جریان است.
در همین ارتباط، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران در گفت‌وگوی تلفنی با وزیر خارجه بریتانیا با اشاره به نزدیک شدن به مرحله حساس و مهم مذاکرات وین، لزوم جدیت و مسوولیت‌پذیری طرفهای مذاکره‌کننده با ایران را مورد تاکید قرار داد و رسیدن به این مرحله از گفت‌وگوها را بیش از هر چیز ناشی از رویکرد منطقی و نیز ابتکار عمل طرف ایرانی دانست و بر لزوم توافق دسته جمعی میان همه طرفهای مذاکره‌کننده بر سر متن واحد و ضرورت لحاظ شدن مطالبات مشروع جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد.
به گزارش «ایسنا»، لیز تراس وزیر امور خارجه انگلیس نیز در این‌‌گفت‌وگوی تلفنی، ضمن مرور آخرین وضعیت مناسبات دوجانبه و گفت‌وگوها در وین دیدگاه‌های لندن را در این خصوص تشریح کرد. وزیر امورخارجه انگلیس روابط رو به رشد میان انگلیس و جمهوری اسلامی ایران را تامین‌کننده منافع دو کشور دانست. او ابراز امیدواری کرد تا در آینده نزدیک این کشور بتواند بدهی‌های معوق خود به ایران را پرداخت کند. پس از پایان این تماس وزیر خارجه ایران در توییتی نوشت: توافق خوب در وین در صورت واقع‌بینی طرف غربی دست‌یافتنی است.
گفت‌وگوی تلفنی با لاوروف
وزیر امور خارجه ایران در تماسی دیگر با وزیر امور خارجه روسیه درباره مذاکرات وین درباره رفع تحریم‌های ایران گفت‌وگو کردند. به گزارش خبرگزاری فارس، بر اساس بیانیه وزارت خارجه روسیه، لاوروف و همتای ایرانی خود در این تماس تلفنی بر به دست آمدن پیشرفت در مذاکرات وین درباره برنامه هستهای ایران تاکید کردند.
وزیر خارجه روسیه در این تماس تلفنی از ابتکارات و رویکرد سازنده ایران در مذاکرات وین تقدیر کرد. سرگئی لاوروف دوشنبه ۲۵ بهمن ضمن تقدیر از ابتکارات و رویکرد سازنده جمهوری اسلامی ایران در جریان مذاکرات وین، بر ضرورت تداوم رایزنی‌‌ها و گفت‌وگوها بین طرفهای مختلف مذاکرات وین برای بررسی متون و پیشنهادها و دستیابی به توافق تاکید کرد. امیرعبداللهیان نیز در این گفت‌وگوی تلفنی بر ضرورت توجه به حقوق کامل جمهوری اسلامی ایران در عمل طرفهای مقابل به تعهدات خود در هرگونه توافقی تاکید کرد.
گفت‌وگوی تلفنی با بورل
در ادامه این تماس‌های تلفنی با محوریت توافق هستهای، وزیر امور خارجه ایران در گفت‌وگوی تلفنی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ضمن تاکید بر حقوق و مطالبات مشروع ایران در هرگونه پیشنهادی، تصریح کرد: به هیچ‌وجه از خطوط قرمز خود که مبتنی بر منطق و واقع‌بینی است، عقب‌نشینی نخواهیم کرد.
بورل نیز در این تماس تلفنی ضمن تقدیر از تلاش هیات جمهوری اسلامی ایران و سایر هیات‌‌ها در مذاکرات وین، با اشاره به تلاش‌‌های زیاد همه طرف‌‌ها در جریان این مذاکرات، خاطرنشان کرد مذاکرات وین به مرحله حساسی رسیده و لازم است همه طرف‌‌ها با انعطاف و با نظرداشت مقدورات و محدودیت‌‌های یکدیگر به پیشرفت مذاکرات کمک کنند.
امیرعبداللهیان نیز در این گفت‌وگوی تلفنی ضمن تشکر از تلاش‌‌های جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده برجام و انریکه مورا مذاکره‌کننده ارشد اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده مذاکرات وین اظهار کرد: برخی شتاب‌زدگی‌‌ها، بازی تکراری با متن و عدم نمایش اراده جدی برای حصول به توافقی خوب و قابل اتکا در وین از سوی طرف غربی باعث تطویل غیرضروری مذاکرات شده است.
امیرعبداللهیان و مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده ارشد مذاکرات وین توافق کردند تا رایزنی و مشورت‌‌های نزدیک بین طرفین برای پیشبرد روند مذاکرات ادامه یابد. طرفین روند مذاکرات را در مجموع مثبت ارزیابی کردند. وزیر امور خارجه ایران تاکید کرد ما به هیچ‌وجه از خطوط قرمز خود که مبتنی بر منطق و واقع‌بینی است، عقب‌نشینی نخواهیم کرد.
امیرعبداللهیان با اشاره به تلاش‌‌های جدی علی باقری مذاکره‌کننده ارشد کشورمان و ارائه ابتکارات واقع‌بینانه هیات مذاکره‌کننده ایران، تاکید کرد ضروری است در هرگونه پیشنهادی، حقوق و مطالبات مشروع جمهوری اسلامی ایران لحاظ شود.
پیش‌تر امیرعبداللهیان و بورل ۱۶ بهمن نیز تلفنی گفت‌وگو کرده بودند. امیرعبداللهیان در این گفت‌وگو با اشاره به برخی تحولات مثبت در مذاکرات و اینکه هنوز انتظارات ما را برآورده نمی‌کند، گفت: با قاطعیت و صراحت به دنبال توافق خوب هستیم، اما با همین صراحت و قاطعیت بر حراست از خطوط قرمز و منافع ملی خود تاکید داریم.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران همچنین در ادامه رایزنیهای برجامی خود روز دوشنبه در نشست خبری مشترک با «سایمون کاوونی» همتای ایرلندی با بیان اینکه رسیدن به یک توافق خوب و در کوتاه‌مدت در دسترس است، گفت: تهدید و هشدار طرفهای مقابل تعیین‌کننده نقطه پایانی مذاکرات نخواهد بود.
حسین امیرعبداللهیان همچنین درباره اظهارات مقامات غربی مبنی بر اینکه زمان برای رسیدن به توافق در حال اتمام است و آیا ایران اراده‌ای از سوی کشورهای غربی برای رسیدن به توافق می‌بیند یا نه، گفت: ما منتظر این هستیم که طرف آمریکایی و سه کشور اروپایی در بازگشت به اجرای تعهداتشان ذیل برجام جدی باشند. اگر چنین اراده‌ای به وجود بیاید و چنین اتفاقی انجام شود رسیدن به یک توافق خوب در کوتاه‌مدت در دسترس است.
وزیر خارجه ادامه داد: آمریکاییها از طریق پیام‌هایی که به واسطه کشورهای مختلف منتقل می‌کنند از داشتن حسن نیت در این زمینه صحبت می‌کنند اما تا این لحظه بر روی زمین اتفاق ملموسی که ترجمان عینی و عملی این حسن نیت مورد اشاره آمریکاییها باشد مشاهده نشده است. او همچنین بیان کرد: ما رسیدن به یک توافق خوب را در دسترس می‌دانیم و ابتکارات و پیشنهادهای عملی، سازنده و مثبت ایران راه را برای رسیدن به چنین توافقی هموار کرده است.
ادامه مذاکرات
دور هشتم مذاکرات وین برای رفع تحریم‌های آمریکا بین ایران و گروه ۱+۴ از روز سهشنبه ۱۹ بهمن و بعد از توقفی ۱۱ روزه برای مشورت هیات‌‌ها با پایتخت‌‌هایشان از سر گرفته شد و کماکان در جریان است. در همین خصوص روز دوشنبه علی باقری با انریکه مورا هماهنگ‌کننده گفت‌وگوها نشستی دوجانبه داشت. علاوه بر این، جلسه‌‌ای با حضور مذاکرهکنندگان ایران، اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی برگزار شد. جمهوری اسلامی ایران همواره بر جدیت طرف ایرانی برای حصول توافقی خوب و قابل اتکا تاکید کرده است.
با این حال خبرگزاری رویترز روز دوشنبه به نقل از یک مقام ایرانی ادعا کرده تیم مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی ایران بر مهر و موم کردن و انبار سانتریفیوژهای پیشرفته خود در داخل کشور به جای تخریب آنها اصرار دارد. رویترز همچنین مدعی شده تهران خواستار لغو تحریم‌ها علیه حدود ۳۰۰ فرد و نهادی است که ارتباطی با توافق هستهای ندارند. همزمان المیادین نیز خبر داد ۹۸درصد اختلافات در مذاکرات حل شده است.
«وانگ ونبین» از سخنگویان وزارت خارجه چین نیز در زمینه آخرین تحولات مرتبط با مذاکرات وین و توییت اخیر «علی شمخانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران که گفته بود، «تداوم نمایش ابتکار عمل از سوی طرفهای غربی برای فرار از تعهدات در مذاکرات و کار سخت مذاکرهکنندگان ایرانی» گفت: «مذاکرات برای از سرگیری پایبندی به برجام وارد مرحله نهایی شده و فرصت مهمی برای بازگرداندن توافق به مسیر اصلی است. در عین حال، هنوز برخی از مسائل مهم وجود دارد که باید حل شود. همه طرف‌‌ها در حال انجام رایزنیهای فشرده برای یافتن راه‌حل هستند.»
این دیپلمات چینی با ذکر یک ضرب‌المثل چینی گفت، در مرحله نهایی مذاکرات، همه طرف‌‌ها باید استقامت کرده، احترام متقابل را رعایت کنند، تفکر خلاقانه داشته باشند، اجماع کنند و برای پیشرفت در موضوعات باقیمانده تلاش کنند. این برعهده آمریکا، به عنوان مقصر بحران هستهای ایران است که در ازای گام‌‌های متقابل طرف ایرانی، اقدامات فعال بیشتری انجام دهد تا همه مسائل باقیمانده به زودی حل و فصل شوند.
دو بخش توافق خوب
همزمان با این واکنش‌ها، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران نیز در توییتی راستی‌آزمایی و ارائه تضمین را بخش لاینفک توافق خوب خواند و افزود: بدعهدی اثبات شده آمریکا مهم‌ترین عامل تهدیدکننده هرگونه توافق است. به گزارش خبرگزاری فارس، علی شمخانی روز سهشنبه در توییتی و همزمان با ادامه دور هشتم مذاکرات وین برای رفع تحریم‌ها نوشت: رفع واقعی تحریم‌ها یعنی بهره‌‌مندی ایران از منافع اقتصادی قابل اتکا و پایدار. شمخانی خاطرنشان کرد: بدعهدی اثبات شده آمریکا مهم‌ترین عامل تهدیدکننده هرگونه توافق است. وی افزود: راستی‌آزمایی و ارائه تضمین بخش لاینفک توافق خوب است.
علی شمخانی روز دوشنبه نیز در توییتی نوشته بود: مذاکرات وین به مرحله‌‌ای رسیده که می‌توان درباره نتیجه آن با قطعیت و بدون نیاز به گمانه‌‌زنی اعلام نظر کرد. تصمیم سیاسی آمریکا برای تحقق یا استنکاف از پذیرش الزامات شکل‌‌گیری توافق قابل اتکا و پایدار بر اساس اصول پذیرفته شده در برجام، می‌تواند جایگزین گمانه‌‌زنی‌‌ها شود.
از سوی دیگر، «سعید خطیب‌‌زاده» سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز روز دوشنبه در پاسخ به سوالی درباره روند مذاکرات در وین و تعلل آمریکا گفت: «بن‌بستی در وین نیست. مذاکرات همچون سابق برگزار می‌شود و رفت و برگشت‌ها بین هیات‌‌ها در حال انجام است. گفت‌وگوها وقتی به روزهایی می‌‌رسد که باید درباره مسائل جدی صحبت شود سخت می‌شود و قطعا با یکسری کندی‌هایی روبه‌رو است و نکاتی که همه طرف‌‌ها باید درباره آن تصمیم‌گیری کنند.»
در مراحل پیچیده نهایی هستیم
این تحولات در شرایطی است که سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به سوالی درباره پیشرفت مذاکرات وین، گفت این مذاکرات در مراحل پایانی است. به گزارش «ایسنا»، به نقل از وبگاه وزارت امور خارجه آمریکا، ند پرایس سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در یک کنفرانس خبری در پاسخ به سوالی درباره پیشرفت‌های انجام شده در مذاکرات وین گفت: باید بگویم ما در زمینه پیشرفتی که ممکن است در وین شاهدش باشیم، محتاط‌‌تر خواهیم بود، به این خاطر که در مراحل پایانی مذاکراتی قرار داریم که با هر معیار سنجشی پیچیده است.
پرایس ادامه داد: واقعیت این است که این آخرین دوره تعیین‌‌کننده‌‌ای است که ما در آن در موقعیت تصمیم‌گیری بر سر این قرار خواهیم گرفت که آیا بازگشت دوجانبه به پایبندی به برجام[توافق هستهای] امکان‌‌پذیر هست یا نه. شرکای اروپایی ما، همین طور چین و روسیه، همگی به دنبال به تفاهم رسیدن هستیم اما زمان تقریبا پایان یافته است. زمان به سرعت می‌‌گذرد. او ادامه داد: ما به وضوح گفته‌‌ایم با وجود سرعت فعلی پیشرفت‌های هستهای ایران، زمان کمی برایمان باقی مانده است، دقیقا به این خاطر که در نقطه‌‌ای ویژه، به زودی پیشرفت‌های هستهای موجب از بین بردن مزایای برجام خواهند شد.
اظهارات سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا همزمان با برگزاری دور هشتم مذاکرات وین برای احیای توافق هستهای مطرح می‌شود؛ مذاکراتی که به دلیل تعلل آمریکاییها در پایبندی به تعهداتشان و نیز بدعهدی‌‌های طرفهای اروپایی طولانی شده و هنوز به نتیجه نهایی نرسیده است.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران روز دوشنبه در یک کنفرانس خبری درباره طولانی شدن مذاکرات وین گفت: اگر امروز در وین توافقی حاصل شود و تحریم‌ها لغو شود برای ایران بهتر از این است که فردا این اتفاق رخ دهد. لذا ما برای رسیدن به یک توافق خوب عجله داریم؛ در چارچوب مذاکراتی منطقی و تاکید بر دستیابی به حقوق ملت ایران.
دیدار هیات رژیم صهیونیستی با اولیانوف
در ادامه تکاپوهای رژیم صهیونیستی برای کارشکنی در روند مذاکرات احیای برجام، هیات اعزامی تل‌‌آویو با نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین دیدار کرد. به گزارش خبرگزاری فارس، «میخائیل اولیانوف» که ریاست هیات روسیه در مذاکرات با موضوع برداشتن تحریم‌های غیرقانونی اعمال شده علیه ایران را برعهده دارد، روز سهشنبه با یک هیات ارشد رژیم صهیونیستی دیدار کرد. میخائیل اولیانوف در صفحه توییتر شخصی خود از دیدار با یک هیات اعزامی رژیم صهیونیستی به وین خبر داد. وی در این توییتر عکسی از این دیدار هم منتشر کرد. در توییت این دیپلمات ارشد روس آمده است: «همکاران اسرائیلی (اعزامی) از پایتخت و نمایندگی دائم آنها در وین امروز با ما دیدار کردند. ما درباره موضوعات مرتبط با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صحبت کردیم.»
اولیانوف در توییتر خود توضیح خاصی نداد اما در پاسخ به سوال یک کاربر توییتر درباره محتوای این دیدار نوشت: «اسرائیل یک کشور عضو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.» در عکسی که اولیانوف از این دیدار منتشر کرد، «جاشوا زارکا» معاون مدیرکل وزارت خارجه رژیم صهیونیستی در امور راهبری و «دیوید نوسبام» نماینده تل‌‌آویو در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیده می‌شوند. زارکا و نوسبام روز دوشنبه نیز در وین با «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیدار کردند.
همزمان نخست وزیر رژیم صهیونیستی با طرح ادعاهایی علیه ایران گفت امضای توافق میان آمریکا و ایران یک خطای راهبردی است. به گزارش «ایسنا»، نفتالی بنت که به بحرین سفر کرده است در گفت‌وگو با روزنامه الایام این کشور در پاسخ به سوالی درباره امضای معاهده صلح میان بحرین و رژیم صهیونیستی و اهمیت این توافق گفت: اسرائیل و بحرین با چالشهای امنیتی بزرگی مواجه هستند که منبع آن یکی بوده و آن جمهوری اسلامی ایران است. او مدعی شد: ایران در تمام منطقه بی‌‌ثباتی ایجاد می‌کند و هدفش تنها ویرانی کشورهای میانه‌‌رو است؛ کشورهایی که به تحقق آسایش و رفاه برای ملت‌های خود اهمیت می‌دهند و به دنبال ایجاد صلح و ثبات در منطقه هستند.
بنت در ادامه تاکید کرد: ما شب و روز درحال جنگ با ایران و هم‌پیمانان آن در منطقه هستیم و همان‌طور که از ما درخواست شده است به دوستان خود برای تحقق صلح و ثبات و امنیت کمک خواهیم کرد. نخست وزیر رژیم صهیونیستی درباره توافق آمریکا با ایران و روابط جو بایدن با رژیم صهیونیستی هم گفت: رئیس‌جمهور بایدن بیش از ۵۰سال است که دوست واقعی اسرائیل است و به خوبی می‌داند که نیازهای امنیتی ما چیست. ما بر این باوریم که امضای توافق با ایران یک خطای راهبردی است زیرا این توافق باعث می‌شود ایران قدرت‌های هستهای خود را حفظ کند و به میلیاردها دلار پول دست یابد و این امر منجر به تقویت ابزارهای تروریستی این کشور می‌شود.
از سوی دیگر، «لیندسی گراهام» سناتور جمهوری‌خواه آمریکا روز دوشنبه در قدس اشغالی با «نفتالی بنت» نخست‌‌وزیر رژیم صهیونیستی دیدار کرد. به نوشته روزنامه «جروزالم پست»، دو طرف درباره مسائل مربوط به ایران و چالشهای امنیتی منطقه و تقویت همکاریهای واشنگتن و تل‌‌آویو گفت‌وگو کردند. بنت در پیامی توییتری درباره دیدار با گراهام، او را «یکی از بهترین دوستان اسرائیل» توصیف کرد که «در برهه‌های چالشی» از رژیم صهیونیستی حمایت کرده است. این سناتور تندرو آمریکایی و یکی از نزدیکان «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور سابق آمریکا، یکشنبه شب نیز با «بنی گانتز» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی دیدار کرده بود.
وی اضافه کرد، در دیدارش با گراهام علاوه بر همکاریهای دوجانبه درباره چالشهای امنیتی با تمرکز بر مساله ایران بحث و رایزنی صورت گرفته است.
گراهام در حالی به قدس اشغالی سفر کرده که روز جمعه به همراه «راب منندز» سناتور دموکرات آمریکا طرحی فراجناحی برای ایجاد یک بانک سوخت هستهای در منطقه برای جلوگیری از غنی‌‌سازی بومی در ایران معرفی کردهاند. در بخشی از این قطعنامه که توسط گراهام و منندز تهیه شده آمده است: «در حالی که برنامه هستهای ایران سایر کشورها را به سمت رقابت با توانمندی‌‌های غنی‌‌سازی این کشور سوق می‌دهد، ارزیابی مجلس سنا این است که ایجاد یک بانک سوخت هستهای در منطقه یا توسعه بانک اورانیوم کم‌‌غنای فعلی می‌تواند بخشی از یک برنامه جامع برای مقابله با منع اشاعه هستهای در خاورمیانه باشد.»
در تازه‌ترین رویداد نیز، منابع خبری صهیونیستی دوشنبه شب به وقت تهران از قصد رئیس مجلس نمایندگان آمریکا برای سفر به فلسطین اشغالی برای رایزنی با مقام‌‌های صهیونیستی درباره مسائل مختلف از جمله مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین خبر دادند.
